Spis treści
„Natrętne” oznacza coś w rodzaju „wpychającego się” – i to określenie trafnie opisuje, co stanowi istotę tych nagłych impulsów. Istnieje kilka klasycznych przykładów, w tym nagły impuls do skoku w otchłań podczas patrzenia przez balustradę mostu. Jest nawet na to nazwa: „zjawisko wysokiego miejsca”.
Jak powstrzymać horrory w głowie: czym są natrętne myśli
Innym częstym przykładem jest myśl o spontanicznym skierowaniu samochodu na przeciwległy pas ruchu.
Takie natrętne myśli często koncentrują się wokół samookaleczenia lub krzywdzenia innych, tabu seksualnego i religijnego lub innych sytuacji, które mogłyby prowadzić do ekstremalnych konsekwencji.
Wiele osób odczuwa strach, że ulegną takim impulsom.
Te nieprzyjemne myśli mogą również prowadzić do silnego poczucia wstydu i winy.
Treści tych spontanicznych myśli po prostu nie da się pogodzić z ich własnym wizerunkiem – ponieważ osoby dotknięte tymi myślami zazwyczaj nie są agresywne ani nie mają skłonności samobójczych.
Okazuje się, że niemal każdy od czasu do czasu miewa takie myśli.
Natrętne myśli: jak je interpretować, czy są objawem choroby psychicznej
Zasadniczo natrętne myśli są dość powszechne i w dużej mierze niezależne od kultury czy kraju.
Pytanie brzmi: jak sobie z nimi radzić i jak je interpretować? Naukowcy opisują, że osoby, które postrzegały myśli jako znaczące, zagrażające i trudne do opanowania, szczególnie cierpiały z ich powodu.
Jeśli osoby dotknięte tą przypadłością przeceniają natrętne myśli lub rozwijają niekorzystne strategie radzenia sobie z nimi, może to również być oznaką początku zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego.
W takim przypadku myśli są postrzegane jako tak silne, że wydają się możliwe do opanowania jedynie poprzez rytuały, takie jak kompulsywne mycie rąk.
Ogólnie rzecz biorąc, nadmierne, natrętne myśli mogą być objawem wielu chorób psychicznych.
Dlatego eksperci krytykują fakt, że zjawisko to jest czasami bagatelizowane i przeinaczane, zwłaszcza w mediach społecznościowych.
Osoby z depresją, na przykład, często nękają uporczywe myśli o własnej bezwartościowości lub poczuciu winy.
W zaburzeniach lękowych, obrazy sytuacji wywołujących lęk często nawiedzają umysł, tworząc paraliżujące cykle ruminacji.
Natrętne myśli są szczególnie intensywnie doświadczane przez osoby cierpiące na zespół stresu pourazowego.
W przypadku niektórych kluczowych bodźców, takich jak zapachy, natrętne myśli związane z traumatycznym doświadczeniem mogą być tak intensywne, że osoby dotknięte tym problemem czują się, jakby dosłownie przeniosły się z powrotem do sytuacji, która je wywołała.
Natrętne myśli: kto szczególnie jest na nie narażony?
Istnieją pewne cechy osobowości, które wpływają na to, czy dana osoba czuje się zagrożona lub obciążona natrętnymi myślami.
Osoby, które mają tendencję do lęku i silną potrzebę kontroli, często mają większe trudności z dystansowaniem się do niechcianych myśli.
Jak w przypadku niemal wszystkich zaburzeń, przyczyna leży w złożonym połączeniu predyspozycji, wcześniejszych doświadczeń i obecnej sytuacji życiowej.
Natrętne myśli: jak wydostać się z pułapki
Podobnie jak w przypadku wielu lęków i stresujących myśli, granica między, być może irytującym, ale normalnym, codziennym zjawiskiem, a zaburzeniem psychicznym jest płynna.
Decydującym czynnikiem jest stopień subiektywnego stresu i stopień, w jakim osoby dotknięte tym problemem ograniczają swoje życie.
Ale nawet jeśli codzienne, natrętne myśli są „tylko” sporadycznie stresujące, ważne jest, aby je poprawnie sklasyfikować i zdystansować się od nich. Niektóre strategie i podejścia okazały się szczególnie pomocne:
- Zaakceptuj myśl. Radykalna akceptacja wymaga odwagi. Ale to najlepszy sposób na pozbycie się strachu o myśli. Spontaniczne myśli nie definiują osobowości i nie mają nic wspólnego z wartościami etycznymi, którymi się kierujesz. Zobacz je takimi, jakimi są: przypadkowymi pomysłami bez wpływu na rzeczywistość.
- Nie próbuj odpychać tej myśli. Kuszące jest szybkie skierowanie myśli do czegoś innego. W większości przypadków jednak ta próba jest skazana na porażkę. Co gorsza, nieprzyjemne myśli, niczym piłka wepchnięta pod powierzchnię wody, mogą wypłynąć z jeszcze większą siłą. Pozwól piłce dryfować obok i spróbuj przejść z pozycji oceniającej na obserwacyjną. Jeśli nie nadasz jej żadnego znaczenia, będzie dryfować dalej.
- Niektórzy terapeuci uważają za pomocne wyobrażenie sobie strumienia myśli jako stale grającego w tle radia, z którego czasami wyłaniają się fikcyjne historie lub raporty o katastrofach.
- Baw się językiem. Sformułuj stresującą myśl w zdaniu i wypowiedz ją na głos. Możesz teraz zmieniać tempo i ton swojej mowy, śpiewać zdanie w rytm irytującej piosenki pop lub wypróbować różne dialekty. Ujawnij bezsensowność myśli. Nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydają się absurdalne, techniki te mogą pomóc szybko złagodzić emocjonalny wpływ myśli.
Nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydają się absurdalne, techniki te mogą pomóc szybko złagodzić emocjonalny wpływ myśli.
Jeżeli natrętne myśli są tak uciążliwe, że osoby dotknięte tą przypadłością czują się ograniczone w codziennym życiu, pomocna może okazać się psychoterapia.
Jednym z sygnałów ostrzegawczych jest unikanie sytuacji, w których nieprzyjemne myśli pojawiają się często lub wydają się trudne do opanowania.
W najgorszym przypadku osoby dotknięte tą przypadłością stopniowo tracą jakość życia.
Dlaczego nasz mózg czasami bombarduje nas niepokojącymi myślami
Jedno z możliwych wyjaśnień, jak to często bywa, leży w ewolucji.
Myślenie o ekstremalnych scenariuszach mogło w przeszłości stanowić przewagę w walce o przetrwanie. Według tej teorii, pomagało nam mentalnie przygotować się na najgorsze i opracować strategie radzenia sobie z nimi.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak