Spis treści
Nowotwory i terapie onkologiczne mogą u części chorych prowadzić do przedwczesnej i nieodwracalnej niepłodności czy menopauzy, dlatego dla wielu młodych pacjentów zabezpieczenie swojej płodności jest bardzo ważne.
Nowy etap w opiece onkologicznej – program zachowania płodności
Od 1 czerwca 2024 r. w Polsce działa bezpłatny program zachowania płodności wśród pacjentów onkologicznych. Z programu mogą skorzystać kobiety od okresu dojrzewania do 40. roku życia oraz mężczyźni od okresu dojrzewania do 45. roku życia.
- Wprowadzenie metod zabezpieczenia płodności można potraktować za przełom w opiece onkologicznej w Polsce, gdzie obok nowoczesnych terapii refundowane są procedury mające na celu poprawę jakości życia młodych chorych i dbające o ich dalszy rozwój - komentuje dr Joanna Kufel-Grabowska.
986 pacjentów skorzystało z programu w ciągu roku
Według danych pozyskanych z Ministerstwa Zdrowia w pierwszych 12 miesiącach działania programu łącznie skorzystało z niego 986 pacjentek i pacjentów. Między 1 czerwca a końcem 2024 roku do programu zgłosiło się 590 osób, a 518 z nich zdecydowało się zamrozić swoje plemniki lub komórki jajowe.
W pierwszym półroczu 2025 roku miało miejsce kolejnych 500 zgłoszeń i 468 zamrożeń.
Świadomość pacjentów wciąż zbyt niska
Jak oceniła Onkofundacja Alivia, mimo że świadomość pacjentów rośnie, to wciąż jest niewystarczająca. Potwierdzają to wyniki ankiety, którą wypełniło 103 pacjentów onkologicznych – podopiecznych Fundacji Alivia. Dotyczyła ona świadomości pacjentów o możliwości zabezpieczenia płodności w ramach rządowego programu.
Okazało się, że tylko 3 na 10 ankietowanych posiadało przed rozpoczęciem leczenia wiedzę na temat możliwości zachowania materiału rozrodczego. Wśród osób zdiagnozowanych od 2022 r. następował wzrost wiedzy o procedurach zachowania płodności, jednak w połowie 2025 r. wciąż prawie 7 na 10 ankietowanych pacjentów nie wiedziało o możliwości skorzystania z programu onkopłodności.
Z zabiegów zabezpieczenia płodności skorzystał ok. co dziesiąty ankietowany (tj. 11 ze 103 osób). W tej nielicznej grupie znajdowały się przede wszystkim kobiety w wieku 21-34 lata, które nie posiadały dzieci. Połowę tych osób stanowili chorzy, którzy zdiagnozowani zostali po 1 czerwca 2024 roku.
Lekarze kluczowym źródłem informacji
Wśród ankietowanych świadomych możliwości zachowania płodności najczęściej wskazywanym źródłem informacji był lekarz prowadzący. Oznacza to, że personel medyczny cały czas odgrywa kluczową rolę w informowaniu pacjentów o ich możliwościach, podkreślili przedstawiciele Fundacji.
Aż 82 proc. badanych uznało zachowanie płodności za ważny element procesu leczenia. W tej grupie większość stanowiły kobiety, osoby młodsze oraz z wyższym wykształceniem. Jak oceniła fundacja, wskazuje to, że pacjenci oczekują, aby temat onkopłodności był integralną częścią planowania leczenia, z jasną ścieżką informacyjną.
Fundacja apeluje o koordynatorów onkopłodności w każdym ośrodku
Onkofundacja Alivia postuluje, by w każdym szpitalu onkologicznym działał specjalny koordynator, który pomoże pacjentom przejść przez procedurę i nie stracić szansy na przyszłe rodzicielstwo.
- Naszym celem jest, aby informację o możliwości zabezpieczenia płodności otrzymywał każdy pacjent w wieku rozrodczym, od razu po postawieniu diagnozy. W każdym ośrodku onkologicznym potrzebny jest koordynator onkopłodności, który wskaże, jakie kroki należy wykonać, aby nie stracić szansy na ewentualne rodzicielstwo w przyszłości – skomentowała Agata Polińska, wiceprezes Onkofundacji Alivia.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak