Spis treści
Jak ważne są badania przesiewowe w kierunku raka piersi?
Przede wszystkim ważne jest, aby kobiety korzystały z badań przesiewowych w kierunku raka piersi. Rak piersi jest w dużej mierze uleczalny, jeśli zostanie wykryty wystarczająco wcześnie. Jednak obecnie wiemy, że mammografia nie jest całkowicie skuteczna w wykrywaniu nowotworów złośliwych, gdy tkanka piersi jest gęsta. Pierś składa się z tkanki łącznej, gruczołów piersiowych i tkanki tłuszczowej. Im wyższy udział tkanki tłuszczowej, tym łatwiej jest wykryć guzy za pomocą mammografii – i odwrotnie: jeśli przeważa tkanka gruczołowa, dokładność mammografii maleje. Około sześć do ośmiu procent kobiet w wieku od 50 do 75 lat, które są zapraszane na badania przesiewowe, ma wyjątkowo gęstą tkankę bez zawartości tłuszczu. U tych kobiet rak piersi jest maskowany przez tkankę gruczołową w mammografii i dlatego jest w dużej mierze niewidoczny. Jednocześnie kobiety z wyjątkowo gęstą tkanką piersi mają zwiększone ryzyko rozwoju raka piersi.
Jakie są korzyści przynoszą badania mammograficzne w wykrywaniu raka piersi?
Mammografia rzeczywiście skutecznie zmniejsza śmiertelność z powodu raka piersi. Nie możemy jednak popadać w samozadowolenie z tego sukcesu – w końcu wciąż więcej kobiet umiera na raka piersi niż na jakikolwiek inny rodzaj nowotworu. Wynika to po części z faktu, że zbyt mało kobiet uczestniczy w badaniach mammograficznych. Po drugie, wśród tych, które biorą w nich udział, rak piersi jest zbyt często wykrywany dopiero w późnym stadium. Albo wcale, a guz staje się widoczny dopiero podczas badania palpacyjnego. Wszystkie kobiety przechodzą te same badania przesiewowe w tym samym wieku i w tych samych odstępach czasu: mammografię co dwa lata od 45 do 74 roku życia. Specjaliści uważają, że należy porzucić tę zasadę „uniwersalności”. Na dzień dzisiejszy potrzebny jest system wczesnego wykrywania dostosowany do ryzyka każdej kobiety i wykorzystujący najnowszą wiedzę naukową.
Czy każdy rak piersi jest niebezpieczny?
Wczesne wykrywanie ma na celu zapobieganie przedwczesnej śmierci kobiet z powodu raka piersi. Nie wszystkie nowotwory piersi są równie niebezpieczne: istnieją wolno rosnące nowotwory piersi i ich prekursory, szybko rosnące i wczesne warianty przerzutowe – i wszystko pomiędzy. Badania przesiewowe w kierunku raka piersi powinny przede wszystkim wcześnie wykrywać agresywne warianty raka piersi. Jednak mammografia może nie wykryć tych typów nowotworów. Kobietom często oferuje się, oprócz mammografii, badanie USG piersi czy takie badania łączone są skuteczniejsze? Badanie ultrasonograficzne (USG) może być przydatne w połączeniu z mammografią w przypadku gęstej tkanki gruczołowej – jednak nie jest ono tak skuteczne jak rezonans magnetyczny (MRI). Jeśli USG jest stosowane w połączeniu z mammografią, wykrywa się średnio 3,7 dodatkowych przypadków raka piersi na 1000 badanych kobiet. Badania przesiewowe MRI, takie jak te oferowane w niektórych krajach, np. w Holandii, to zupełnie inna liga: tutaj liczba ta wynosi 16,5 lub więcej guzów na 1000. Znacznie ważniejsze jest jednak to, że dzięki MRI lekarze mogą wykryć nawet wyjątkowo agresywne guzy bardzo wcześnie. Udowodniono zatem, że MRI zapobiega zbyt późnemu rozpoznaniu raka piersi. Nie ma podobnych dowodów naukowych na skuteczność USG.
Rak piersi: co potrafi MRI a czego nie potrafią mammografia i USG?
Rezonans magnetyczny (MRI) bada procesy fizjologiczne niezbędne do wzrostu i przerzutowania raka piersi. Im szybciej rośnie guz i im jest bardziej agresywny, tym bardziej wiarygodnie można go wykryć. Zmiany te zapalają się niczym żarówki na obrazie MRI. Nie bez powodu Europejskie Towarzystwo Obrazowania Piersi wydało trzy lata temu jednoznaczne zalecenie dotyczące MRI w gęstej tkance piersi. Czy skany MRI mogą wywoływać fałszywe alarmy? To uporczywie powtarzające się błędne przekonanie. Specjaliści zalecają przyjrzeć się stosunkowi wyników prawdziwie dodatnich – czyli raka piersi – do wyników, które okazują się fałszywymi alarmami, tj. wynikami fałszywie dodatnimi. Fałszywe alarmy rzeczywiście występują częściej w przypadku rezonansu magnetycznego niż mammografii. Jednak rezonans magnetyczny wykrywa również znacznie więcej wczesnych nowotworów piersi. Niemniej jednak fałszywie pozytywny wynik może być dla kobiety bardzo stresujący. Dlatego niezwykle ważne jest wyjaśnienie pacjentce, że wczesne wykrycie raka piersi nie zawsze oznacza nowotwór złośliwy i często wymaga dalszej diagnostyki.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak