
Spis treści
Olej sezamowy to nie tylko orientalna przyprawa – to wszechstronny, funkcjonalny składnik o szerokim zastosowaniu w kuchni, a także... w kosmetyce i profilaktyce zdrowia. Bogaty w antyoksydanty, zdrowe tłuszcze i substancje bioaktywne, może być cennym dodatkiem do codziennej diety.
W ostatnim czasie zespół badaczy z Wydziału Chemii Uniwersytetu Łódzkiego wraz z polską firmą Olini stworzyli wyjątkowy olej sezamowy, który zawiera dużo więcej przeciwutleniaczy niż tradycyjny. Dzięki współpracy badacze odkryli m.in. odpowiednią metodę prażenia, a także jego czas i temperaturę, które pozwoliły na ulepszenie popularnego produktu.
Jak wyjaśniają chemicy, uzyskany przez nich olej wyróżnia się m.in. wysoką odpornością na utlenianie, co przekłada się na dłuższa trwałość, nawet w warunkach wysokiej temperatury. Oprócz sezamolu olej zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe - głównie oleinowy i linolowy, które wspierają prawidłową gospodarkę lipidową i korzystnie wpływają na profil cholesterolu.
Olej sezamowy - właściwości zdrowotne
Kiedy myślimy o olejach roślinnych, zwykle w pierwszej kolejności przychodzą nam do głowy oliwa z oliwek czy olej rzepakowy. Tymczasem od tysięcy lat w kuchniach i aptekach Azji króluje inny – bardziej niedoceniany, ale niezwykle cenny – olej sezamowy.
Olej sezamowy to skarbnica cennych substancji biologicznie aktywnych. Zawiera m.in.:
nienasycone kwasy tłuszczowe (omega-6 i omega-9),
witaminę E (silny antyoksydant),
sesamol i sesaminę – unikalne lignany o właściwościach przeciwzapalnych i przeciwnowotworowych,
skwalen – substancję wspomagającą nawilżenie skóry i regenerację komórek.
Warto dodać, że olej sezamowy nie utlenia się tak łatwo jak inne tłuszcze roślinne, co czyni go bardziej stabilnym i trwalszym.
Na co jest dobry olej sezamowy?
Regularne spożywanie oleju sezamowego może wspierać zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Zawarte w nim kwasy tłuszczowe pomagają obniżyć poziom "złego" cholesterolu (LDL), podnieść poziom "dobrego" cholesterolu (HDL) i obniżyć ciśnienie krwi – zwłaszcza u osób z nadciśnieniem.
Nieoczywistym, ale bardzo interesującym obszarem działania oleju sezamowego jest układ nerwowy. Dzięki obecności witaminy E i przeciwutleniaczy wspiera ochronę neuronów i może działać neuroprotekcyjnie. Niektóre badania sugerują, że sezamina wykazuje działanie antydepresyjne i pomaga regulować poziom stresu oksydacyjnego w mózgu.
To także eliksir dla skóry i włosów. W dobie naturalnej pielęgnacji olej sezamowy zyskuje drugie życie. Ma właściwości nawilżające i regenerujące – idealne dla skóry suchej i wrażliwej, przeciwzapalne i antybakteryjne (pomocne w łagodzeniu egzemy i trądziku) i ochronne przed promieniami UV. Na dodatek może stymulować porost włosów dzięki zawartości minerałów i witamin, a dodany do kąpieli lub stosowany jako balsam po prysznicu działa jak naturalne spa – i to bez syntetyków.
Do czego można użyć oleju sezamowego?
Choć olej sezamowy nadaje się do delikatnego smażenia, najwięcej korzyści przynosi jako dodatek na zimno – do sałatek, hummusu, ryżu, zup czy dań typu stir-fry. Szczególnie olej z prażonych ziaren dodaje potrawom głębi, aromatu i charakterystycznego "orzechowego" smaku.
Jakie są przeciwwskazania do spożywania oleju sezamowego?
Olej sezamowy jest wysokokaloryczny (ok. 900 kcal/100 ml), co sprawia, że warto stosować go z umiarem. Ponadto, osoby uczulone na sezam muszą unikać go całkowicie – to jeden z silniejszych alergenów.
Nie zaleca się jego spożywania w dużych ilościach w czasie intensywnej terapii farmakologicznej, zwłaszcza lekami przeciwzakrzepowymi, ponieważ może wpływać na krzepliwość krwi.