Pogorszenie wzroku: czy to już czas na okulary do czytania?

Ten tekst przeczytasz w 5 minut
W pewnym momencie zdarza się to prawie każdemu: drobny druk staje się niewyraźny. Jeszcze próbujemy się „ratować” oddalając czytany tekst na długość ramienia. Mimo tego zabiegu „złapanie” ostrości widzenia staje się niemal niemożliwe. Niezależnie od tego, czy chodzi o okulary, czy to tylko chwilowe pogorszenie widzenia wywołane zmęczeniem udanie się po poradę do okulisty to dobry pomysł.
W jakim wieku zaczyna pogarszać się wzrok?
ShutterStock

W jakim wieku wzrok zaczyna się pogarszać i jak ocenić, czy potrzebuję okularów do czytania?

Między 40 a 50 rokiem życia zaczyna się to co lekarze nazywają prezbiopią. Wtedy nawet osoby, które wcześniej nie potrzebowały okularów, zaczynają mieć problemy z widzeniem z bliska – na przykład, gdy próbują przeczytać listę składników w supermarkecie lub menu w restauracji. Twoja ręka staje się coraz dłuższa i musisz trzymać książkę daleko od siebie, aby litery były wyraźne. Oto nadchodzi czas na pierwszą parę okularów do czytania, zazwyczaj z kilkoma dioptriami. Co dzieje się z okiem, gdy się starzejemy? Soczewka oka twardnieje, przez co nie można jej już precyzyjnie regulować. W terminologii technicznej ta korekcja nazywa się akomodacją. Soczewka wygina się elastycznie, umożliwiając wyraźne widzenie z różnych odległości: patrząc w dal, jest dłuższa i cieńsza; patrząc z bliska, wybrzusza się. To zupełnie naturalne, że soczewka sztywnieje z wiekiem. Czasami pojawienie się zaćmy umożliwia ponowne lepsze czytanie. Nie jest to jednak prawdziwa korzyść, ponieważ zaćma ostatecznie poważnie upośledza wzrok.

Czy pogorszenie wzroku związane z wiekiem pojawia się nagle czy jest to stopniowy proces?

Pogorszenie wzroku związane z krótkowzrocznością nie pojawia się nagle. Okuliści opisują fazy włączania i wyłączania: są fazy, w których możesz czytać naprawdę dobrze, a potem znowu zaczynasz mieć problemy. To, czy wzrok „działa” poprawnie zależy od wielu czynników. Na początku czytanego tekstu idzie całkiem dobrze, ale po pewnym czasie czytanie staje się męczące, a litery się rozmazują. Jest też trudniej, gdy jesteś zmęczony, gdy jest późno, gdy kontrast jest słaby, gdy oczy są suche. Twój stan emocjonalny również może mieć wpływ na jakość widzenia, ponieważ rozmiar i akomodacja źrenicy są powiązane z autonomicznym układem nerwowym. Jeśli źle się czujesz również możesz gorzej widzieć. To dość rzadkie, aby pogorszenie wzroku nastąpiło z dnia na dzień i było trwałe. Ale może się zdarzyć, że nagle, podczas czytania wszystko się rozmyje, wpadniesz w panikę, a już następnego dnia wszystko działa normalnie. Czy ma znaczenie fakt, że jest jestem dalekowzroczny lub krótkowzroczny? Osoby z dalekowzrocznością potrzebują okularów do czytania wcześniej, często już po trzydziestce. Osoby z krótkowzrocznością mogą sobie bez nich radzić do późnej pięćdziesiątki. Dla osób z prawidłowym wzrokiem okulary zaczynają być potrzebne około czterdziestki.

Jakie są pierwsze oznaki, że potrzebujesz okularów do czytania?

Bardzo często objawy to połączenie trudności z koncentracją wzroku z bliska i zespołu suchego oka. Na przykład, jeśli wpatrujesz się w ekran lub stronę książki i mrugasz rzadko, dodatkowo obciąża to oczy z powodu niedoboru łez. Możesz wtedy odczuwać zmęczenie oczu, bóle głowy lub ból wokół lub nawet za oczami, który może promieniować do tyłu głowy. Choć suche oko to co innego niż starczowzroczność często idą w parze. Sztuczne łzy pomagają utrzymać odpowiednie nawilżenie oka. Dzięki temu powierzchnia oka staje się czystsza i bardziej zrelaksowana – co w pewnym stopniu łagodzi niewyraźne widzenie. Mogą również złagodzić inne objawy, takie jak bóle głowy. W USA dostępne są nawet krople do oczu, które nieznacznie poprawiają widzenie z bliska. Powodują one lekkie zwężenie źrenicy, co prowadzi do nieco większej głębi ostrości – dzięki czemu obiekty znajdujące się w pobliżu znów stają się ostre. Czy takie krople do oczu mogą sprawić, że okulary do czytania staną się zbędne? Specjaliści nie zalecają rezygnacji z badań wzroku ani okularów do czytania i stosowania wyłącznie tych kropli. Krople te ostatecznie nie leczą starczowzroczności. Pomagają więc tylko przez kilka godzin. Mają też skutki uboczne. Jeden negatywny skutek: zwężają źrenice, przez co do oka dociera mniej światła – staje się ono ciemniejsze. Nie bez powodu źrenice rozszerzają się wieczorem i w nocy. Po zastosowaniu tych kropli możesz być w stanie rozszyfrować bez okularów menu na kolacji przy świecach, ale możesz też spaść ze schodów.

Pogorszenie wzroku: czy po poradę lepiej udać się do okulisty czy do optyka?

Cóż, optyk może powiedzieć: „Nie kupuj okularów w drogerii”. Okulista zapewne powie: „Nie idź do optyka”. Ale obaj specjaliści są dobrym punktem wyjścia. Zależy co jeszcze chcesz wyjaśnić. Ponieważ, zupełnie niezależnie od krótkowzroczności, istnieją różne choroby oczu, które mogą wystąpić po 40 lub 50 roku życia i są niebezpieczne. Jeśli jesteś w tej grupie wiekowej, warto udać się do okulisty na badanie kontrolne, aby upewnić się, że wszystko jest w porządku. Jakie to choroby? Przede wszystkim jaskra. Od około 45 roku życia, należy mierzyć ciśnienie w oku, zwłaszcza jeśli ktoś w rodzinie choruje lub chorował na jaskrę. Problem w tym, że nie odczuwa się ciśnienia w oku; nie boli. Zauważa się je dopiero wtedy, gdy 60–80% nerwu wzrokowego jest nieodwracalnie uszkodzone. Osoby z ekstremalną krótkowzrocznością również powinny regularnie się badać, ponieważ istnieje zwiększone ryzyko odwarstwienia siatkówki lub powstania w niej otworu. Pacjenci z cukrzycą także powinny regularnie badać wzrok. Natomiast zaćma staje się problemem dopiero po 60 roku życia.

Czy to prawda, że lepiej trenować wzrok i nie przyzwyczajać się do okularów do czytania zbyt wcześnie?

To mit, że oko można wytrenować jak mięsień. Soczewka oka jest przyczepiona do mięśnia rzęskowego za pomocą małych włókien. Ten mięsień funkcjonuje w miarę sprawnie przez całe życie. Problem polega na tym, że sztywnieje soczewka. Oczywiście istnieje faza przejściowa, w której jest ona nadal nieco bardziej elastyczna – ale tak naprawdę nie ma sensu się katować. Okulary nie pogarszają wzroku. Przy zakupie okularów do czytania najważniejsze jest, aby wada refrakcji była odpowiednio skorygowana. Musisz więc rozważyć i zrekompensować swoją dalekowzroczność, krótkowzroczność lub astygmatyzm. Możesz również powiedzieć optykowi w jakiej odległości trzymasz książkę – wtedy będzie mógł precyzyjnie dopasować okulary. Dobrym pomysłem mogą być również lekkie soczewki progresywne, dzięki którym będziesz mógł ich używać do czytania i pracy przy komputerze.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pogorszenie wzroku: czy okulary do czytania kupione w drogerii są dobre?

Jeśli wypróbujesz takie okulary i będziesz w nich dobrze widzieć, będzie to dobry zakup jako środek pierwszej pomocy. Zawsze będziesz mieć pomoc do patrzenia z bliska. Oczywiście, takie okulary nie są indywidualnie dopasowane. Dlatego zdecydowanie okuliści nie polecają polegania wyłącznie na tych okularach przez lata i niepoddawaniu się badaniu wzroku przez optyka lub lekarza. Niektórzy optycy promują filtry światła niebieskiego jako dodatek do soczewek, aby oczy nie męczyły się tak szybko pod wpływem światła komputera czy telefonu komórkowego, a siatkówka była dodatkowo chroniona. Czy takie filtry mają sens? Oczywiście istnieją dowody naukowe na to, że niebieskie światło jest szkodliwe dla centrum siatkówki, plamki żółtej. Okuliści debatują od dziesięcioleci, czy filtr światła niebieskiego w okularach jest pomocny, czy nie. Jeśli nosisz okulary przez całe życie, taki filtr może mieć niewielką przewagę. Ale w przypadku okularów do czytania nie ma to większego znaczenia.

Jak dbać o oczy?

Lekarze zalecają unikanie nadmiernego wysiłku, takiego jak wielogodzinne wpatrywanie się w ekran komputera. Dlatego warto co pół godziny lub czterdzieści pięć minut pozwolić swojemu wzrokowi błądzić. Najlepiej wyjść na zewnątrz w przerwie obiadowej; świeże powietrze i widok zieleni również działają regenerująco na oczy. Ważne jest dokładne czyszczenie posklejanych rano rzęs, aby umożliwić odpływ filmu łzowego. Wreszcie, co nie mniej ważne, pomocne może być nawilżanie oka sztucznymi łzami. Nawet lekka suchość powoduje dyskomfort. Rogówka oka jest 400 razy bardziej wrażliwa niż skóra i 40 razy bardziej wrażliwa niż korzeń zęba. Naturalnym jest, że dbamy o skórę drogimi kremami, a o zęby dobrą pastą oraz nicią dentystyczną. Nasze oczy są ważniejsze, dlatego o nie dbajmy. Krople do oczu to dobra inwestycja.

©℗
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję.
Zapisz się na newsletter
Chcesz wiedzieć jak dbać o swoje zdrowie? Chcesz uniknąć błędów żywieniowych? Być na czasie z najnowszymi zmianami w przepisach prawa medycznego, farmaceutycznego i praw pacjenta? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Newsletter
Drukuj
Skopiuj link