Spis treści
Czosnek kontra chlorheksydyna – co mówią badania?
Zespół badaczy z Uniwersytetu w Szardży przeanalizował wyniki badań klinicznych porównujących działanie ekstraktu z czosnku z chlorheksydyną. Wyniki przeglądu systematycznego, opublikowanego w Journal of Herbal Medicine, wskazują, że płyny do płukania jamy ustnej z wyższym stężeniem czosnku mogą dorównywać chlorheksydynie w zwalczaniu bakterii — a w niektórych przypadkach wykazywać nawet lepszą skuteczność.
Chlorheksydyna jest powszechnie stosowana przez dentystów, jednak jej długotrwałe używanie wiąże się z możliwymi skutkami ubocznymi, takimi jak przebarwienia zębów, zaburzenia smaku czy ryzyko rozwoju oporności drobnoustrojów. To właśnie te ograniczenia skłaniają naukowców do poszukiwania bezpieczniejszych, naturalnych alternatyw.
Skuteczność czosnku potwierdzona, ale z pewnymi różnicami
Analizowane badania kliniczne wykazały, że skuteczność płynów czosnkowych zależy od ich stężenia oraz czasu stosowania. W części badań chlorheksydyna lepiej utrzymywała korzystne pH w jamie ustnej, natomiast w innych ekstrakt z czosnku skuteczniej redukował liczbę bakterii.
Warto jednak zaznaczyć, że płyny na bazie czosnku mogą powodować większy dyskomfort — najczęściej w postaci uczucia pieczenia oraz intensywnego, charakterystycznego zapachu. Dla niektórych pacjentów może to stanowić barierę w regularnym stosowaniu.
Naturalne właściwości przeciwdrobnoustrojowe czosnku
Za działanie antybakteryjne czosnku odpowiada głównie allicyna — związek chemiczny o silnych właściwościach przeciwdrobnoustrojowych. Badania wykazały, że ekstrakt z czosnku działa nie tylko na bakterie, ale również na grzyby i wirusy. Znajduje on zastosowanie m.in. w leczeniu zapalenia dziąseł, próchnicy, nieświeżego oddechu czy zakażeń związanych z protezami dentystycznymi.
Choć czosnek jest botanicznie warzywem, od dawna wykorzystywany jest zarówno w ziołolecznictwie, jak i w kuchni. Jego popularność nie słabnie — w 2024 roku światowe zużycie czosnku sięgnęło około 30 milionów ton, a globalny rynek ekstraktu z czosnku przekroczył wartość 15 miliardów dolarów.
Czy płyn z czosnku może zastąpić chlorheksydynę?
Eksperci podkreślają, że mimo obiecujących wyników, czosnek nie jest jeszcze pełnoprawnym zamiennikiem chlorheksydyny we wszystkich zastosowaniach stomatologicznych. Większość dostępnych badań ma charakter laboratoryjny, a liczba badań klinicznych z udziałem dużych grup pacjentów jest ograniczona.
Autorzy przeglądu zalecają przeprowadzenie dalszych badań, które pozwolą ocenić długoterminowe bezpieczeństwo oraz skuteczność preparatów czosnkowych w codziennej praktyce dentystycznej.
Płyny do płukania jamy ustnej z ekstraktem z czosnku to interesująca, naturalna opcja wspierająca higienę jamy ustnej. Mogą one skutecznie zwalczać bakterie i w określonych przypadkach stanowić alternatywę dla tradycyjnych środków antyseptycznych. Zanim jednak trafią do powszechnego użycia w gabinetach stomatologicznych, potrzebne są kolejne, dobrze zaprojektowane badania kliniczne.
Jak zawsze — przed zmianą stosowanych preparatów do higieny jamy ustnej warto skonsultować się z dentystą lub lekarzem.
Źródło: Journal of Herbal Medicine / University of Sharjah
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak