Spis treści
- Problemy z trzustką. Kto jest szczególnie narażony?
- Dieta trzustkowa – sposób na reset dla organizmu
- Dlaczego warto zadbać o trzustkę zanim będzie za późno?
- Co jeść w diecie trzustkowej? Te produkty lubi trzustka
- Gotowane warzywa
- Chude mięso i ryby
- Nabiał z umiarem
- Delikatne zboża – ryż, kasza manna, biały chleb
- Owoce – tylko te łagodne
- Tłuszcze – oszczędnie i tylko najlepsze
- Woda i zioła
Trzustka na co dzień odpowiada m.in. za przetwarzanie ciężkostrawnych posiłków, alkoholu, cukru i tłuszczu. Jednak dopóki działa sprawnie, mało kto się nią interesuje. Problem zaczyna się wtedy, gdy przestaje działać prawidłowo. Pojawiają się wówczas bóle brzucha, niestrawność, utrata masy ciała, a w skrajnych przypadkach nawet ostre zapalenie trzustki, które bywa nawet zagrożeniem życia.
Problemy z trzustką. Kto jest szczególnie narażony?
Osoby szczególnie narażone na problemy z trzustką to nie tylko chorzy na cukrzycę typu 2 czy alkoholicy, jak często się sądzi. Coraz częściej do lekarzy trafiają młode, zestresowane osoby jedzące w pośpiechu, zmagające się z chorobami metabolicznymi, insulinoopornością czy nadwagą. Trzustka nie lubi przeciążenia – ani fizycznego, ani chemicznego. A współczesna dieta to dla niej często ogromne wyzwanie.
Dieta trzustkowa – sposób na reset dla organizmu
Czym właściwie jest dieta trzustkowa? To styl żywienia stworzony z myślą o odciążeniu trzustki i wsparciu jej funkcji. Nie chodzi tu o chwilową kurację – to często długofalowa zmiana, która może uratować zdrowie, a czasem nawet życie.
Dieta trzustkowa opiera się na prostych zasadach: lekkostrawność, mała ilość tłuszczu, unikanie smażonych i przetworzonych produktów. Brzmi banalnie? Być może. Ale to właśnie dzięki tej "prostocie" trzustka może odpocząć i wrócić do formy.
W tzw. diecie trzustkowej kluczowe jest regularne spożywanie małych porcji – najlepiej pięć, sześć razy dziennie. Posiłki powinny być gotowane, duszone lub pieczone bez dodatku tłuszczu. W diecie trzustkowej powinny zostać wyeliminowane alkohol, mocna kawa, tłuste mięsa, śmietana, ostre przyprawy i produkty wzdymające. Zamiast tego należy postawić na gotowane warzywa (marchew, dynię, cukinię), chude mięso, biały ryż, kaszę mannę i twaróg.
Co ciekawe, dieta trzustkowa ma również potencjał profilaktyczny. W czasach, gdy układ trawienny jest permanentnie przeciążony ta forma żywienia może stanowić zdrowy detoks. Osoby, które na co dzień żyją w biegu, spożywają posiłki pod wpływem stresu, jedzą tłusto i nieregularnie, również powinny rozważyć wdrożenie zasad tej diety – choćby tymczasowo.
Dlaczego warto zadbać o trzustkę zanim będzie za późno?
Choroby trzustki są trudne do leczenia i często dają objawy dopiero wtedy, gdy sytuacja jest już poważna. Ostre zapalenie trzustki potrafi zaatakować znienacka – po weekendzie z grillem i alkoholem. Przewlekłe zapalenie rozwija się latami, siejąc spustoszenie w organizmie, prowadząc do niedożywienia, cukrzycy i wyniszczenia.
Co jeść w diecie trzustkowej? Te produkty lubi trzustka
Dieta trzustkowa to nie tylko rezygnacja z tłuszczu i smażonych potraw. To również przemyślany wybór produktów, które wspierają regenerację i nie przeciążają tego wrażliwego organu. Wbrew pozorom lista "dozwolonych" produktów jest całkiem długa – wystarczy wiedzieć, co i jak przygotować. Oto składniki, które powinny znaleźć się w kuchni każdego, kto chce zadbać o trzustkę.
Gotowane warzywa
Trzustka nie lubi surowizny – przynajmniej w okresie zaostrzenia choroby. Dlatego warzywa najlepiej gotować na parze lub w wodzie, a także miksować na zupy krem. Najlepiej sprawdzą się marchew, cukinia, dynia, buraki, ziemniaki i pietruszka. Są lekkostrawne, delikatne dla przewodu pokarmowego i pełne wartości odżywczych. Warto unikać warzyw kapustnych i strączkowych – mogą powodować wzdęcia i bóle brzucha.
Chude mięso i ryby
W diecie trzustkowej białko jest ważne, ale jego źródło musi być delikatne. Najlepiej sprawdzają się gotowane lub pieczone bez tłuszczu filety z kurczaka, indyka czy cielęciny. Również chude ryby – jak dorsz, mintaj, morszczuk – to doskonały wybór. Smażenie odpada – nawet najzdrowszy filet na patelni zmienia się w przeciwnika trzustki.
Nabiał z umiarem
Chudy twaróg to klasyk w diecie trzustkowej. Można go jeść na słodko (np. z pieczonym jabłkiem) lub na słono z odrobiną koperku. Dozwolony jest także kefir i jogurt naturalny, najlepiej niskotłuszczowy. Unikamy jednak serów żółtych i pleśniowych – są ciężkostrawne i tłuste. Uwaga na mleko – niektórym może szkodzić, warto obserwować reakcję organizmu.
Delikatne zboża – ryż, kasza manna, biały chleb
Wbrew aktualnym trendom zdrowotnym, w diecie trzustkowej to właśnie białe pieczywo i delikatne kasze wychodzą na prowadzenie. Ryż biały, drobna kasza jęczmienna, kasza manna i dobrze ugotowany makaron – to produkty, które nie obciążają układu pokarmowego. Razowce, pieczywo z ziarnami i grube kasze niestety odpadają, przynajmniej w ostrych fazach choroby.
Owoce – tylko te łagodne
Trzustka nie lubi kwaśnych, surowych owoców, zwłaszcza w dużych ilościach. Za to pieczone jabłka, banany, dojrzałe gruszki czy przeciery owocowe są jak balsam. Można je miksować do koktajli, dodawać do kasz czy jeść jako lekki deser. Owoce cytrusowe, winogrona, ananasy czy surowe śliwki lepiej odstawić – są zbyt agresywne dla osłabionej trzustki.
Tłuszcze – oszczędnie i tylko najlepsze
Chociaż dieta trzustkowa jest niskotłuszczowa, nie oznacza to całkowitej eliminacji tłuszczu. Niewielkie ilości masła, oleju rzepakowego czy oliwy z oliwek – najlepiej dodawane na zimno – są dozwolone i wręcz wskazane, by przyswajać witaminy A, D, E i K. Sęk w tym, żeby nie przesadzać. Tłuszcz to największe wyzwanie dla trzustki, dlatego warto być ostrożnym.
Woda i zioła
Nawadnianie organizmu ma ogromne znaczenie, zwłaszcza w przypadku zapaleń trzustki. Najlepsza będzie niegazowana woda, herbaty ziołowe (np. rumianek, mięta, melisa) i rozcieńczone kompoty bez cukru. Wszelkie napoje gazowane, energetyki, soki z koncentratu czy kawa to kategoria "do unikania".
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak