
Spis treści
Nadciśnienie tętnicze to jedna z najczęstszych i najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych. W Polsce choruje na nie już ponad 11 milionów osób, a coraz częściej diagnozuje się je również u młodych osób. To schorzenie, które przez długi czas może przebiegać bezobjawowo, a jego nieleczenie prowadzi do poważnych powikłań – zawału serca, udaru czy niewydolności nerek. Dlatego kluczowe jest wczesne wykrycie i odpowiednia profilaktyka.
Czym jest nadciśnienie tętnicze i jak je rozpoznać?
Nadciśnienie tętnicze, które jest jedną z głównych przyczyn zgonów z powodu chorób układu krążenia, ma 11 mln Polaków. Narodowy Fundusz Zdrowia alarmuje, że problem coraz częściej dotyka także młodych dorosłych, a nawet dzieci.
Nadciśnienie jest diagnozowane, gdy wartości ciśnienia tętniczego przekraczają 140/90 mmHg w co najmniej dwóch niezależnych pomiarach. Może ono przez długi czas nie dawać żadnych objawów. Często wykrywane jest przypadkowo – podczas rutynowej wizyty u lekarza lub w czasie diagnostyki innych schorzeń. Nieleczone prowadzi do nieodwracalnych uszkodzeń naczyń krwionośnych, serca, mózgu, nerek i oczu.
Przyczyny nadciśnienia tętniczego i jego rodzaje
90 proc. przypadków to nadciśnienie pierwotne (samoistne). Jego przyczyny nie są do końca poznane. W pozostałych przypadkach diagnozowane jest nadciśnienie wtórne będące efektem innych chorób, takich jak:
- cukrzyca,
- przewlekła choroba nerek,
- zaburzenia hormonalne (np. zespół Cushinga, hiperaldosteronizm),
- zwężenie aorty,
- obturacyjny bezdech senny.
Ryzyko wzrasta, gdy w rodzinie występowały choroby układu krążenia, a styl życia oparty jest na braku ruchu, niezdrowej diecie, nadmiernym stresie i używkach.
- Nadciśnienie tętnicze często rozwija się bez żadnych objawów, dlatego bywa nazywane cichym zabójcą. Wiele osób przez lata nie zdaje sobie sprawy z problemu aż do momentu wystąpienia poważnych powikłań jak zawał serca czy udar. Regularne pomiary ciśnienia są więc kluczowe, aby wcześnie wykryć chorobę i zapobiec jej konsekwencjom – podkreśla prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego kardiolog prof. Robert Gil.
Jak zapobiegać nadciśnieniu? Kluczowe działania profilaktyczne
Lekarze zalecają regularne pomiary ciśnienia – nie tylko podczas wizyt lekarskich, ale również samodzielnie w domu, najlepiej o stałej porze dnia.
W profilaktyce nadciśnienia istotną rolę odgrywa zdrowy styl życia, tj. dieta śródziemnomorska, codzienna aktywność fizyczna i ograniczenie soli oraz używek, które istotnie zwiększają ryzyko nadciśnienia i chorób sercowo-naczyniowych.