Spis treści
Jak działają „pasty wybielające”? Trzy mechanizmy działania
Wybielające pasty do zębów opierają się zazwyczaj na trzech mechanizmach działania. Jest to:
- mechaniczne ścieranie — drobne cząstki zeskrobują nalot i przebarwienia z powierzchni szkliwa; to najczęstszy mechanizm większości past reklamowanych jako „whitening”,
- chemiczne wybielanie — związki utleniające, np. nadtlenek wodoru lub nieperoksydowe środki typu PAP (phthalimidoperoxycaproic acid), rozbijają chromogeny w głębszych warstwach szkliwa/dentyny,
- efekt optyczny — barwniki (np. blue covarine) pokrywają powierzchnię zęba cienką powłoką zmieniającą odbiór koloru (zabarwiają żółty odcień na chłodniejszy), efekt jest natychmiastowy, ale przejściowy.
Jak działają konkretne składniki?
Pył wulkaniczny
To w praktyce drobny, naturalny materiał ścierny — działa przez mechaniczne usuwanie osadów. Jako INCI występuje i jest stosowany w kosmetykach jako składnik abrazyjny/absorpcji. Z punktu widzenia skuteczności może pomóc w usuwaniu powierzchniowych przebarwień, ale to nadal ścieranie więc przy zbyt dużej abrazyjności i intensywnym szczotkowaniu istnieje ryzyko ścierania szkliwa/odkrycia szyjek zębowych. W praktyce większość komercyjnych past zawierających „volcanic ash” ma też inne, łagodzące składniki.
Soda oczyszczona
Sodę w pastach uznano za skuteczną i bezpieczną metodę usuwania przebarwień powierzchniowych — ma działanie abrazyjno-chemiczne i często dobrze współpracuje z fluorem. Badania i przeglądy sugerują, że pasty z sodą mogą dawać lepsze usuwanie osadów niż niektóre inne pasty bez nadmiernej abrazyjności.
Hydrated silica, calcium carbonate i inne drobne cząstki ścierne
Większość past wybielających opiera się na hydratowanej krzemionce lub węglanach jako głównym czynnikiem ściernym. Ich skuteczność zależy od wielkości cząstek, ich ilości i struktury — stąd warto zwracać uwagę na parametry abrazyjności (RDA). Warto pamiętać, że nadmierna abrazyjność to ryzyko długofalowego uszkodzenia.
Węgle aktywowane
Moda na „czarną pastę” była duża, jednak dowody naukowe nie są jednoznaczne - wskazują, że większość komercyjnych past z węglem nie daje znaczącego wybielenia porównywalnego z peroksydami, a przy tym ich abrazyjność może być problematyczna.
Nadtlenki
Działają one głębiej niż pasty ścierne i są standardem w gabinetach oraz w preparatach przeznaczonych do użytku domowego. W pastach dostępne stężenia są zwykle niskie — dają pewien efekt, ale są mniej skuteczne niż systemy nakładkowe czy zabiegi u dentysty. Wyższe stężenia zwiększają ryzyko nadwrażliwości i zmiany przepuszczalności szkliwa.
Kwas PAP (phthalimidoperoxycaproic acid)
PAP to związek utleniający inny niż nadtlenki — ostatnie lata przyniosły badania wskazujące, że PAP może wybielać efektywnie przy mniejszej nadwrażliwości i mniejszym uszkodzeniu szkliwa (badania in-vitro i krótkoterminowe próby kliniczne opisują istotne polepszenie koloru).
Jednak jest to stosunkowo nowa metoda. Wciąż wymaga ona dłuższych, niezależnych badań długoterminowych.
Blue covarine — prosty trik optyczny
Blue covarine to pigment, który natychmiast po umyciu nadaje zębom chłodniejszy (mniej żółty) wygląd. To nie jest wybielenie, tylko natychmiastowy efekt optyczny, który wytrzyma do najbliższego jedzenia/picia. Działa, ale nie zmienia struktury przebarwień.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak