Czy dynia jest zdrowa czy tylko straszna?

Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Pod koniec października dyniowe twarze migoczą wszędzie, ale to warzywo potrafi zdziałać o wiele więcej niż tylko wywołać efekt grozy. Jesienią dynie Hokkaido i Butternut często lądują na naszych talerzach – bo to, co kryje się w dyniach, wcale nie jest straszne.
Dynia: zdrowie na talerzu
Shutterstock

Każdej jesieni dynie niezawodnie szturmują Instagram i TikToka. To przeważnie pomarańczowe warzywo jest doskonałym tłem do kolorowych zdjęć, a jego kształty – od cebulowych po kunsztownie wygięte – przyciągają wzrok. Ale dynie to nie tylko gwiazdy mediów społecznościowych. Dynie są również układane w kunsztowne stosy, wypełniając całe wystawy niczym rzeźby.

Dynia na talerzu

Dynia z pewnością nie jest gęsta energetycznie; 100 gramów miąższu zawiera mniej niż 30 kalorii. Podobnie jak jej krewni, ogórki i melony, dynia składa się głównie z wody. Przez długi czas dynie nie budziły większego zainteresowania rolników. Kiedy warzywo, kilkaset lat temu dotarło z Ameryki Południowej do Europy, uprawiano je głównie jako źródło energii. W przeszłości jedzenie oznaczało przede wszystkim spożycie kalorii. Dynie zawierają jednak niewiele białka i węglowodanów, a prawie wcale tłuszczu – co czyniło je wówczas nieatrakcyjnymi. Obecnie kalorie nie są już towarem deficytowym. Każdy, kto gotuje potrawy z dynią, doświadczy tego samego rozgrzewającego uczucia na talerzu, co w przypadku innych sycących dań jesienno-zimowych – ale bez obawy o przytycie. Jednak nie tylko to sprawia, że niskokaloryczna dynia jest kandydatką do galerii superproduktów; ważne są również zawarte w niej składniki odżywcze.

Właściwości zdrowotne dyni

Po pierwsze, dynia zawiera często zachwalany błonnik wspomagający trawienie; to jesienne warzywo może również chronić komórki i zawiera sporo potasu — choć mniej niż na przykład banany czy szpinak, które są jeszcze bardziej pomocne w utrzymaniu zdrowej równowagi płynów. To, co czyni dynię prawdziwie cenną i nadaje jej również pomarańczowy kolor to karotenoidy, barwniki roślinne, które nadają naturalny żółty, czerwony, a nawet pomarańczowy kolor. Większość odmian dyni zawiera szczególnie dużo beta-karotenu, chociaż dynia Hokkaido zawiera znacznie więcej karotenoidów niż odmiana dyni zwyczajnej. Karotenoidy nie tylko nadają dyniom kolor, ale są również zdrowe: uważa się je za antynowotworowe i chronią przed chorobami układu krążenia – zwłaszcza beta-karoten, prekursor witaminy A, który występuje w dyniach w dużych ilościach. Karotenoidy wspierają również zdrową florę jelitową. Pestki dyni są doskonałym źródłem składników odżywczych: są nie tylko pyszne, ale i znacznie bardziej kaloryczne niż miąższ dyni. Olej tłoczony z pestek dyni zawiera nie tylko dużo witaminy E, ale także składa się w około 80% ze zdrowych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Badanie przeprowadzone na chorych myszach wykazało, że zmiana diety z niezdrowych tłuszczów na zdrowy olej z pestek dyni poprawiła ich zaburzony metabolizm lipidów we krwi. Olej z pestek dyni virgin najbardziej pomógł myszom otyłym: zmniejszył stan zapalny w wątrobie i naczyniach krwionośnych, a tętnice u myszy nie zatykały się tak szybko.

Jeśli więc właśnie pędzisz do supermarketu, prawdopodobnie najlepiej będzie kupić olej z pestek dyni virgin. I nie zapomnij wrzucić do koszyka dyni Hokkaido do przygotowania pysznego risotto. Miękka skora tej dyni jest jadalna i zawiera prawie pięć razy więcej beta-karotenu niż miąższ dyni – a ta zdrowa substancja nie traci się podczas gotowania.

Przepis na risotto z pieczoną dynią (dla 4 osób)

Składniki: - 1 mała dynia Hokkaido, - 1 główka czosnku, - 2 łyżki oliwy z oliwek do pieczenia + 2 łyżki do risotto, - 1 cebula, - ½ łodygi selera naciowego, - 250 – 300 g ryżu do risotto, - 100 ml białego wina, - 1 l bulionu warzywnego, - 2 łyżki masła, - 20 liści szałwii, - 80 g startego parmezanu.

Wykonanie: Przekrój dynię Hokkaido na pół, usuń pestki i pokrój ją na kawałki wielkości kęsa, przekrój całą główkę czosnku (wraz ze skórką) na pół w poprzek, ułóż dynię i czosnek na blasze do pieczenia, skrop 2 łyżkami oliwy z oliwek i piecz w temperaturze 200 stopni Celsjusza przez około 20 minut. W międzyczasie drobno posiekaj cebulę i seler i podsmaż w dużym garnku na 2 łyżkach oliwy z oliwek. Dodaj ryż. Zalej białym winem i wymieszaj. Stopniowo dodawaj połowę gorącego bulionu warzywnego i gotuj na wolnym ogniu cały czas mieszając aż ryż wchłonie cały płyn. Wyjmij dynię i czosnek z piekarnika, wyciśnij miękkie ząbki ze skórki, zmiksuj dynię i czosnek z resztą bulionu, dodaj puree do risotto i gotuj na wolnym ogniu, ciągle mieszając. Pokrój połowę liści szałwii w paski, drugą połowę zostaw w całości (do dekoracji). Na patelni rozpuść masło, wymieszaj pokrojone listki szałwii z gorącym masłem i smaż aż zacznie pachnieć. Rozpuszczone masło z szałwią dodaj do risotto, posyp parmezanem i wymieszaj. Dopraw solą i pieprzem. Posyp risotto całymi listkami szałwii. Smacznego!

©℗
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję.
Zapisz się na newsletter
Chcesz wiedzieć jak dbać o swoje zdrowie? Chcesz uniknąć błędów żywieniowych? Być na czasie z najnowszymi zmianami w przepisach prawa medycznego, farmaceutycznego i praw pacjenta? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Newsletter
Drukuj
Skopiuj link