Spis treści
Kluczowy gen długowieczności pod wpływem środowiska
Centralną rolę w opisanych badaniach odgrywa gen fmo-2, którego aktywacja jest ściśle związana z wydłużeniem życia u badanych robaków. To właśnie ten gen pozwala organizmowi uruchomić korzystne procesy metaboliczne typowe dla postu lub ograniczenia kalorii.
Okazuje się jednak, że fmo-2 można łatwo „wyciszyć”. Naukowcy wykazali, że: dotyk imitujący obecność bakterii będących pożywieniem robaków, zapach jedzenia, oraz inne bodźce sensoryczne są w stanie zablokować aktywację tego genu, tym samym odbierając korzyści wynikające z diety ograniczającej kalorie.
Mózg, metabolizm i środowisko – silnie powiązane
Badacze zauważyli, że bodźce z otoczenia aktywują u robaków określone obwody nerwowe, zmieniając wydzielanie dopaminy i tyraminy — neurotransmiterów odpowiedzialnych za wiele procesów fizjologicznych. W efekcie spada aktywność fmo-2 w jelicie, a organizm przestaje reagować na restrykcję kaloryczną tak, jak powinien.
Co ważne, podobne mechanizmy mogą istnieć również u ludzi. Jak podkreśla dr Scott Leiser, wiele procesów metabolicznych i hormonalnych jest zadziwiająco podobnych u nicieni i człowieka.
Cena za długowieczność? Zmiany w zachowaniu
W osobnym badaniu zespół Leisera odkrył dodatkowo, że manipulacja genem fmo-2 wpływa nie tylko na metabolizm i długość życia, ale również na zachowanie. Robaki z nadaktywnym fmo-2:
- ignorowały niebezpieczne bodźce z otoczenia,
- nie reagowały na jedzenie po krótkim poście,
- wykazywały zmienioną motywację eksploracyjną.
To sugeruje, że ewentualne przyszłe terapie wydłużające życie mogą mieć nieoczekiwane skutki uboczne — w tym neurobehawioralne.
Czy w przyszłości wydłużymy życie bez diet?
Najbardziej ekscytującym wnioskiem z badań jest możliwość odtworzenia efektów restrykcji kalorycznej… bez konieczności ograniczania jedzenia. Gdyby udało się farmakologicznie aktywować fmo-2, można byłoby wywołać „korzystny stres” metaboliczny, który w naturze występuje przy głodówce. Zanim jednak takie rozwiązania trafią do medycyny, naukowcy muszą dokładnie poznać rolę fmo-2 w organizmach żywych oraz zrozumieć, jak omijać negatywne skutki uboczne.
Nowe kierunki badań
Laboratorium Leisera planuje dalsze badania nad zależnościami między mózgiem, metabolizmem, zachowaniem a zdrowiem. Celem jest opracowanie leków wykorzystujących naturalne mechanizmy organizmu do spowolnienia procesu starzenia.
Jak podkreśla autor, sygnały pochodzące z jelit i ich wpływ na mózg to obecnie jeden z najbardziej dynamicznie rozwijanych, ale wciąż nie w pełni zrozumianych obszarów biologii.
Źródło: Michigan Medicine - University of Michigan
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak