Spis treści
- Barszcz Sosnowskiego – roślina, która parzy jak ogień
- Tojad mocny – piękny kwiat o śmiertelnej sile
- Cis pospolity – cichy zabójca ogrodów
- Lulek czarny – trujący chwast z historią
- Wilcza jagoda (pokrzyk) – śmiertelne owoce lasu
- Co zrobić w przypadku zatrucia trującą rośliną?
- Trujące rośliny w Polsce – lepiej zapobiegać niż leczyć
Choć polska przyroda potrafi zachwycać różnorodnością, wśród pięknych kwiatów, krzewów i ziół czają się również niepozorne, ale silnie trujące rośliny, które mogą stanowić realne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia człowieka. Co ważne – wiele z nich rośnie na terenach ogólnodostępnych: w parkach, na łąkach, przy drogach czy w lasach. Poniżej przedstawiamy pięć najbardziej niebezpiecznych roślin rosnących w Polsce.
Barszcz Sosnowskiego – roślina, która parzy jak ogień
Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi) jest uważany za jedną z najgroźniejszych roślin w Polsce. Wysoki, imponujący wygląd może przyciągać uwagę, ale kontakt z nim może skończyć się dramatycznie.
Dlaczego barszcz Sosnowskiego jest groźny? Roślina wydziela furanokumaryny – związki chemiczne, które w kontakcie ze skórą i pod wpływem światła słonecznego wywołują fotouczulenie. Objawia się to oparzeniami II, a nawet III stopnia. Już kilkuminutowy kontakt z sokiem tej rośliny może prowadzić do powstania pęcherzy, martwicy tkanek, a w skrajnych przypadkach – trwałych blizn. Oparzenia goją się miesiącami, a skóra przez wiele lat pozostaje wrażliwa na słońce.
Gdzie rośnie Barszcz Sosnowskiego? Roślina ta rośnie na nieużytkach, poboczach dróg, obrzeżach lasów i nad rzekami. Jest inwazyjna i trudna do usunięcia – często odrasta nawet po chemicznym oprysku.
Tojad mocny – piękny kwiat o śmiertelnej sile
Tojad mocny (Aconitum napellus), znany również jako "mordownik" lub "hełm żołnierza", jest jedną z najbardziej toksycznych roślin w Europie. Jak działa tojad? Cała roślina – od korzeni po kwiaty – zawiera akonitynę, silnie działającą neurotoksynę. Już niewielka dawka, np. poprzez kontakt z raną, może doprowadzić do drętwienia kończyn, zaburzeń rytmu serca, porażenia mięśni oddechowych, a w ciężkich przypadkach nawet do nagłego zatrzymania akcji serca.
Gdzie rośnie tojad mocny? Tojad występuje naturalnie w Sudetach i Tatrach, ale jest również sadzony w ogrodach jako roślina ozdobna – co stanowi potencjalne zagrożenie dla dzieci i zwierząt.
Cis pospolity – cichy zabójca ogrodów
Cis pospolity (Taxus baccata) to zimozielony krzew chętnie sadzony w parkach, cmentarzach i ogrodach. Jednak niewiele osób wie, że jest to jedna z najbardziej trujących roślin w Polsce. Dlaczego cis jest niebezpieczny? Toksyny zawarte w cisie (głównie taksyna) oddziałują bezpośrednio na serce i układ nerwowy. Objawy zatrucia to zawroty głowy, wymioty, osłabienie, przyspieszona akcja serca, drgawki, a w cięższych przypadkach – nagła śmierć sercowa.
Szczególnie groźne są nasienne pestki, które często są mylone przez dzieci z jadalnymi owocami. Wystarczy zaledwie kilka połkniętych nasion, by doprowadzić do śmiertelnego zatrucia.
Lulek czarny – trujący chwast z historią
Lulek czarny (Hyoscyamus niger) to roślina o charakterystycznym, nieco przerażającym wyglądzie – jej brunatne kwiaty z fioletowymi żyłkami i nieprzyjemny zapach skutecznie odstraszają większość ludzi. Ale nie wszystkich.
Jakie są skutki zatrucia lulkiem? Roślina zawiera silnie działające alkaloidy tropanowe, m.in. atropinę i hioscyjaminę. Objawy zatrucia lulkiem obejmują suchość w ustach, zaburzenia widzenia, przyspieszone bicie serca, silne pobudzenie psychiczne, halucynacje, w skrajnych przypadkach – śpiączkę lub śmierć.
Roślina była kiedyś wykorzystywana w medycynie ludowej i praktykach okultystycznych – dziś wiadomo, że kontakt z nią może być bardzo niebezpieczny. Gdzie rośnie lulek? Można go spotkać na nieużytkach, przy drogach i starych zabudowaniach.
Wilcza jagoda (pokrzyk) – śmiertelne owoce lasu
Wilcza jagoda (Atropa belladonna), znana również jako pokrzyk, to roślina, która z pozoru przypomina borówkę. Jednak jej owoce są wysoce trujące, szczególnie dla dzieci.
Co się dzieje po spożyciu wilczej jagody? Wilcza jagoda zawiera atropinę i skopolaminę – alkaloidy, które paraliżują układ nerwowy. Po ich spożyciu mogą wystąpić rozszerzenie źrenic, zaburzenia równowagi i orientacji, omamy i halucynacje, suchość błon śluzowych, trudności w oddychaniu, a w cięższych przypadkach – śpiączka i zgon. U dzieci śmiertelna dawka to zaledwie kilka jagód.
Gdzie występuje wilcza jagoda? Roślina występuje w lasach liściastych, zaroślach i na skrajach polan w całej Polsce.
Co zrobić w przypadku zatrucia trującą rośliną?
Gdy dojdzie do zatrucia niezwłocznie usuń kontakt z rośliną – jeśli to możliwe, przemyj skórę wodą z mydłem. Nie wywołuj wymiotów na własną rękę – może to pogorszyć stan. Skontaktuj się z pogotowiem ratunkowym pod numerem 112 i uważnie obserwuj objawy. Niektóre toksyny działają z opóźnieniem.
Trujące rośliny w Polsce – lepiej zapobiegać niż leczyć
Choć wiele z trujących roślin wygląda efektownie, kontakt z nimi może być skrajnie niebezpieczny. W szczególności dzieci, osoby starsze i zwierzęta domowe są najbardziej narażone na zatrucia. By ustrzec się przed zatruciem należy unikać zrywania i dotykania nieznanych roślin, uczyć dzieci, które owoce są trujące i zadbać o bezpieczeństwo w ogrodzie (nie sadzić toksycznych roślin w miejscach ogólnodostępnych).
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak