Spis treści
Pasternak był ceniony już w starożytnej Grecji i Rzymie za swoje walory kulinarnie i lecznicze. Od średniowiecza uprawiany był na polach Europy aż do XVIII wieku kiedy to ustąpił miejsca ziemniakom i marchwi. Czy słusznie?
Pasternak – zapomniane warzywo korzeniowe o cennych właściwościach dla zdrowia
Pasternak zawiera ok. 4,7–4,9 g błonnika na 100 g korzenia, co plasuje go w czołówce warzyw wspierających pracę jelit. Błonnik rozpuszczalny sprzyja fermentacji jelitowej i wzrostowi pożytecznych bakterii, zaś nierozpuszczalny – zapobiega zaparciom, reguluje pasaż jelitowy i zmniejsza ryzyko raka okrężnicy. Dzięki temu regularne spożycie pasternaku poprawia perystaltykę, redukuje wzdęcia i wspomaga detoksykację organizmu.
Pasternak dostarcza także około 375 mg potasu w 100 g – to niemal 10 proc. dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. Stanowi więc doskonały produkt dla zdrowia serca. Potas rozszerza naczynia krwionośne, obniżając ciśnienie tętnicze, a błonnik obniża poziom cholesterolu LDL, co razem zmniejsza obciążenie serca i ryzyko miażdżycy. Dodatkowo obecne w pasternaku polifenole wykazują działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne, chroniąc ściany naczyń przed uszkodzeniem.
Pasternak działa też korzystnie na skórę. Dla skóry kluczowa jest obecność witaminy C (ok. 17 mg/100 g) oraz witaminy K. Obie wspierają syntezę kolagenu i procesy gojenia naskórka. Kolagen poprawia jędrność i elastyczność skóry, a przeciwutleniacze neutralizują wolne rodniki, opóźniając procesy starzenia. Ponadto, pasternak dostarcza miedzi – pierwiastka niezbędnego do produkcji melaniny i utrzymania zdrowego odcienia skóry.
Badania farmakologiczne wskazują, że wyciągi z pasternaku wykazują efekt moczopędny, co sprzyja eliminacji nadmiaru wody i toksyn z organizmu. Ponadto substancje takie jak falcarinol i falcarindiol mają działanie przeciwnowotworowe – w badaniach in vitro zaobserwowano, że hamują proliferację komórek białaczkowych. Korzeń pasternaku jest też źródłem kwasu foliowego (witamina B9), wspierającego podziały komórkowe i zdrowy rozwój płodu, co czyni go wartościowym w diecie kobiet w ciąży.
Kolejną zaletą jest niski indeks glikemiczny pasternaku (ok. 52), który powoduje wolniejszy wzrost poziomu glukozy we krwi w porównaniu do ziemniaków (IG ≈ 85). Dzięki temu pasternak jest lepszym wyborem dla osób z insulinoopornością czy cukrzycą. Dodatkowo zawartość witaminy B6 wspomaga syntezę neuroprzekaźników, co może poprawiać nastrój i funkcje poznawcze.
Jak wykorzystać pasternak w kuchni?
Pasternak jest wszechstronny kulinarnie. Można go piec, gotować, miksować na kremowe zupy, a także dodawać surowy do sałatek. Jego słodkawo-orzechowy smak znakomicie wzbogaca zarówno dania wytrawne, jak i słodkie. Dzięki połączeniu walorów smakowych, bogactwa składników odżywczych i udokumentowanych efektów zdrowotnych, pasternak stanowi doskonałą i często niedocenianą alternatywę dla ziemniaków.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak