Spis treści
Choć wiele osób szuka jednej konkretnej wartości, przy której dochodzi do zawału, odpowiedź jest bardziej złożona. Istnieją jednak poziomy, które lekarze uznają za wyjątkowo groźne i wymagające natychmiastowej reakcji.
Nadciśnienie — cichy zabójca
Prawidłowe ciśnienie u zdrowej osoby dorosłej wynosi około 120/80 mmHg. Gdy wartości zaczynają przekraczać 140/90 mmHg, mówimy o nadciśnieniu tętniczym. To właśnie od tego progu ryzyko chorób serca znacząco rośnie. Układ krążenia zaczyna pracować pod większym obciążeniem, serce musi pompować krew z większą siłą, a naczynia krwionośne stopniowo ulegają uszkodzeniu.
Nadciśnienie jest podstępne — przez lata może nie dawać żadnych objawów. Nie boli, nie ogranicza funkcjonowania, nie wymusza wizyty u lekarza. Dlatego często nazywa się je "cichym zabójcą". Wiele osób dowiaduje się o problemie dopiero wtedy, gdy dojdzie do poważnych powikłań.
Czy istnieje "ciśnienie zawałowe"?
Lekarze podkreślają: nie ma jednej magicznej liczby, od której zawał następuje automatycznie. Zdarza się, że osoba z wyraźnie podwyższonym ciśnieniem żyje przez lata bez zawału, a inna — z ciśnieniem niewiele wyższym niż norma — doświadcza ostrego incydentu sercowego. Decydują naczynia, geny, styl życia, poziom cholesterolu, a nawet stres.
Mimo to istnieje próg, którego przekroczenie jest alarmujące. Za stan szczególnego zagrożenia uznaje się ciśnienie równe lub wyższe niż 180/120 mmHg. Lekarze określają to jako przełom nadciśnieniowy. W takiej sytuacji może dojść do pęknięcia blaszki miażdżycowej, powstania zakrzepu i zablokowania tętnicy wieńcowej — czyli bezpośredniej drogi do zawału.
Dlaczego wysokie ciśnienie sprzyja zawałowi?
Podwyższone wartości ciśnienia dosłownie "niszczą” naczynia krwionośne. Krew napiera na ich ściany z większą siłą, co prowadzi do mikrourazów. W miejscach uszkodzeń zaczyna odkładać się cholesterol, a z czasem tworzą się blaszki miażdżycowe. Jeżeli pękną — organizm traktuje to jak ranę i tworzy skrzep. Ten z kolei może zablokować przepływ krwi w tętnicy, odcinając dopływ tlenu do fragmentu serca. To właśnie ta sekwencja zdarzeń wywołuje zawał. Nie sama liczba na ciśnieniomierzu, lecz to, jak przez lata oddziałuje ona na serce i naczynia.
Kiedy wzywać pogotowie? Objawy, których nie można bagatelizować
Skrajnie wysokie ciśnienie w połączeniu z dolegliwościami sercowo-naczyniowymi wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Sygnalizować zawał mogą:
▪ ból, ucisk lub pieczenie w klatce piersiowej,
▪ duszność, uczucie braku powietrza,
▪ ból promieniujący do ramienia, pleców, szczęki lub żuchwy,
▪ nagłe osłabienie, poty, nudności,
▪ zawroty głowy lub utrata przytomności.
Jeśli ciśnienie osiąga poziom ≥180/120 mmHg, a dodatkowo pojawiają się takie symptomy — trzeba natychmiast wezwać karetkę (112/999). W takich sytuacjach każda minuta ma znaczenie.
Jak chronić się przed zawałem?
Profilaktyka to najskuteczniejsza forma walki o długie życie w zdrowiu. Kluczem jest kontrola ciśnienia — regularne pomiary w domu, badania profilaktyczne i reagowanie na pierwsze nieprawidłowości. Ogromne znaczenie ma styl życia: aktywność fizyczna, dieta z ograniczeniem soli i tłuszczów trans, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, unikanie papierosów i przewlekłego stresu.
Warto pamiętać, że nawet niewielkie obniżenie ciśnienia — o kilka jednostek — realnie zmniejsza ryzyko zawału. To inwestycja, która zwraca się w przyszłości.
Wniosek? Nie czekaj, aż pojawi się ból
Ciśnienie krwi nie musi osiągać rekordowych wartości, by doprowadzić do tragedii. Już stałe nadciśnienie powyżej 140/90 mmHg powoli uszkadza naczynia, a przy ≥180/120 mmHg ryzyko zawału i udaru gwałtownie rośnie. Warto wiedzieć, jak wygląda ta granica — i reagować, zanim zostanie przekroczona.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak