
Spis treści
- Pestycydy – niewidoczne, ale groźne. Dlaczego powinniśmy zwracać uwagę na ich ilość?
- "Czysta Piętnastka 2025". Te produkty mają najmniej chemii
- Oto "Czysta Piętnastka 2025” – owoce i warzywa najmniej skażone pestycydami
- A co z drugą stroną rankingu? Te owoce i warzywa są najbardziej pryskane
- Jak zmniejszyć ilość chemii w codziennej diecie? 7 skutecznych sposobów
Co roku organizacja Environmental Working Group (EWG) bada setki próbek popularnych warzyw i owoców i przedstawia swój ranking – od "najczystszych" po najbardziej skażone. Jakie warzywa i owoce wypadły najlepiej w rankingu z 2025 roku?
Pestycydy – niewidoczne, ale groźne. Dlaczego powinniśmy zwracać uwagę na ich ilość?
Pestycydy stosuje się w rolnictwie od blisko dwóch stuleci. Mają one chronić plony przed chorobami i szkodnikami, ale ich powszechne użycie oznacza, że część tych substancji trafia później do naszej żywności. Według badań toksyny mogą gromadzić się w organizmie i prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych, m.in.:
- wpływać na gospodarkę hormonalną i enzymatyczną,
- zwiększać ryzyko chorób układu pokarmowego, oddechowego i limfatycznego,
- powodować zmiany mutagenne, sprzyjając wadom wrodzonym i niektórym nowotworom.
Nic dziwnego, że lista produktów z najmniejszą ilością chemii cieszy się tak dużym zainteresowaniem konsumentów.
"Czysta Piętnastka 2025". Te produkty mają najmniej chemii
EWG przeanalizowało 47 rodzajów owoców i warzyw. Wyniki? Prawie 60 proc. próbek z listy "Czystej Piętnastki" nie zawierało żadnych wykrywalnych pozostałości pestycydów.
Dla porównania, w "Brudnej Dwunastce" 2025 aż 96 proc. próbek miało pozostałości chemii. Tymczasem jedynie 16 proc. próbek "Czystej Piętnastki” zawierało więcej niż jeden pestycyd zaś żadna próbka nie miała więcej niż trzech rodzajów substancji ochronnych. To sprawia, że produkty z tej listy są jednymi z najbezpieczniejszych, nawet jeśli nie pochodzą z upraw ekologicznych.
Oto "Czysta Piętnastka 2025” – owoce i warzywa najmniej skażone pestycydami
Wśród owoców i warzyw najmniej skażonych pestycydami znalazły się:
1. Ananas
2. Kukurydza cukrowa (świeża i mrożona)
3. Awokado
4. Papaja
5. Cebula
6. Groszek cukrowy (mrożony)
7. Szparagi
8. Kapusta
9. Arbuz
10. Kalafior
11. Banany
12. Mango
13. Marchewki
14. Grzyby
15. Kiwi
Wiele z tych produktów charakteryzuje się grubą skórką lub liśćmi zewnętrznymi, które chronią roślinę przed wchłanianiem pestycydów. Inne – jak kalafior czy grzyby – po prostu nie wymagają intensywnego opryskiwania.
A co z drugą stroną rankingu? Te owoce i warzywa są najbardziej pryskane
W zestawieniu EWG tradycyjnie znajduje się również lista produktów o najwyższym poziomie pozostałości pestycydów. To właśnie one najczęściej wymagają mycia, obierania lub — jeśli to możliwe — kupowania w wersji ekologicznej. Wśród warzyw i owoców najbardziej zanieczyszczane pestycydami znalazły się: truskawki, szpinak, jarmuż, boćwina, brzoskwinie, jabłka, winogrona, a także papryka, wiśnie, gruszki, seler naciowy, pomidory i borówki.
Jak zmniejszyć ilość chemii w codziennej diecie? 7 skutecznych sposobów
1. Dokładnie myj owoce i warzywa
Samo opłukanie pod wodą to za mało. Lepszy efekt daje:
moczenie w roztworze wody z sodą oczyszczoną (1 łyżeczka na litr),
mycie w wodzie z dodatkiem octu,
szczotkowanie owoców o twardej skórce.
To usuwa część pestycydów zalegających na powierzchni.
2. Obieraj warzywa i owoce, jeśli to możliwe
Skórka często zawiera najwięcej pozostałości środków ochrony roślin.
Dotyczy to m.in. jabłek, gruszek, brzoskwiń czy ogórków.
3. Wybieraj produkty z grubą skórką
Owoce takie jak ananasy, awokado, banany czy mango pochłaniają chemii wyraźnie mniej.
Można je kupować bez obaw nawet poza sezonem.
4. Kupuj lokalnie i sezonowo
Im krótsza droga "z pola na talerz”, tym mniej zabiegów chemicznych stosuje się podczas uprawy i przechowywania.
5. Zmieniaj źródła zakupu
Nie kupuj zawsze w tym samym miejscu.
Rotowanie dostawców zmniejsza ryzyko stałej ekspozycji na konkretny typ pestycydów.
6. Jeśli masz możliwość – wybieraj ekologiczne wersje produktów z grupy najbardziej pryskanych
Nie trzeba kupować wszystkiego BIO. Warto wybierać ekologiczne przede wszystkim w przypadku tych pozycji, które najczęściej zawierają pozostałości chemii.
7. Wspieraj szybkie obróbki termiczne
Gotowanie, blanszowanie czy duszenie zmniejsza ilość części pestycydów, choć nie wszystkich.




