Spis treści
Choroby trzustki mogą wynikać z wielu czynników, takich jak niezdrowa dieta bogata w tłuszcze i cukry, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, infekcje wirusowe, a także predyspozycje genetyczne. Częste schorzenia to zapalenie trzustki, cukrzyca oraz nowotwory trzustki, które mogą być spowodowane stanami zapalnymi, uszkodzeniem komórek czy zaburzeniami hormonalnymi.
Tymczasem trzustka pełni szereg kluczowych funkcji w organizmie. Warto więc zadbać o nią zawczasu – nim dojdzie do choroby lub poważnych powikłań. Czego nie lubi trzustka?
Co szkodzi trzustce? Lista
Jeśli chodzi o dietę i sposób odżywiania trzustce mogą szkodzić:
Tłuste i smażone potrawy – ciężkostrawne dania, takie jak fast food, smażone mięsa, smalec, tłuste wędliny czy dania przygotowywane na głębokim tłuszczu, obciążają trzustkę i mogą prowadzić do jej stanów zapalnych. Nadmiar tłuszczu w diecie wymaga zwiększonego wydzielania enzymów trawiennych, co nadmiernie angażuje trzustkę w procesy trawienne.
Cukry proste i słodycze – nadmiar słodyczy, w tym batonów, ciast, czekolady, słodzonych napojów i produktów zawierających syrop glukozowo-fruktozowy, zmusza trzustkę do intensywnej produkcji insuliny. Długotrwałe przeciążenie tym procesem może prowadzić do insulinooporności i zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2.
Alkohol – jest jednym z głównych czynników prowadzących do zapalenia trzustki. Częste spożywanie alkoholu może uszkadzać komórki trzustki, powodując przewlekłe stany zapalne i w skrajnych przypadkach nawet martwicę narządu.
Przetworzona żywność – dania typu instant, gotowe sosy, chipsy, konserwy oraz żywność bogata w sztuczne dodatki i konserwanty mogą działać prozapalnie i niekorzystnie wpływać na zdrowie trzustki.
Napoje gazowane i kofeina – słodzone napoje gazowane oraz nadmiar kawy i mocnej herbaty mogą podrażniać trzustkę i wywoływać dolegliwości trawienne, szczególnie u osób z wrażliwym układem pokarmowym.
Trzustka pełni ważne funkcje w organizmie
Trzustka jest kluczowym narządem pełniącym zarówno funkcję trawienną, jak i hormonalną. Produkuje enzymy trawienne, które pomagają w rozkładzie białek, tłuszczów i węglowodanów, ułatwiając ich wchłanianie w jelitach. Dzięki wydzielaniu soku trzustkowego do dwunastnicy wspomaga efektywne trawienie pokarmów.
Pełni także istotną rolę w regulacji poziomu cukru we krwi, wydzielając insulinę i glukagon. Insulina obniża poziom glukozy, a glukagon go podnosi, co zapewnia organizmowi równowagę energetyczną. Zaburzenia pracy trzustki mogą prowadzić do poważnych chorób, takich jak cukrzyca czy zapalenie trzustki, dlatego jej prawidłowe funkcjonowanie jest niezbędne dla zdrowia.
Objawy chorej trzustki. Na co zwrócić uwagę?
Choroby trzustki mogą objawiać się na różne sposoby, ale najczęstsze symptomy to ból w górnej części brzucha, który może promieniować do pleców, nudności, wymioty, podwyższone tętno, wzdęcia oraz utrata apetytu. Często występują również problemy trawienne, takie jak biegunki, tłuszczowe stolce o nieprzyjemnym zapachu, a także niewyjaśniona utrata masy ciała.
W przypadku cukrzycy, która może być wynikiem zaburzeń pracy trzustki, mogą pojawić się wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu i uczucie zmęczenia. Żółtaczka, czyli zażółcenie skóry i białek oczu, może wskazywać na poważniejsze problemy. Jeśli zauważysz u siebie takie objawy, warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem i wykonać odpowiednie badania, takie jak USG jamy brzusznej, badania krwi czy tomografia komputerowa.
Jak dbać o zdrowie trzustki na co dzień?
Aby zadbać o zdrowie trzustki warto przede wszystkim należy unikać tłustych, smażonych i wysoko przetworzonych potraw, które obciążają trzustkę. Należy też ograniczyć spożycie cukru i alkoholu, ponieważ mogą one prowadzić do stanów zapalnych i cukrzycy.
Zamiast tego warto sięgać po lekkostrawne posiłki bogate w warzywa, owoce (z umiarem), pełnoziarniste produkty, chude mięso, ryby i zdrowe tłuszcze, takie jak oliwa z oliwek czy orzechy.
Nie mniej ważne jest odpowiednie nawodnienie – picie dużej ilości wody wspomaga procesy trawienne i odciąża trzustkę. Regularna aktywność fizyczna pomaga z kolei utrzymać prawidłową wagę i zapobiega insulinooporności, co jest kluczowe dla zdrowia tego narządu.
Warto również unikać nadmiernego stresu, który może negatywnie wpływać na cały układ trawienny. Regularne badania kontrolne, zwłaszcza jeśli występują dolegliwości trawienne lub w rodzinie były przypadki chorób trzustki, mogą pomóc w ich wczesnym wykryciu i zapobieganiu poważniejszym schorzeniom.
Warto też mieć na uwadze, że praca trzustki może zostać zaburzona w wyniku m.in. długotrwałego przyjmowania antybiotyków i leków sterydowych, a także chorób układu pokarmowego czy powikłań po przebytych infekcjach.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak