Spis treści
- Czym jest biegunka podróżnych i dlaczego tak często dotyka turystów?
- Dlaczego warto stosować probiotyki przed podróżą?
- Które probiotyki naprawdę działają? Oto 3 najlepiej przebadane szczepy
- Skuteczność probiotyków. Jakie są zasady suplementacji?
- Nie tylko probiotyki. O czym jeszcze pamiętać przed wyjazdem?
Letni wypoczynek może zamienić się w koszmar, jeśli zaniedbamy ochronę układu pokarmowego – ostrzega dr n. o zdrowiu Małgorzata Słoma-Krześlak ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego (ŚUM). Zdaniem specjalistki skuteczną bronią przeciwko tzw. biegunce podróżnych może być profilaktyczne stosowanie odpowiednich probiotyków.
Czym jest biegunka podróżnych i dlaczego tak często dotyka turystów?
Popularnie określana jako „zemsta Faraona” czy „klątwa Montezumy” biegunka podróżnych to jedna z najczęstszych przyczyn nagłego pogorszenia samopoczucia u turystów. Zdaniem ekspertki problemy te nie są przypadkowe. Nagła zmiana diety, inny skład bakteryjny wody, stres związany z podróżą, a także zmiana stref czasowych to silne stresory dla układu pokarmowego.
Ich konsekwencją jest często zaburzenie równowagi mikrobioty jelitowej – zjawisko znane jako dysbioza. W takim środowisku szkodliwe mikroorganizmy mają łatwiejszy dostęp do organizmu, a naturalne mechanizmy obronne stają się mniej skuteczne.
Dlaczego warto stosować probiotyki przed podróżą?
Jak podkreśliła dr Słoma-Krześlak, zamiast skupiać się wyłącznie na leczeniu objawów, współczesna medycyna coraz częściej kładzie nacisk na świadomą profilaktykę. Kluczową rolę w tej strategii pełnią probiotyki – żywe drobnoustroje, które odpowiednio dobrane mogą skutecznie przygotować organizm na trudy podróży.
Ekspertka wskazała, że skuteczność probiotyku zależy przede wszystkim od jego szczepu, co w środowisku naukowym określa się mianem „szczepozależności”. Oznacza to, że nie każdy produkt dostępny na rynku z napisem „probiotyk” spełnia te same funkcje. Tylko niektóre szczepy posiadają potwierdzone działanie w zakresie ochrony przed biegunką podróżnych.
Które probiotyki naprawdę działają? Oto 3 najlepiej przebadane szczepy
Szczególną uwagę naukowcy zwracają na trzy wyselekcjonowane mikroorganizmy:
- Saccharomyces boulardii,
- Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) oraz
- Lactiplantibacillus plantarum 299v.
Każdy z tych szczepów działa w odmienny sposób, ale razem tworzą wielowarstwową ochronę przed infekcjami jelitowymi.
S. boulardii to drożdżowy probiotyk znany ze swojego działania przeciwzakaźnego i przeciwzapalnego, skutecznie ograniczający ostre objawy i redukujący ryzyko nawrotów. L. rhamnosus GG chroni nabłonek jelitowy poprzez tworzenie warstwy biofilmu oraz wspiera reakcje immunologiczne. Z kolei L. plantarum 299v wzmacnia fizyczną strukturę bariery jelitowej, stymulując produkcję mucyny i zapobiegając przenikaniu patogenów do organizmu.
Skuteczność probiotyków. Jakie są zasady suplementacji?
Dowody naukowe potwierdzają ich skuteczność. W jednym z badań osoby podróżujące do Azji, Ameryki Południowej i Afryki, które przyjmowały LGG jeszcze przed wyjazdem, miały niemal o połowę niższe ryzyko wystąpienia dolegliwości pokarmowych w porównaniu z grupą placebo.
Skuteczność S. boulardii wykazano m.in. u dzieci z ostrą biegunką infekcyjną, gdzie już po trzech dniach suplementacji ponad 80 proc. z nich wracało do zdrowia. L. plantarum 299v, polecany m.in. olimpijczykom podczas igrzysk w Rio, potwierdził swoją wartość w trudnych warunkach wysokiego ryzyka mikrobiologicznego.
Eksperci zalecają rozpoczęcie suplementacji około tygodnia przed wyjazdem i kontynuowanie jej przez cały czas pobytu. Warto jednak pamiętać, że wybór preparatu musi opierać się na znajomości jego pełnej, trzyczłonowej nazwy – obejmującej rodzaj, gatunek i oznaczenie szczepu – oraz odpowiednio wysokiej liczbie żywych komórek. Probiotyki powinny być zażywane najlepiej w trakcie posiłku, unikać należy ich łączenia z gorącymi napojami oraz uszkadzania kapsułek, jeśli są one dojelitowe.
Nie tylko probiotyki. O czym jeszcze pamiętać przed wyjazdem?
ŚUM zwrócił uwagę, że choć probiotyki stanowią istotny element ochrony, nie mogą być traktowane jako jedyne zabezpieczenie. Zasady higieny, bezpieczne wybory żywieniowe, unikanie wody z niepewnych źródeł i ewentualne szczepienia to kolejne elementy skutecznej prewencji zdrowotnej podczas wyjazdów.
Jak podkreśliła dr Małgorzata Słoma-Krześlak, profilaktyka probiotyczna nie jest zarezerwowana wyłącznie dla osób z grupy ryzyka – powinna być świadomym wyborem każdego, kto chce uniknąć przykrych niespodzianek i cieszyć się pełnią wakacyjnego wypoczynku.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak