
Spis treści
RSV – co to za wirus i kiedy atakuje?
RSV, czyli syncytialny wirus oddechowy (Respiratory Syncytial Virus), to bardzo powszechny patogen, który infekuje układ oddechowy. Zakażenia występują sezonowo – od jesieni do wiosny, najczęściej od października lub listopada do kwietnia lub maja.
Wirus przenosi się drogą kropelkową (np. podczas kichania i kaszlu) lub przez kontakt z powierzchniami lub rękami zanieczyszczonymi wydzieliną z dróg oddechowych chorego.
Na RSV można zachorować wielokrotnie, ponieważ odporność po przechorowaniu nie jest trwała.
Ciężki przebieg infekcji RSV. Kto jest najbardziej narażony?
Choroba może wystąpić u każdego, ale najgroźniejsza jest dla:
- niemowląt (szczególnie wcześniaków),
- osób starszych, zwłaszcza z chorobami przewlekłymi układu oddechowego lub serca,
- pacjentów z obniżoną odpornością (np. po przeszczepach lub w immunosupresji).
U małych dzieci RSV jest najczęstszą przyczyną zapalenia oskrzelików i płuc. U dorosłych może prowadzić do ciężkich infekcji dolnych dróg oddechowych i hospitalizacji, szczególnie u osób:
- po 60. roku życia,
- z chorobami serca (np. niewydolnością, chorobą niedokrwienną, arytmią),
- z chorobami płuc (POChP, astma),
- z cukrzycą lub chorobami nerek,
- przebywających w domach opieki.
Szacuje się, że w Europie RSV powoduje ponad 270 tys. hospitalizacji i ok. 20 tys. zgonów rocznie wśród osób po 60. roku życia.
Jakie są objawy zakażenia RSV
U dorosłych i starszych dzieci RSV przypomina przeziębienie. Objawy to:
- katar, kaszel, ból gardła, gorączka,
- świszczący oddech,
- osłabienie i trudności z oddychaniem.
U niemowląt choroba może przebiegać znacznie ciężej i prowadzić do:
- zapalenia oskrzelików,
- zapalenia płuc,
- duszności wymagającej hospitalizacji.
Po infekcji może utrzymywać się nadreaktywność oskrzeli, przypominająca astmę.
Leczenie RSV: objawowo, bo nie ma leku przyczynowego
Obecnie nie istnieje celowane leczenie przeciwwirusowe RSV. Terapia polega na:
- łagodzeniu objawów (np. gorączki, kaszlu, kataru),
- nawadnianiu organizmu,
- odpoczynku i unikaniu zakażania innych.
W cięższych przypadkach, zwłaszcza u dzieci i seniorów, konieczne może być leczenie szpitalne.
Szczepionki przeciw RSV skuteczną ochroną
W Polsce dostępne są dwie szczepionki inaktywowane przeciw RSV: Abrysvo i Arexvy.
Szczepienia zaleca się:
- osobom powyżej 60. roku życia,
- dorosłym z chorobami przewlekłymi zwiększającymi ryzyko ciężkiego przebiegu,
- kobietom w ciąży – w celu biernej ochrony noworodka przez pierwsze 6 miesięcy życia.
Szczepienie najlepiej wykonać przed sezonem infekcyjnym, ale można je podać także w jego trakcie.
Ochrona najmłodszych – przeciwciała monoklonalne
Noworodki i niemowlęta można zabezpieczyć poprzez uodpornienie bierne – podanie gotowych przeciwciał monoklonalnych przeciw RSV. Zastrzyk chroni dziecko przez kilka miesięcy, czyli cały sezon zakażeń.
Nawet jeśli matka była szczepiona w ciąży, dziecko może dodatkowo otrzymać przeciwciała, aby wzmocnić ochronę.
Jak zapobiegać zakażeniom RSV?
Profilaktyka obejmuje:
- częste mycie rąk,
- unikanie kontaktu z osobami przeziębionymi,
- dezynfekcję powierzchni,
- szczepienia ochronne,
- wzmacnianie odporności poprzez zdrową dietę, sen i aktywność fizyczną.
RSV to wirus, którego nie warto lekceważyć. Dla zdrowych dorosłych zwykle oznacza kilka dni przeziębienia, ale dla niemowląt, seniorów i osób przewlekle chorych może być śmiertelnie niebezpieczny.
W sezonie jesienno-zimowym warto pamiętać o profilaktyce i skorzystać ze szczepienia – to najskuteczniejsza metoda ochrony przed ciężkim przebiegiem zakażenia RSV.



