
Spis treści
Czym jest grypa i jak się nią zarażamy?
Grypa to ostra infekcja wirusowa dróg oddechowych, wywoływana przez wirus grypy. Rozprzestrzenia się bardzo łatwo — zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Można się nią zarazić:
- drogą kropelkową — podczas rozmowy, kichania lub kaszlu osoby chorej.
- przez kontakt bezpośredni — np. dotykając skażonych dłoni lub powierzchni, a następnie własnej twarzy.
Wirus grypy atakuje nagle i intensywnie. Charakterystyczne objawy to m.in.: wysoka gorączka, bóle mięśni i stawów, suchy kaszel, silne osłabienie i bóle głowy.
Dlaczego grypa jest groźna? Kto jest w grupie ryzyka?
Choć większość osób zdrowych przechodzi grypę bez powikłań, dla niektórych może być śmiertelnie niebezpieczna. Do grup szczególnego ryzyka należą:
- dzieci poniżej 5. roku życia,
- osoby starsze (powyżej 65 lat),
- osoby z chorobami przewlekłymi (np. cukrzycą, chorobami serca, płuc, nerek),
- pacjenci po przeszczepach,
- kobiety w ciąży,
- pracownicy ochrony zdrowia.
U tych osób grypa może prowadzić do ciężkich powikłań, takich jak zapalenie płuc, niewydolność oddechowa czy zaostrzenie chorób współistniejących.
Nawet jeśli już kiedyś chorowałeś na grypę, możesz zachorować ponownie. Dzieje się tak, ponieważ wirus grypy ciągle mutuje. Oznacza to, że organizm nie jest w stanie wytworzyć trwałej odporności, która chroniłaby przed wszystkimi wariantami wirusa.
Jak odróżnić grypę od przeziębienia? Diagnoza ma znaczenie
Objawy grypy mogą przypominać inne infekcje wirusowe. Właśnie dlatego tak ważna jest dokładna diagnostyka. Obecnie dostępne są:
- szybkie testy przyłóżkowe — wykonywane podczas wizyty u lekarza,
- testy molekularne (PCR) — najbardziej wiarygodne, potwierdzające obecność wirusa w wymazie z nosa i gardła.
Tylko właściwa diagnoza pozwala lekarzowi zdecydować, czy konieczne będzie wdrożenie leków przeciwwirusowych (inhibitorów neuraminidazy), czy wystarczy leczenie objawowe. Dzięki temu unikniesz niepotrzebnej terapii antybiotykowej.
Jak się chronić przed grypą? Skuteczne sposoby profilaktyki
Aby zminimalizować ryzyko zakażenia się grypą, warto stosować się do kilku zasad:
- zaszczep się przeciw grypie – szczepienie co roku zmniejsza ryzyko ciężkiego przebiegu choroby,
- często myj ręce wodą z mydłem lub używaj płynów dezynfekujących,
- unikaj dużych skupisk ludzi w okresie wzmożonych zachorowań,
- zasłaniaj usta i nos podczas kaszlu — najlepiej łokciem, nie dłonią,
- zostań w domu, jeśli masz objawy grypopodobne — chroń innych przed zakażeniem.
Czy na grypę można zachorować latem?
Chociaż sezon grypowy przypada głównie na miesiące jesienno-zimowe, zachorowania na grypę latem również się zdarzają. Są jednak rzadsze i często mylone z innymi infekcjami wirusowymi, takimi jak adenowirusy czy enterowirusy.
Latem grypa może wystąpić szczególnie u:
- osób podróżujących do krajów tropikalnych lub półkuli południowej, gdzie sezon grypowy przypada właśnie na naszą porę letnią,
- osób z osłabioną odpornością,
- pacjentów przebywających w dużych skupiskach ludzi, np. w szpitalach, domach opieki lub obozach.
Typowe objawy – gorączka, kaszel, bóle mięśni, ogólne rozbicie – mogą być mylące, dlatego warto rozważyć diagnostykę laboratoryjną, jeśli objawy są nasilone lub nietypowe dla zwykłego przeziębienia.
Jeśli planujesz wakacyjny wyjazd do kraju, gdzie w danym czasie panuje sezon grypowy, warto też wcześniej skonsultować się z lekarzem i rozważyć szczepienie przeciw grypie.