Spis treści
Domy Pomocy Społecznej, określane także DPS-ami, to placówki całodobowej opieki przeznaczone dla osób, które z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności nie są w stanie samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu. DPS-y oferują swoim mieszkańcom zakwaterowanie, wyżywienie, opiekę medyczną, pomoc w czynnościach dnia codziennego oraz wsparcie psychologiczne i społeczne.
W Polsce istnieje kilka typów DPS-ów dostosowanych do różnych potrzeb – np. dla osób starszych, z niepełnosprawnościami intelektualnymi czy problemami psychicznymi.
Kto ma obowiązek płacić za DPS?
Do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej zobowiązani są w następującej kolejności:
- mieszkaniec domu (w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka),
- małżonek, zstępni przed wstępnymi,
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej.
Warto jednak pamiętać, że osoby takie jak małżonek, wstępni przed wstępnymi i gmina nie mają obowiązku wnoszenia opłat, jeżeli mieszkaniec domu ponosi pełną odpłatność.
Ile wynoszą opłaty za pobyt w DPS?
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.
Opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnoszą:
- mieszkaniec domu (jednak w wysokości nie wyższej niż 70 proc. swojego dochodu),
- w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka (jednak nie więcej niż 70 proc. dochodu),
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej - jeżeli dochód jest wyższy niż 300 proc. kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300 proc. tego kryterium,
- w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300 proc. kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300 proc. kryterium dochodowego na osobę w rodzinie,
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej - w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca i jego rodzinę.
Opłaty za DPS – ile wynoszą?
W 2025 roku weszły w życie zmiany w ustalaniu zasad opłat za pobyt w DPS. Obecnie obowiązują nowe kryteria dochodowe uprawniające do świadczeń z pomocy społecznej oraz zwiększone kwoty świadczeń pieniężnych.
Kryteria dochodowe w pomocy społecznej wynoszą obecnie:
- dla osób samotnie gospodarujących - 1010 zł, co oznacza wzrost o 234 zł (30 proc.);
- dla osób w rodzinie kryterium dochodowe wyniesie 823 zł, co stanowi wzrost o 223 zł (37 proc.).
To oznacza, że 300 proc. kryterium dochodowego wynosi w 2025 roku 3030 zł w przypadku osób samotnie gospodarujących oraz 2469 zł w przypadku osób w rodzinie.
Kto jest zwolniony z opłat za DPS?
Osoby wnoszące opłatę lub obowiązane do wnoszenia opłaty za pobyt mieszkańca domu w DPS można - zgodnie z przepisami - zwolnić z tej opłaty: częściowo lub całkowicie. Niezbędne jest jednak złożenie wniosku po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego. W szczególności dotyczy to sytuacji, gdy osoby:
- wnoszą opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce;
- występują uzasadnione okoliczności, zwłaszcza długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych;
- małżonkowie, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia;
- osoba obowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko;
- osoba obowiązana do wnoszenia opłaty lub jej rodzic przebywała w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub placówce opiekuńczo-wychowawczej, na podstawie orzeczenia sądu o ograniczeniu władzy rodzicielskiej osobie kierowanej do domu pomocy społecznej lub mieszkańcowi domu;
- osoba obowiązana do wnoszenia opłaty przedstawi wyrok sądu oddalający powództwo o alimenty na rzecz osoby kierowanej do domu pomocy społecznej lub mieszkańca domu;
- osoba obowiązana do wnoszenia opłaty wykaże, w szczególności na podstawie dokumentów dołączonych do wniosku, rażące naruszenie przez osobę kierowaną do domu pomocy społecznej lub mieszkańca domu obowiązku alimentacyjnego lub innych obowiązków rodzinnych względem osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty.
Co więcej, z opłat za swój pobyt w DPS można zwolnić całkowicie lub częściowo członków Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej oraz działaczy opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak