Spis treści
- Orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka z cukrzycą. Apel o zmianę przepisów
- MRPiPS nie planuje zmian w zasadach orzekania w przypadku dzieci z cukrzycą typu 1
- Orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka z cukrzycą typu 1. Ważne przepisy
- Będzie nowy model orzekania o niepełnosprawności
- Dlaczego punkt 7 w orzeczeniu o niepełnosprawności jest tak ważny? [PRZYKŁAD]
Orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka z cukrzycą. Apel o zmianę przepisów
„Cukrzyca typu 1 jest chorobą nieuleczalną, nie rokuje poprawy ani wyleczenia. Jest to choroba przewlekła, wymagająca ciągłego monitorowania i podawania insuliny, a w przypadku dziecka ciągłej kontroli rodzica (w domu, w szkole, w życiu codziennym).” – czytamy w petycji skierowanej do resortu rodziny w marcu 2025 r. Autor pisma zaapelował o zmianę zasad orzekania o niepełnosprawności dzieci z CT1.
MRPiPS nie planuje zmian w zasadach orzekania w przypadku dzieci z cukrzycą typu 1
Odpowiedzi na petycję udzielił Andrzej Łosiewicz, Zastępca Dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. Poinformował on, iż „dokonanie zmian w przepisach regulujących zasady wydawania orzeczeń o niepełnosprawności, polegających na obligatoryjnym ustalaniu u wszystkich osób w wieku do 16 roku życia cierpiących na cukrzycę typu 1 pozytywnego wskazania w pkt 7) konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji nie znajduje uzasadnienia”.
Łosiewicz podkreślił, iż „nie każda osoba w wieku do 16 roku życia, która jest niepełnosprawna musi być osobą niezdolną do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, co powoduje konieczność zapewnienia jej stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy, w sposób przewyższający zakres opieki nad zdrowym dzieckiem w danym wieku”. Indywidualna ocena orzecznicza powinna być każdorazowo uzależniona od stanu zaawansowania choroby oraz występujących powikłań.
„W odniesieniu do kwestii orzekania o niepełnosprawności dzieci cierpiących na cukrzycę typu 1 wskazać należy, iż pozytywne ustalenie wskazania w pkt 8) konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji zasadne jest w przypadku każdego dziecka. Natomiast pozytywne ustalenie wskazania w pkt 7) konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji w przypadku dzieci cierpiących na cukrzycę typu 1 zasadne jest w uzasadnionych okolicznościach, w szczególności u dzieci wieku przedszkolnym oraz wczesnoszkolnym (I etap edukacyjny), w okresie do 3 lat od momentu postawienia rozpoznania choroby, w przypadku współistnienia cukrzycy i niektórych chorób przewlekłych, mogących stawiać dodatkowe wymagania w jej terapii (np. padaczki, całościowych zaburzeń rozwojowych, zaburzeń psychicznych lub intelektualnych) oraz w innych sytuacjach uzasadnionych stanem klinicznym i skalą zależności dziecka od opiekuna” – stwierdzono w odpowiedzi.
Jak podkreślił Łosiewicz, postulowana w treści petycji zmiana zasad orzekania o niepełnosprawności w odniesieniu do dzieci cierpiących na cukrzyce typu 1, polegająca na przyjęciu, iż każda osoba w wieku do 16 roku życia, u której rozpoznano cukrzycę typu 1 wymaga całkowitej opieki innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji jest nieuprawnione. „Rozstrzygnięcie w powyższym zakresie uzależnione jest bowiem od indywidualnych okoliczności, w tym od wieku dziecka, stanu zaawansowania choroby, występujących powikłań i chorób współistniejących mających wpływ na nabycie umiejętności kontroli glikemii. Ponadto należy pamiętać, iż w przypadku osób w wieku do 16 roku życia, samodzielne funkcjonowanie zawsze wymagać będzie wsparcia osób drugich, zaś stopień nasilenia tego wsparcia powinien być każdorazowo ustalany przy uwzględnieniu całego materiału i okoliczności sprawy w sposób wszechstronny, kompleksowy i zindywidualizowany. Dlatego rozstrzygnięcia orzecznicze nie koncentrują się wyłącznie na ocenie stanu zdrowia, lecz zmierzają do wyjaśnienia, czy konkretnej osobie z określonym zespołem dysfunkcji należy zapewnić stałą lub długotrwałą opiekę lub pomoc innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji” – czytamy w odpowiedzi.
Orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka z cukrzycą typu 1. Ważne przepisy
W piśmie podkreślono, iż orzekanie w tym zakresie musi opierać się na obowiązujących przepisach. Są to przede wszystkim:
• art. 4 ust. 4 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zgodnie z tym przepisem niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację. Powoduje to konieczność zapewnienia stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób.
• § 29 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, określający zakres stałej opieki i pomocy. W myśl tego przepisu konieczność sprawowania opieki oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem.
• § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia. Przepis ten do stanów chorobowych, które uzasadniają konieczność stałej opieki lub pomocy dziecku, zalicza wrodzone lub nabyte ciężkie choroby metaboliczne, układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, układu krzepnięcia i inne znacznie upośledzające sprawność organizmu, wymagające systematycznego leczenia w domu i okresowo leczenia szpitalnego.
Będzie nowy model orzekania o niepełnosprawności
Co istotne, jeszcze w tym roku rozpoczną się prace nad projektem „Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności oraz form wsparcia". Jak czytamy w odpowiedzi na petycję, prace te obejmą analizę obecnego systemu orzekania, form wsparcia oraz infrastruktury orzeczniczej, w tym wypracowanie kompleksowego modelu orzekania o potrzebach wynikających z niepełnosprawności.
Dlaczego punkt 7 w orzeczeniu o niepełnosprawności jest tak ważny? [PRZYKŁAD]
Punkt 7 w orzeczeniu o niepełnosprawności ma istotne znaczenie przede wszystkim dla otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego. Aktualnie obowiązujące przepisy przyznają prawo do tego świadczenia:
- matce albo ojcu,
- innym osobom, na których zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego
– jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
W 2025 r. świadczenie pielęgnacyjne na dziecko wynosi 3287 zł miesięcznie.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak