Spis treści
Choć grupa krwi nie jest jedynym czynnikiem wpływającym na ryzyko ukąszenia przez kleszcza, osoby szczególnie z jedną grupą krwi powinny być szczególnie czujne. Wiedza ta może pomóc lepiej dostosować środki ostrożności i zminimalizować ryzyko niebezpiecznych chorób odkleszczowych. Jakie osoby przyciągają kleszcze? Kto jest bardziej narażony na kleszcze? Jaką grupę krwi lubią kleszcze? Sprawdź!
Grupa krwi A – ulubiony "cel" kleszczy?
Choć może brzmieć to jak mit z pogranicza biologii i medycyny ludowej, naukowcy potwierdzają, że grupa krwi ma wpływ na to, jak bardzo jesteśmy atrakcyjni dla kleszczy. Według badań zespołu z Uniwersytetu Masaryka w Czechach, kleszcze wyraźnie preferują osoby z grupą krwi A.
W badaniu opublikowanym w czasopiśmie naukowym Annals of Agricultural and Environmental Medicine w 2020 roku, naukowcy umieścili sztucznie pobrane próbki krwi różnych grup w neutralnym środowisku. Wyniki były jednoznaczne – kleszcze aż dwukrotnie częściej przemieszczały się w kierunku próbki z krwią grupy A niż w stronę krwi grupy B czy 0. Grupa AB również była rzadziej wybierana przez pasożyty.
Dlaczego kleszcze wybierają grupę krwi A?
Mechanizm tej selektywności nie jest jeszcze do końca poznany, ale badacze podejrzewają, że znaczenie mogą mieć cząsteczki antygenów krwi obecne na skórze i w wydzielinach. Antygeny grupy krwi nie występują tylko w czerwonych krwinkach – są też obecne w pocie, ślinie, a nawet w warstwie lipidowej skóry. Kleszcze, które posługują się zmysłem węchu i chemoreceptorami w odnajdywaniu gospodarza, mogą zatem "wyczuwać" różnice chemiczne i preferować określony skład.
Nie bez znaczenia może być też poziom dwutlenku węgla wydychanego przez potencjalną ofiarę, temperatura ciała czy mikroflora skóry – czynniki, które również mogą współgrać z określoną grupą krwi.
Co zwiększa ryzyko ukąszenia przez kleszcza?
Oprócz grupy krwi, naukowcy zwracają uwagę na kilka innych elementów, które mogą sprawiać, że jesteśmy bardziej "kuszący" dla kleszczy. Są to:
kolor ubrań – ciemne kolory, szczególnie czarny i granatowy, przyciągają więcej kleszczy niż jasne,
pocenie się – większa potliwość oznacza więcej bodźców chemicznych dla pasożyta,
aktywność fizyczna w lesie – zwiększony metabolizm, ciepło ciała i drgania mechaniczne mogą działać jak zaproszenie.
Kleszcze "uczą się" swoich preferencji
Co ciekawe, najnowsze badania sugerują ponadto, że kleszcze mogą rozwijać pewne preferencje na podstawie wcześniejszych doświadczeń. Jeżeli dany osobnik pobierał krew określonej grupy i dobrze się po niej rozwijał, może w przyszłości chętniej poszukiwać gospodarzy z tą samą grupą. To zjawisko nazywane jest "preferencyjnym żywieniem" i znane jest już u komarów – teraz coraz częściej mówi się o nim także w kontekście kleszczy.
Jak się chronić przed ukąszeniem kleszcza?
Niezależnie od grupy krwi, ryzyko ukąszenia można znacząco ograniczyć, przestrzegając kilku zasad. Są to:
- noszenie długich ubrań i zakrywanie ciała podczas pobytu w lesie lub na łąkach,
- stosowanie repelentów zawierających DEET lub ikarydynę,
- dokładne oględziny ciała po spacerze (szczególnie pachwin, zgięć kolan, pach i skóry głowy),
- unikanie siadania bezpośrednio na trawie.
Warto też pamiętać, że im szybciej usuniemy kleszcza, tym mniejsze ryzyko zakażenia. Borelioza przenoszona jest zazwyczaj po 24–48 godzinach od wkłucia, dlatego codzienne przeglądy ciała po pobycie w terenie to jeden z najskuteczniejszych środków prewencyjnych.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak