
Spis treści
Rosnąca rola aktywności fizycznej w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych w tym choroby Alzheimera
Coraz więcej wyników badań sugeruje, że regularny ruch stanowi jeden z kluczowych elementów profilaktyki chorób neurodegeneracyjnych. Najnowsze analizy wskazują, że nawet umiarkowana aktywność fizyczna, taka jak codzienne spacery, może mieć realny wpływ na tempo rozwoju choroby Alzheimera we wczesnym stadium. Odkrycia te rzucają nowe światło na znaczenie prostych nawyków ruchowych, szczególnie w starzejących się społeczeństwach. Najnowsze badanie przeprowadzone na grupie około trzystu starszych osób bez klinicznych objawów otępienia dostarczyło szczególnie interesujących danych. Naukowcy skupili się na dwóch białkach uznawanych za kluczowe markery Alzheimera – beta-amyloidzie i tau. Już na początku projektu u części uczestników stwierdzono obecność charakterystycznych złogów w mózgu, choć osoby te nie wykazywały żadnych objawów choroby. To właśnie w tej grupie szczególnie uważnie analizowano wpływ codziennej aktywności.
Każdy z uczestników przez tydzień nosił urządzenie zliczające kroki. Następnie, przez kolejne lata – w odstępach trzech, pięciu, ośmiu i jedenastu lat – badacze oceniali ich funkcje poznawcze oraz tempo narastania zmian neurodegeneracyjnych. Obserwacje były jednoznaczne: osoby wykonujące więcej kroków doświadczały wolniejszego spadku zdolności poznawczych, a białko tau gromadziło się w ich mózgach wolniej. Co ważne, pozytywne efekty zauważono już przy około 3000 kroków dziennie, co jest wartością osiągalną dla większości osób starszych. Najbardziej widoczny wpływ odnotowano jednak u osób wykonujących od 5000 do 7500 kroków dziennie. Po przekroczeniu tej liczby nie zaobserwowano dodatkowych korzyści, co wskazuje, że umiarkowana aktywność jest w zupełności wystarczająca.
Dlaczego aktywność fizyczna może spowolnić rozwój choroby Alzheimera i pomaga chronić mózg?
Eksperci zwracają uwagę, że chodzenie to nie tylko wysiłek fizyczny, ale również trening dla mózgu. Podczas aktywności fizycznej człowiek nieustannie orientuje się w przestrzeni, analizuje otoczenie i planuje kolejne kroki. To aktywuje różne struktury mózgowe, wpływa korzystnie na neuroplastyczność i sprzyja utrzymaniu zdolności poznawczych. Dodatkowo regularna aktywność poprawia ukrwienie mózgu i redukuje przewlekłe stany zapalne, które mogą przyspieszać degenerację komórek nerwowych. Naukowcy podkreślają, że badanie potwierdza istnienie korelacji, lecz nie dowodzi bezpośredniego związku przyczynowego. Osoby aktywne fizycznie mogą równocześnie prowadzić zdrowszy tryb życia, co również wpływa na stan mózgu. Mimo to wyniki wpisują się w szerszy trend badań wskazujących na pozytywny wpływ ruchu na zdrowie neurologiczne.
W profilaktyce choroby Alzheimera nie tylko ruch ma znaczenie
Specjaliści przypominają, że aktywność fizyczna jest ważna, ale nie stanowi jedynego elementu profilaktyki otępienia i spowolnienia rozwoju choroby Alzheimera. Duże znaczenie mają również: stymulacja intelektualna, częste kontakty społeczne, odpowiednia dieta i ograniczenie alkoholu. Dopiero połączenie tych czynników tworzy skuteczną strategię ochrony mózgu w starszym wieku. Eksperci zachęcają, aby wybierać takie formy aktywności fizycznej, które są przyjemne i łatwe do utrzymania w dłuższej perspektywie. Może to być spacer, praca w ogrodzie, taniec czy jazda na rowerze. Kluczowa jest regularność – nawet niewielkie zwiększenie liczby kroków może przynieść wymierne korzyści zdrowotne.
