Spis treści
- Nadużywanie alkoholu a zwolnienia lekarskie – dane z 2024 roku
- Kogo najczęściej dotyczą zwolnienia z kodem C?
- Brak zasiłku chorobowego przez 5 dni – skutki finansowe dla pracownika
- Jakie choroby najczęściej wynikają z nadużywania alkoholu?
- Wzrost liczby zaświadczeń lekarskich. Jakie są przyczyny niezdolności do pracy?
W 2024 roku wystawiono 9,5 tysiąca zwolnień lekarskich z kodem C, który oznacza niezdolność do pracy spowodowaną nadużywaniem alkoholu. Choć liczba ta wzrosła o 45 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim, to wciąż mniej niż w latach sprzed pandemii. Eksperci ZUS wyjaśniają, że wzrost wynika raczej z matematyki niż rzeczywistego pogorszenia stanu zdrowia publicznego. Sprawdzamy, kogo dotyczy ten problem, jakie niesie skutki finansowe oraz jakie choroby są najczęściej powiązane z nadużywaniem alkoholu.
Nadużywanie alkoholu a zwolnienia lekarskie – dane z 2024 roku
Lekarz może wpisać do zwolnienia lekarskiego nadużywanie alkoholu, jako przyczynę niezdolności do pracy. Takie e-ZLA opatrzone kodem C oznacza brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni.
W 2024 roku do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Z tych zwolnień lekarskich przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych.
- Na szczęście tylko niewielka ilość z nich została wystawiona z kodem C, którego lekarz używa wtedy, gdy pacjent jest niezdolny do pracy ze względu na nadużywanie alkoholu – mówi Iwona Kowalska-Matis, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa dolnośląskiego.
Kogo najczęściej dotyczą zwolnienia z kodem C?
Dane za 2024 rok w obliczu kilku ostatnich lat, nie wskazują na wzrost liczebności takich orzeczeń. W minionym roku najwięcej z 9,5 tys. zwolnień z kodem C - niemal 32 proc. - lekarze wystawili na okres od 1 do 5 dni. Aż 75 proc. zaświadczeń lekarze wystawili mężczyznom.
Wśród ogółu e-zwolnień największy odsetek, blisko 63 proc., stanowiły zaświadczenia dla osób pomiędzy 30 a 49 rokiem życia, przy czym najczęściej byli to mężczyźni między 40 a 44 rokiem życia oraz kobiety w wieku 30-34 lata.
Brak zasiłku chorobowego przez 5 dni – skutki finansowe dla pracownika
Elektroniczne zwolnienia lekarskie e-ZLA, funkcjonują od początku 2016 roku. System ułatwia lekarzom wyszukać numer statystyczny choroby z klasyfikacji ICD-10 (Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób), a także podpowiada kod literowy powodu choroby.
Zwolnienie lekarskie objęte kodem literowym C, oznacza niezdolność do pracy spowodowaną nadużyciem alkoholu. Takie orzeczenie niesie dla ubezpieczonego w ZUS skutki finansowe. ZUS lub pracodawca nie wypłaci takiej osobie zasiłku chorobowego za pierwsze 5 dni niezdolności do pracy.
W 2024 roku w Rejestrze zaświadczeń lekarskich było 9,5 tys. tego rodzaju zwolnień chorobowych i było to o blisko 45 proc. więcej niż w poprzednim 2023 r. (6,6 tys. zaświadczeń z kodem C).
Według rzeczniczki, ten wydawałoby się drastyczny wzrost liczby zwolnień z kodem C wynika z matematyki, czyli tego, że najpierw nastąpił mocny spadek liczby zwolnień „alkoholowych”. W 2019 roku lekarze wystawili 12,3 tys. e-zwolnień, których przyczyną było nadużywanie alkoholu, w 2024 roku już tylko 9,5 tys. a w 2023 roku 6,6 tys. zaświadczeń z kodem C.
- Więc gdybyśmy się odnieśli do danych historycznych a nie tych liczonych rok do roku – wtedy statystycznie nastąpiłby spadek a nie wzrost liczby zwolnień lekarskich związanych z nadużywaniem alkoholu – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis.
Jakie choroby najczęściej wynikają z nadużywania alkoholu?
Typowymi chorobami związanymi z nadużywaniem alkoholu są:
- zaburzenia psychiczne,
- marskość wątroby,
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Równie często spotykane są problemy związane z układem krążenia, takie jak powiększenie i niewydolność serca (stłuszczenie mięśnia sercowego), czy też z układem oddechowym (obniżona odporność na zakażenia wirusowe), np. zapalenie płuc.
Pracodawca na udostępnionym mu elektronicznym zwolnieniu lekarskim nie znajdzie numeru statystycznego choroby. W konsekwencji pracodawca zobaczy jedynie kod literowy.
Wzrost liczby zaświadczeń lekarskich. Jakie są przyczyny niezdolności do pracy?
W 2024 roku wystawiono zwolnienia na 253 mln dni. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zeszłym roku do rejestru zaświadczeń lekarskich ZUS trafiło 25,5 mln e-zwolnień - to o 300 tys. zaświadczeń chorobowych więcej niż w 2023 r. Były to zwolnienia zarówno z tytułu choroby własnej, jak i z tytułu opieki nad dziećmi czy innymi członkami rodziny. Najwięcej zwolnień to te wystawione w styczniu i październiku.
Najczęstsze przyczyny niezdolności do pracy pozostają niezmienne od kilku lat niezależnie od regionu kraju. Należą do nich:
- choroby układu mięśniowo-szkieletowego i tkanki łącznej (41,8 mln dni absencji chorobowej),
- choroby układu oddechowego (33 mln dni),
- urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych (32,5 mln dni),
- ciąża, poród i połóg (31,8 mln dni),
- zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania (30,3 mln dni),
- jednostki chorobowe związane z COVID-19 (1,7 mln dni).
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak