Spis treści
- Miód, cukier i słodziki: dlaczego tak bardzo kochamy słodki smak?
- Cukier w produktach spożywczych – technologia i marketing
- Cukier brązowy, kokosowy, z agawy a może może miód lub syrop z agawy są zdrowszą alternatywą dla białego cukru?
- Zamienniki cukru: ksylitol, erytrytol, stewia i inne alkohole cukrowe
Miód, cukier i słodziki: dlaczego tak bardzo kochamy słodki smak?
Skłonność do słodkiego ma korzenie ewolucyjne. W naturze smak słodki oznaczał bezpieczeństwo – owoce i nektary były źródłem energii i rzadko bywały trujące. W dawnych czasach preferencja do słodkiego była więc zaletą przystosowawczą. Dziś jednak cukier jest wszechobecny i relatywnie tani. Sam w sobie nie jest toksyczny – problemem jest jego nadmiar, prowadzący do nadwyżki kalorycznej, otyłości i próchnicy. U osób zdrowych metabolicznie umiarkowane ilości cukru nie stanowią zagrożenia.
Cukier w produktach spożywczych – technologia i marketing
Nie każdy cukier dodany do żywności ma na celu „oszukanie” konsumenta. W wielu produktach cukier pełni funkcje technologiczne – wspomaga fermentację, stabilizuje smak, a nawet działa konserwująco. Problemem pozostaje jednak jego nadmierna ilość w produktach przetworzonych, szczególnie w tych przeznaczonych dla dzieci. Wczesne przyzwyczajanie najmłodszych do bardzo słodkich smaków utrwala preferencję do słodyczy, co może zwiększać ryzyko nadwagi w późniejszym wieku.
Cukier brązowy, kokosowy, z agawy a może może miód lub syrop z agawy są zdrowszą alternatywą dla białego cukru?
Często można usłyszeć, że brązowy cukier jest zdrowszy od białego. To mit. Zawartość minerałów w brązowym cukrze jest znikoma, a skład chemiczny niemal identyczny jak w cukrze białym. Podobnie jest z cukrem kokosowym czy syropem z agawy – mimo „naturalnej” otoczki to wciąż głównie cukier. Co więcej, syropy o wysokiej zawartości fruktozy mogą obciążać wątrobę i sprzyjać zaburzeniom metabolicznym. Warto też pamiętać, że egzotyczne cukry wiążą się z dużym śladem środowiskowym, podczas gdy zwykły cukier buraczany można produkować lokalnie. Wiele osób uważa miód i syrop z agawy za zdrowe alternatywy. W rzeczywistości ich wartość odżywcza jest niemal identyczna jak cukru białego. Zawierają nieistotne dla zdrowia ilości mikroelementów, a kaloryczność i wpływ na poziom glukozy pozostają podobne. Dodatkowo, lepka konsystencja takich syropów zwiększa ryzyko próchnicy, a wysoka zawartość fruktozy może prowadzić do problemów z wątrobą i dną moczanową. Największym zagrożeniem w przypadku miodu oraz syropu z agawy jest złudzenie, że „naturalne” oznacza „zdrowe”.
Zamienniki cukru: ksylitol, erytrytol, stewia i inne alkohole cukrowe
Zamienniki cukru, takie jak ksylitol czy erytrytol, mają niższy indeks glikemiczny i nie sprzyjają próchnicy. Mogą być dobrym wyborem dla osób dbających o kalorie. Jednak ich nadmiar może prowadzić do efektów ubocznych, takich jak wzdęcia czy biegunka. Choć określane jako „naturalne”, wytwarzane są w procesach przemysłowych – z polisacharydów roślinnych, przy użyciu wysokiego ciśnienia i katalizatorów. Nie oznacza to jednak, że są szkodliwe – w rozsądnych ilościach są bezpieczne i użyteczne technologicznie. Naturalne słodziki (np. stewia) i syntetyczne (np. aspartam, sacharyna, sukraloza) często budzą wsród konsumentów nieufność. Tymczasem brak dowodów na ich szkodliwość pod warunkiem, że są spożywane w dopuszczonych ilościach. Aspartam bywa demonizowany, jednak wytwarzany z niego metanol występuje w znacznie mniejszych ilościach niż w zwykłych owocach. Wszystkie dopuszczone do sprzedaży słodziki są dokładnie badane i posiadają ustalone bezpieczne dawki spożycia. W wielu przypadkach są mniej ryzykowne niż nadmiar cukru, który faktycznie przyczynia się do rozwoju chorób metabolicznych. Badania kliniczne potwierdzają, że zastąpienie cukru słodzikami może wspomagać utratę masy ciała. Wniosek jest prosty: problemem współczesnej diety jest nadmiar cukru, a nie stosowanie słodzików w rozsądnych ilościach.
Nie istnieje coś takiego jak „zdrowy cukier”. Wszystkie jego formy – biała, brązowa, z agawy czy kokosowa – dostarczają zbliżoną ilość kalorii i mają podobny wpływ na metabolizm. Słodziki i zamienniki cukru, mimo że brzmią „chemicznie”, mogą być bezpieczną i skuteczną alternatywą w kontroli masy ciała. Najważniejsze jest umiarkowanie i świadomość wyboru. To nie rodzaj cukru decyduje o zdrowiu, lecz jego ilość.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak