
Spis treści
Wyżej wskazana ustawa (jak sama nazwa wskazuje) wprowadza zmiany w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 913, 1301 i 1665) oraz w ustawie z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz. U. poz. 620). Co ma zatem na celu?
Jakie zmiany dla osób z niepełnosprawnościami 2025 i 2026?
Celem uchwalonej w dniu 21 listopada 2025 r. ustawy, a podpisanej przez Prezydenta RP w dniu 5 grudnia 2025 r. jest jest uzupełnienie katalogu wydatków środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (dalej: PFRON). Ma to niebagatelne znaczenie dla świadczeń OzN, o które będą się ubiegali w 2026 r.
Chodzi konkretnie o art. 47 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Ten przepis odnosi się do przeznaczenia środków PFRON. Jak stanowi, środki Funduszu, w wysokości do 30% wydatków, przeznacza się na:
- realizację działań wyrównujących różnice między regionami, w szczególności w jednostkach samorządu terytorialnego, na terenie których stopa bezrobocia jest wyższa niż 110% średniej stopy bezrobocia w kraju lub nie utworzono warsztatu terapii zajęciowej albo zakładu aktywności zawodowej;
- zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych realizowane przez fundacje i organizacje pozarządowe;
- realizację programów wspieranych ze środków pomocowych Unii Europejskiej na rzecz osób niepełnosprawnych przewidzianych do wdrożenia w danym roku;
- dofinansowanie zadań wynikających z programów rządowych, w tym ukierunkowanych na rozwój zasobów ludzkich oraz przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych, a także pomoc rodzinom, których członkami są osoby niepełnosprawne;
- programy zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, służące rehabilitacji społecznej i zawodowej, w szczególności adresowane do osób niepełnosprawnych oraz do rodzin, których członkami są osoby niepełnosprawne;
- program zatwierdzony przez Radę Nadzorczą, służący finansowaniu zajęć klubowych;
- programy zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, służące rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, realizowane przy współfinansowaniu ze środków pomocowych Unii Europejskiej (TO WŁAŚNIE TEN PUNKT DODANO ZMIANĄ)
- zadania inne niż wymienione w ustawie: finansowanie w części lub całości badań, ekspertyz i analiz dotyczących rehabilitacji zawodowej i społecznej, szkolenia, o których mowa w art. 18 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz.U. z 2023 r. poz. 20).
Kolejny przepis, który dodano brzmi tak: „1b. W celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 4b, Fundusz może przekazywać instytucji wdrażającej środki na realizację projektów na rzecz osób niepełnosprawnych – na podstawie umowy, która może być zawarta na okres dłuższy niż rok.”. Odnosi się więc to wprost do ww. przepisu.
Intencją ustawodawcy było więc uregulowanie przepisu pozwalającego na przeznaczenie środków PFRON na programy zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, służące rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, realizowane przy współfinansowaniu ze środków pomocowych Unii Europejskiej.
Jak czytamy w uzasadnieniu do proponowanych zmian: "Zaproponowany przepis art. 1 pkt 1 projektu ustawy uzupełnia katalog wydatków środków PFRON. Zgodnie z obowiązującym art. 47 ust. 1 pkt 4 ustawy o rehabilitacji środki PFRON, w wysokości do 30 % wydatków, przeznacza się na programy zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, służące rehabilitacji społecznej i zawodowej, w szczególności adresowane do osób niepełnosprawnych oraz do rodzin, których członkami są osoby niepełnosprawne. W przepisie tym brakuje wskazania, że programy zatwierdzane przez Radę Nadzorczą PFRON są wspierane/współfinansowane ze środków pomocowych Unii Europejskiej. Natomiast przepis art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji, w którym określa się możliwość wydatkowania środków PFRON na realizację programów wspieranych ze środków pomocowych Unii Europejskiej na rzecz osób niepełnosprawnych, nie odnosi się wprost do programów Rady Nadzorczej PFRON. W związku z tym konieczne jest dodanie kolejnego punktu w art. 47 ust. 1 ustawy o rehabilitacji, w którym zamieszczona zostanie regulacja jednoznacznie wskazująca na przeznaczanie środków PFRON na programy zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, służące rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, realizowane przy współfinansowaniu ze środków pomocowych Unii Europejskiej.
Zmiana zapewni możliwość osiągnięcia celów i związanych z nimi wskaźników określonych w Programie Operacyjnym Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, w obszarze dostępności i usług dla osób niepełnosprawnych.".
"Mobilny Doradca Włączenia Społecznego" i "Testowanie wdrożenia usługi zatrudnienia wspomaganego” - zmiany dla niepełnosprawnych na 2026
Dzięki nowym przepisom, zmiana pozwoli na pełne wdrożenie następujących projektów ww. Programu i osiągnięcie dzięki nim następujących efektów:
- „Mobilny Doradca Włączenia Społecznego” – kwota projektu: 229 500 000 zł, w ramach projektu udzielone zostanie wsparcie 17 100 osobom z niepełnosprawnościami lub członkom rodzin osób z niepełnosprawnościami z terenu 76 powiatów, 380 osób uzyska kompetencje do świadczenia wsparcia, jako mobilny doradca włączenia społecznego;
- „Testowanie wdrożenia usługi zatrudnienia wspomaganego” – kwota projektu: 534 999 300 zł, w ramach projektu 12 000 osób z niepełnosprawnościami uzyska wsparcie w zakresie zatrudnienia wspomaganego, przy 30 % efektywności zatrudnieniowej.
Przepisy, jak podaje projektodawca mają więc korzystne skutki społeczne przez zwiększenie skali oddziaływania realizowanych przez PFRON projektów unijnych w obszarze aktywizacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami.
Jakie zmiany w rynku pracy i służbach zatrudnienia?
Zmiana w art. 2 dotycząca ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia jest regulacją o charakterze technicznym, nowelizującą delegację ustawową zawartą w art. 26 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy. Zmiana ta ma na względzie umożliwienie ministrowi właściwemu do spraw pracy, określenie w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji, w drodze rozporządzenia m.in. sposób postępowania w zakresie ogłaszania opisu minimalnych wymagań dla systemu teleinformatycznego lub oprogramowania stosowanego w publicznych służbach zatrudnienia zawierającego strukturę, wymaganą minimalną funkcjonalność, wymagania standaryzujące w zakresie bezpieczeństwa, wydajności i rozwoju systemu oraz zakres komunikacji między elementami struktury systemu, w tym zestawienie struktur dokumentów elektronicznych, formatów danych oraz protokołów komunikacyjnych i szyfrujących.
Ustawa z dnia 21 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 1746)
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 913, 1301 i 1665)
Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz. U. poz. 620)



