Spis treści
- Czym jest odwarstwienie siatkówki i dlaczego mówi się o nim jako o stanie nagłym?
- Co najczęściej prowadzi do odwarstwienia siatkówki?
- Kto jest szczególnie narażony na ten problem?
- Jakie objawy powinny szczególnie zaniepokoić pacjenta?
- Wielu pacjentów bagatelizuje takie objawy. Dlaczego to niebezpieczne?
- Czy leczenie zawsze oznacza operację?
Nagle widzisz błyski, mroczki i cienie przed oczami? To sygnał alarmowy, który może świadczyć o odwarstwieniu siatkówki - jednym z najgroźniejszych stanów w okulistyce. O tym, dlaczego szybka reakcja może uratować wzrok, opowiada lek. Tomasz Tomczyk, specjalista okulistyki z z kliniki Oko-Test, posiadającej placówki w Olkuszu i Nowym Targu.
Czym jest odwarstwienie siatkówki i dlaczego mówi się o nim jako o stanie nagłym?
Lek. Tomasz Tomczyk: Odwarstwienie siatkówki to sytuacja, w której siatkówka oddziela się od tylnej ściany gałki ocznej. W momencie, gdy do tego dochodzi, przestaje ona być prawidłowo odżywiana i dotleniana, a co za tym idzie – nie jest w stanie spełniać swojej funkcji. To bardzo poważny problem, ponieważ może prowadzić do nieodwracalnej utraty wzroku. Dlatego traktujemy go jako stan wymagający pilnej interwencji okulistycznej.
Co najczęściej prowadzi do odwarstwienia siatkówki?
Jednym z głównych czynników jest wiek. Wnętrze oka wypełnia ciało szkliste, które z czasem ulega upłynnieniu i obkurczeniu. W trakcie tego procesu może ono oddzielać się od siatkówki. Czasami jednak dochodzi do jej pociągania, co prowadzi do powstania przedarcia. Przez takie uszkodzenie płyn dostaje się pod siatkówkę i powoduje jej odwarstwienie. To mechanizm, który obserwujemy bardzo często.
Kto jest szczególnie narażony na ten problem?
Zdecydowanie osoby z krótkowzrocznością, zwłaszcza wysoką. Ryzyko jest również większe u pacjentów po operacjach oka, takich jak zabiegi z powodu zaćmy czy jaskry. Istotne są także urazy – zarówno bezpośrednie uderzenia w oko, jak i tępe urazy okolicy oczodołów. Nie bez znaczenia jest też wywiad rodzinny oraz występowanie charakterystycznych zwyrodnień obwodowych siatkówki.
Jakie objawy powinny szczególnie zaniepokoić pacjenta?
Najczęściej są to nagłe błyski światła, pojawienie się dużej liczby mętów przed okiem czy pogorszenie jakości widzenia. Pacjenci często opisują to jako „pływanie” obrazu, zamglenie lub efekt dymu papierosowego.
Bardzo alarmującym objawem jest cień lub zasłona w polu widzenia, która nie znika – to może oznaczać, że odwarstwienie już postępuje.
Wielu pacjentów bagatelizuje takie objawy. Dlaczego to niebezpieczne?
Ponieważ w przypadku odwarstwienia siatkówki czas odgrywa kluczową rolę. Dochodzi do zerwania połączeń pomiędzy siatkówką czuciową a nabłonkiem barwnikowym. Są to struktury absolutnie niezbędne do prawidłowego przekazywania bodźców wzrokowych do mózgu. Niestety, te połączenia nie regenerują się.
Im dłużej siatkówka pozostaje odwarstwiona, tym większe i trwalsze uszkodzenia wzroku.
Czy leczenie zawsze oznacza operację?
Często konieczna jest pilna interwencja chirurgiczna, która daje szansę na uratowanie widzenia. Wczesne rozpoznanie znacząco poprawia rokowanie. Niestety, zdarza się, że pacjenci zgłaszają się zbyt późno, gdy zmiany są już zaawansowane i nie da się w pełni przywrócić funkcji widzenia.
Jaką jedną radę dałby Pan pacjentom?
Nie ignorować nagłych zmian widzenia. Błyski, męty, cień w polu widzenia – to nie są objawy „ze zmęczenia”. To sygnały alarmowe. Szybka wizyta u okulisty może zdecydować o tym, czy wzrok uda się zachować.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak