
Spis treści
Na wartość odżywczą i bezpieczeństwo spożycia ryb wpływa nie tylko gatunek ryby, ale także wiele innych czynników. Jak wyjaśniła w rozmowie z Tok FM dietetyczka kliniczna dr Aneta Jachnis-Morzy, istotne jest również środowisko, w którym ryba dorasta, sposób jej karmienia oraz transportu.
Przykładem jest popularna w Polsce panga, która cieszy się złą reputacją. Jednak jej jakość zależy od warunków hodowli. O ile panga pochodząca z certyfikowanych hodowli jest bezpieczna, o tyle ta z niesprawdzonych źródeł może zawierać szkodliwe substancje.
Bałtyckie ryby pełne dioksyn
Ekspertka powołuje się na badania Morskiego Instytutu Rybackiego (MIR), według których niektóre gatunki ryb bałtyckich zawierają duże ilości dioksyn. Są to silnie toksyczne związki chemiczne, które mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym chorób nowotworowych. Na liście ryb, które nie powinny być spożywane, znajdują się łosoś bałtycki, dorsz bałtycki, śledź bałtycki oraz szprot. Uważa się, że zawarte w nich dioksyny gromadzą się w organizmie i mogą negatywnie wpływać na układ nerwowy oraz odpornościowy.
Ryby drapieżne i… metale ciężkie
Kolejnym zagrożeniem są metale ciężkie, takie jak rtęć, które mogą kumulować się w organizmach dużych ryb drapieżnych oraz tych żyjących na dnie zbiorników wodnych. Dietetyczka zaleca ostrożność w spożywaniu rekina, tuńczyka (choć w tym przypadku zawartość rtęci zależy od konkretnego gatunku i miejsca połowu), węgorza oraz krewetek i kałamarnic.
Co ciekawe, jak wskazuje dr Jachnis-Morzy, niektóre gatunki tuńczyka zawierają mniej rtęci niż popularne ryby bałtyckie, które z kolei mają wysokie stężenie dioksyn.
Obróbka ma znaczenie – wędzone ryby pod lupą
Nie tylko środowisko, ale także sposób przygotowania ryb wpływa na bezpieczeństwo ich spożycia. Ekspertka podkreśla, że szczególnie niebezpieczne są ryby wędzone, które zawierają więcej dioksyn niż ich świeże odpowiedniki. Wśród nich wyróżnia się wędzona makrela, bardzo popularna w Polsce. Ekspertka zaleca jej jedynie okazjonalne spożycie, ponieważ w procesie wędzenia traci na wartości odżywczej, a jednocześnie zwiększa się w niej stężenie rakotwórczych substancji.
Jak wybierać ryby?
Jeśli chcemy czerpać korzyści ze spożywania ryb i jednocześnie unikać szkodliwych substancji, warto wybierać ryby z certyfikowanych hodowli, unikać gatunków drapieżnych oraz ryb bałtyckich, a także ograniczyć spożycie ryb wędzonych. Warto też sprawdzać rekomendacje Morskiego Instytutu Rybackiego dotyczące jakości ryb dostępnych na rynku.
Świadome wybory mogą pomóc uniknąć spożywania szkodliwych substancji i sprawić, że ryby pozostaną wartościowym elementem diety.