
Spis treści
Nowe zasady wizyt u specjalistów NFZ bez skierowania
Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta, przypomina w komunikacie, że pacjenci nie potrzebują już skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) do trzech nowych specjalistów:
- lekarza medycyny sportowej,
- optometrysty,
- psychologa.
- Zmiany to krok w stronę bardziej efektywnej opieki zdrowotnej i ułatwienia pacjentom dostępu do leczenia. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej będą mieli więcej czasu dla pacjentów wymagających szerszej diagnostyki, a osoby z mniej skomplikowanymi problemami zdrowotnymi lub potrzebujące odpowiedniego zaświadczenia będą miały szybszą ścieżkę do właściwych specjalistów – mówi Chmielowiec.
Cel zmian: łatwiejszy dostęp i mniej formalności
W praktyce oznacza to, że pacjent może zarejestrować się bezpośrednio do optometrysty, psychologa lub lekarza medycyny sportowej, w placówce mającej kontrakt z NFZ, bez konieczności wcześniej odwiedzenia lekarza rodzinnego.
W komunikacie podkreślono, że przepisy nie oznaczają, że uprawnienia specjalistów pozwolą na zastępowanie wszystkich uprawnień lekarzy. Oznacza to przykładowo, że optometrysta nie wykonuje pełnego leczenia okulistycznego, a lekarz medycyny sportowej nie zastępuje lekarza prowadzącego.
Czym zajmuje się optometrysta, psycholog i lekarz medycyny sportowej
Optometrysta diagnozuje wady wzroku i na tej podstawie dobiera odpowiednią korekcję optyczną (chodzi tu zarówno o okulary, jak i soczewki kontaktowe). W przeciwieństwie do okulisty, nie posiada uprawnień do diagnozowania chorób oczu czy wykonywania zabiegów chirurgicznych na oczach. Optometrysta ma prawo wystawić skierowanie do okulisty, jeśli podczas badania wykryje niepokojące objawy wymagające specjalistycznej konsultacji.
Lekarz medycyny sportowej jest dostępny m.in. do oceny przeciążeń, wydawania zaświadczeń sportowych czy kwalifikacji do udziału w zawodach.
W komunikacie podkreślono, że ułatwienie dostępu do psychologa zwiększa szansę na uzyskanie pomocy w odpowiednim czasie.
Kto jeszcze przyjmuje bez skierowania?
Skierowanie do specjalisty nie jest wymagane również w przypadku wizyty u:
- psychiatry,
- ginekologa i położnika,
- onkologa,
- wenerologa,
- dentysty.
Nowa lista lekarzy specjalistów dostępnych bez skierowania obowiązuje od 17 września 2025 roku.



