
Spis treści
Wplatanie chwil odpoczynku w codzienność może być wsparciem w radzeniu sobie z presją. Kilka miesięcy temu zrzeszająca finansistów organizacja ACCA (Association of Chartered Certified Accountants) opublikowała raport Global Talent Trends 2025. Ponad połowa respondentów, którzy wzięli udział w badaniu na potrzeby raportu, uważa, że presja w pracy ma wpływ na ich zdrowie psychiczne. Przyczyny tej presji mogą być różne, ale jedno jest pewne: brak odpoczynku tylko pogorszy nasze samopoczucie.
Czy odpoczynek to nagroda za dobrą pracę?
Przedsiębiorcy i profesjonaliści niejednokrotnie mówią: „Odpocznę, gdy wszystko będzie zrobione”. Tylko, że lista zadań nigdy nie będzie pusta, więc taki moment najprawdopodobniej nie nadejdzie. Niektórzy z nas też uważają, że nie mogą sobie pozwolić na nierobienie niczego oraz że odpoczywać może tylko ktoś, kto źle się czuje.
Jednak odpoczynek nie jest zarezerwowany tylko na czas choroby lub na rzadkie momenty, kiedy czujemy, że nasza praca jest w całości zrobiona. Co więcej, relaks jest konieczny do regeneracji energii i efektywnej pracy. To element świadomego dbania o swoje zasoby. Dlatego nie warto traktować odpoczynku jako nagrody, na którą należy zasłużyć, ale jako część naszego normalnego rytmu dnia czy tygodnia.
Unikanie niepotrzebnej utraty energii
Zarządzanie energią w ciągu dnia, chociaż nie jest stricte odpoczynkiem, może być pierwszym krokiem w kierunku dbania o siebie. W ramach takiego zarządzania warto zastanowić się, w którym porach dnia mamy najwięcej siły do wymagających zadań, takich jak trudne dyskusje, analizy, planowanie, podejmowane decyzji, uczenie się. Niektórzy z nas najtrudniejsze zadania wolą robić rano, a po południu mają najmniej energii. Są też tacy, którzy rano funkcjonują słabo, a w godzinach popołudniowych i wieczornych są gotowi do wyzwań.
Kiedy mamy świadomość tego, jak układa się nasza energia w ciągu dnia, możemy sensownie zaplanować zadania tak, by mieć odpowiednie zasoby na pracę wymagającą i głęboką. W porach, kiedy energia spada, możemy zostawić sobie zadania prostsze, takie jak odpowiadanie na wiadomości. Zadania różnego rodzaju można też ze sobą przeplatać, żeby urozmaicić sobie pracę, ale także unikać przeciążenia. Dobrym pomysłem może być na przykład świadome zaplanowanie pracy w skupieniu nad raportowaniem bezpośrednio po wymagających spotkaniach. Mamy wtedy możliwość odreagowania zmęczenia jednym rodzajem zadań poprzez pracę innego rodzaju.
Należy też pamiętać o zarządzaniu swoją dostępnością, żeby nie pogrążyć się w nieustannym szumie wiadomości, zapytań i przerywników. Często czujemy, że musimy być dostępni dla ludzi, z którymi pracujemy. Na przykład finansiści podczas zamknięcia miesiąca, gdy liczy się i terminowość, i obieg informacji, niekoniecznie mogą sobie pozwolić na odcięcie się od współpracowników. Jednak w typowym dniu, kiedy nie ma przymusu gaszenia pożarów, przynajmniej niektórzy z nas mogą pozwolić sobie na oddzielanie czasu na skupienie od czasu na współpracę. Pomoże to nam lepiej się skoncentrować i efekty naszej pracy będą wyższej jakości. Poza tym odpowiednio zakomunikowany (na przykład jako status na komunikatorze) czas na pracę głęboką ograniczy przerywanie i w efekcie będziemy mniej zmęczeni.
Odpoczynek wpisany w kalendarz
Pracę głęboką najlepiej jest planować w blokach czasowych, dbając o to, by unikać rozpraszaczy, takich jak dźwięki telefonu czy komunikatora. A pomiędzy blokami pracy warto zaplanować krótkie przerwy na regenerację.
O przerwy należy też zadbać między spotkaniami, żeby dać sobie chociaż chwilę na oddech przechodząc z jednego spotkania na drugie. Pomocnym rozwiązaniem jest planowanie spotkań w kalendarzu na niepełną godzinę, na przykład na 50 minut. To daje wszystkim uczestnikom szansę na minimalną przerwę i zebranie myśli przed kolejną dyskusją.
Ważne jest, żeby te krótkie przerwy rzeczywiście wpisywać w kalendarz. Dzięki temu będziemy pamiętać o małym odpoczynku i nadamy mu odpowiednią wagę pośród wszystkich zadań do wykonania.
Co robić w trakcie przerw w pracy? To, co lubimy i co pozwoli na chwilę oderwać się od obowiązków. W zależności od tego, czy pracujemy w biurze czy w domu, może to być odejście od biurka, zaparzenie herbaty, słuchanie muzyki, rozmowa, wyjście na balkon, żeby spojrzeć na zieleń, krótki spacer.
Zmęczenie profesjonalisty
Jak odpoczywać po pracy, żeby odpowiednio się zregenerować? W pracy finansisty i księgowego najbardziej typowy rodzaj zmęczenia to przeciążenie mentalne, związane z analizowaniem danych, sprawdzaniem, poprawianiem, wgłębianiem się w szczegóły, podejmowaniem decyzji. W wolnym czasie na takie zmęczenie może pomóc journalling, czyli zapisywanie swoich myśli bez planu i bez oceniania. Niezawodny jest również kontakt z naturą, a także ćwiczenia uważności, takie jak kilkuminutowa obserwacja oddechu.
Nie zapominajmy jednak też o zmęczeniu fizycznym przez siedzenie przez długi czas w tej samej pozycji. Szczególnie w okresach wzmożonej pracy, jak zamknięcie miesiąca, wielu z nas ma skłonność do zatracania się i spędzania w jednej pozycji przed komputerem całego dnia, bez chwili przerwy. Tutaj oczywiście po pracy pomoże aktywność fizyczna, rozciąganie, spacery, rolowanie pleców na wałku czy masaż.
Profesjonaliści mogą często odczuwać również zmęczenie emocjonalne, które przede wszystkim daje się we znaki tym, którzy dużo pracują z ludźmi, prezentują na forum, negocjują, a także są narażeni na stres wynikający z terminów i odpowiedzialności. Na ten rodzaj zmęczenia może pomóc słuchanie muzyki odpowiadającej nastrojowi, próba nazywania swoich emocji i znowu kontakt z naturą.
Wreszcie dotyka nas zmęczenie sensoryczne, szczególnie gdy pracujemy w dużym biurze, otoczeni przez współpracowników, gdzie trudno o skupienie i ciszę. Dodatkowo przebodźcowanie ilością danych do przejrzenia może powodować ten rodzaj zmęczenia. Przy takim przeciążeniu warto po pracy zaplanować chwile w ciszy, z ograniczonymi bodźcami, bez korzystania z telefonu, a także słuchanie dźwięków natury czy popularne kolorowanki dla dorosłych. Pamiętajmy też o tym, żeby dać sobie czasami szansę na doświadczenie nudy. Nuda pomoże nam się wyciszyć i może też pobudzić kreatywne myślenie.
Odpoczynek dla zdrowia
Chociaż na myśl o odpoczynku wielu z nas wyobraża sobie leżaki na plaży, to nie zapominajmy, że chwile na relaks są niezbędne również poza urlopem. Naszą odpowiedzialnością jest pamiętanie o odpoczynku i świadomym zarządzaniu energią. Jest to nie tylko konieczne do efektywnej pracy, ale to przede wszystkim element naszego dbania o zdrowie fizyczne i psychiczne. Wspomniana w raporcie ACCA presja w pracy bywa poza naszą kontrolą, jednakże relacja z odpoczynkiem leży w naszych rękach.



