Spis treści
- Czym właściwie jest fluor i w jaki sposób stosuje się go w pielęgnacji zębów ?
- W jaki sposób fluor chroni zęby?
- Jakie skutki uboczne może mieć fluor u małych dzieci?
- Jak dawkować fluor u dzieci?
- Jaka jest historia zdjęć brązowych, rozpadających się zębów, rzekomo spowodowanych fluorem?
- Czy istnieją alternatywy, jeśli nie chcemy stosować fluoru?
Wszystko zaczyna się od kwasu niszczącego szkliwo zębów. Najpierw pojawiają się białe plamy, a potem czarne dziury. W wieku sześciu lub siedmiu lat co drugie dziecko ma co najmniej jeden ząb dotknięty próchnicą.
Fluor chroni zęby przed działaniem kwasów jak żadna inna substancja. Wzmacnia szkliwo zębów u niemowląt, nawet zanim wyrżnie się pierwszy ząbek. Mimo to niektórzy rodzice mają problem z tym produktem, zaniepokojeni ostrzeżeniami krążącymi w Internecie.
Czym właściwie jest fluor i w jaki sposób stosuje się go w pielęgnacji zębów ?
Fluor występuje naturalnie w popiele wulkanicznym i skałach, a do wody pitnej przedostaje się poprzez warstwy skalne. Woda morska zawiera około jednego miligrama fluoru na litr. Fluor występuje również w organizmie człowieka; dorośli mają go około dwóch do sześciu gramów.
Większość fluoru znajduje się w kościach i zębach. W niektórych regionach fluor naturalnie występuje w wodzie pitnej w znacznie wyższych stężeniach niż w Polsce.
Naukowcy z jednego z takich regionów zaobserwowali, że u niektórych osób częściej pojawiały się brązowe przebarwienia na zębach, ale jednocześnie rzadziej występowały ubytki.
Czy mogło to być spowodowane obecnością fluoru? Aby odpowiedzieć na to pytanie, w 1945 roku naukowcy przeprowadzili eksperyment, który dziś byłby nie do pomyślenia: dodali niewielką ilość fluoru do całej wody pitnej w Grand Rapids, mieście w stanie Michigan.
Projekt trwał 15 lat, w trakcie których przebadali zęby prawie 30 000 uczniów. Zdumiewający rezultat: u dzieci urodzonych po rozpoczęciu eksperymentu wskaźnik próchnicy spadł o 60 procent. Do dziś wiele krajów na całym świecie wzbogaca wodę pitną fluorem, aby chronić ludzi przed próchnicą, w tym Wielka Brytania, Australia i znaczna część Stanów Zjednoczonych.
W jaki sposób fluor chroni zęby?
Bakterie żyją w całym organizmie człowieka: w jelitach, błonie śluzowej jamy ustnej, a nawet w płytce nazębnej. Trawienie cukru przez bakterie prowadzi do próchnicy zębów. Dzieje się tak, ponieważ produkują one kwas, który z kolei rozpuszcza minerały ze szkliwa.
Na zębach powstają białe plamy, które następnie stają się brązowo-czarne z powodu pigmentów z pożywienia. Może to prowadzić do rozpadu struktury krystalicznej szkliwa.
Fluor chroni zęby przed tym procesem na kilka sposobów. Po pierwsze, odkłada się w szkliwie zębów, zmniejszając jego wrażliwość na kwasy. Ponadto fluor łączy się z wapniem pochodzącym z powierzchni zębów i śliny, tworząc słabo rozpuszczalną warstwę pokrywającą szkliwo. Gdy kwas atakuje tę warstwę, fluor jest początkowo uwalniany, ale może również ponownie wniknąć w szkliwo. Fluor hamuje również metabolizm bakterii wytwarzających kwasy w płytce nazębnej. Pasty do zębów i lakiery zawierające fluor są uważane za główną przyczynę, dla której dzieci, młodzież i dorośli cierpią dziś na próchnicę znacznie rzadziej niż kilkadziesiąt lat temu.
Jakie skutki uboczne może mieć fluor u małych dzieci?
W przypadku przedawkowania fluoru w okresie formowania się zębów w szczęce wzrasta ryzyko wystąpienia fluorozy zębów. Schorzenie to objawia się pojawieniem się białawych, matowych zmętnień lub drobnych linii na powierzchni zębów. Jest to problem czysto kosmetyczny.
Niebezpieczeństwo mija w wieku około ośmiu lat, kiedy szkliwo zębów stałych jest w pełni rozwinięte. Prawdopodobieństwo wystąpienia fluorozy zębów wzrasta, jeśli rodzice i ich dzieci stosują zbyt dużą dawkę fluoru z pasty do zębów i innych produktów.
Jak dawkować fluor u dzieci?
To, czy ktoś będzie miał naturalnie zdrowe zęby, czy będzie cierpiał na poważne ubytki, decyduje się już na bardzo wczesnym etapie rozwoju.
Dlatego tak ważne jest, aby bardzo wcześnie poddać powierzchnię zęba działaniu fluoru.
Do czasu pojawienia się pierwszych zębów zaleca się, aby u niemowląt stosować 0,25 miligrama fluoru dziennie.
Zazwyczaj pediatrzy przepisują tabletki łączące fluor z witaminą D. Fluor przenika z krwią do zębów i odkłada się w szkliwie.
Istnieje tylko jeden wyjątek: niemowlęta nie potrzebują dodatkowej dawki fluoru, jeśli piją głównie mleko modyfikowane, a mleko modyfikowane jest przygotowywane z wody zawierającej co najmniej 0,3 miligrama fluoru na litr.
Stężenie fluoru w wodzie z kranu można ustalić u dostawcy wody. Pierwszy ząbek wyrzyna się około szóstego miesiąca życia. W kolejnych miesiącach rodzice mogą wybierać między dwiema opcjami: albo pozostać przy tabletkach do codziennego stosowania i używać pasty do zębów bez fluoru, albo zrezygnować z tabletek i szczotkować ząb lub zęby pastą do zębów dla dzieci o stężeniu fluoru 1000 ppm (cząsteczek na milion).
Po ukończeniu pierwszego roku życia nie należy już stosować tabletek lub kropli. Zamiast tego eksperci zalecają szczotkowanie zębów dwa razy dziennie pastą do zębów dla dzieci o zawartości fluoru 1000 ppm, wielkości ziarenka ryżu. Od drugiego do szóstego roku życia rodzice powinni używać pasty do zębów dla dzieci o zawartości fluoru 1000 ppm, wielkości ziarnka grochu.
Od szóstego roku życia, kiedy wyrzynają się pierwsze stałe zęby, dzieci powinny stosować pastę do zębów dla dorosłych. Zawiera ona do 1500 ppm fluoru. W tym wieku ryzyko wystąpienia fluorozy zębów jest minimalne, ponieważ dzieci potrafią bez problemu wypluć pastę, a ich zęby są już w znacznym stopniu rozwinięte.
Jaka jest historia zdjęć brązowych, rozpadających się zębów, rzekomo spowodowanych fluorem?
Przeciętnie dzieci zaczynają wypluwać pastę do zębów około czwartego roku. Według dentystów, roczne dziecko musiałoby połknąć całą tubkę pasty do zębów, aby spowodować poważne problemy: nudności i wymioty.
Aby taki wypadek stał się naprawdę niebezpieczny, dziecko musiałoby połknąć sześć tubek pasty do zębów – co jest raczej nierealne.
Jednak jeśli fluor jest przyjmowany w nadmiernych dawkach przez długi czas, na zębach mogą pojawić się brązowe przebarwienia za a szkliwo może się kruszyć. Wymaga to bardzo wysokich dawek w wodzie pitnej i długotrwałego stosowania. Pasta do zębów zdecydowanie nie jest w stanie tego osiągnąć. Taką fluorozę zaobserwowano na przykład w regionach Chin i Afryki Środkowej, gdzie woda pitna naturalnie zawiera bardzo wysokie stężenie fluoru ze względu na ukształtowanie terenu.
Obrazy tego zjawiska krążą w sieci n naturalnym jest, że niepokoi rodziców. Nadmierne przedawkowanie fluoru przez dziesięciolecia może również powodować jego akumulację w kościach i prowadzić do tzw. fluorozy kostnej.
Jednak niemożliwym jest połknięcie takiej dawki substancji poprzez wodę pitną, pastę do zębów i inne produkty.
Czy istnieją alternatywy, jeśli nie chcemy stosować fluoru?
Niestety nie mamy alternatywy dla zapobiegania próchnicy zębów. Żadna inna substancja nie zapewnia takiego efektu.
Światowa Organizacja Zdrowia uważa fluor za tak ważny, że umieściła go na liście leków, które powinny być dostępne dla każdego dziecka (i każdego dorosłego) na całym świecie.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak