Spis treści
- Badania na 47 tysiącach kobiet: kawa kluczem do zdrowego starzenia się
- Nie tylko kofeina: dlaczego kawa przewyższa inne napoje?
- Kawa nie dla wszystkich: kto powinien uważać?
- Czy pora dnia ma znaczenie? Zaskakujące wyniki badań
- Kawa jako element zdrowego stylu życia – ale nie cudowny lek
- Filiżanka, która daje więcej niż energię
Czy zwykła filiżanka kawy może stać się tajemnicą długowieczności i zdrowego starzenia się? Najnowsze odkrycia naukowców sugerują, że tak. Okazuje się, że umiarkowane spożycie kawy – od jednej do trzech filiżanek dziennie – może znacząco obniżać ryzyko chorób przewlekłych u kobiet po 50. roku życia. To właśnie w tym wieku pojawia się największe zagrożenie cukrzycą typu 2 czy chorobami sercowo-naczyniowymi. Wyniki badań, w które zaangażowano dziesiątki tysięcy osób i które trwały aż trzy dekady, pokazują, że aromatyczny napój ma wyjątkową moc. "Pięćdziesięciolatki wypijające od jednej do trzech filiżanek kawy dziennie mogą uniknąć w starszym wieku chorób przewlekłych i dłużej zachować zdrowie fizyczne, psychiczne i umysłowe" – twierdzi prof. Sara Mahdavi z University of Toronto.
Badania na 47 tysiącach kobiet: kawa kluczem do zdrowego starzenia się
To nie jest kolejna modna teoria, lecz rzetelne badania naukowe. Prof. Sara Mahdavi przedstawiła swoje wnioski podczas prestiżowego kongresu Amerykańskiego Towarzystwa Żywienia (ASN) w Orlando. Podstawą były obserwacje prowadzone w ramach słynnego Nurses’ Health Study – jednego z największych i najdłużej trwających projektów badawczych na świecie.
Ponad 47 tysięcy kobiet było obserwowanych przez 30 lat. To wyjątkowa skala, która pozwala naukowcom formułować solidne wnioski. Wyniki są jednoznaczne: kobiety w średnim wieku, które regularnie sięgały po kawę z kofeiną, miały większe szanse, by w kolejnych dekadach życia cieszyć się zdrowiem fizycznym i psychicznym. "W ramach tego badania ustaliliśmy, że w średnim wieku umiarkowane spożycie kawy zawierającej kofeinę może zwiększać szansę zdrowego starzenia się w kolejnych 30 latach" – stwierdza kanadyjska specjalistka w wypowiedzi dla CNN.
Co ważne, podobnych efektów nie zaobserwowano w przypadku picia herbaty ani kawy bezkofeinowej. To pokazuje, że to właśnie kofeina w połączeniu z innymi składnikami kawy może być tym wyjątkowym czynnikiem ochronnym.
Nie tylko kofeina: dlaczego kawa przewyższa inne napoje?
Prof. David Kao z University of Colorado, znany badacz wpływu kofeiny na zdrowie, podkreśla, że kawa nie jest napojem, który można porównywać wyłącznie do herbaty czy napojów energetycznych. Według niego kawa oferuje znacznie więcej niż tylko dawkę pobudzenia.
Jego zdaniem najnowsze obserwacje mają wyjątkowo wysoką jakość, bo uwzględniają także inne czynniki – styl życia, dietę czy aktywność fizyczną uczestniczek. Mimo to wniosek jest jasny: kawa zmniejsza ryzyko takich chorób przewlekłych jak cukrzyca typu 2 czy choroby sercowo-naczyniowe.
To odkrycie jest tym bardziej istotne, że wiele kobiet w średnim wieku zaczyna ograniczać kawę w obawie o jej negatywny wpływ na serce czy ciśnienie krwi. Tymczasem badania pokazują, że w umiarkowanych ilościach – 1 do 3 filiżanek dziennie – może ona wręcz chronić zdrowie.
Kawa nie dla wszystkich: kto powinien uważać?
Prof. Mahdavi podkreśla jednak, że kawa to nie uniwersalny eliksir zdrowia. Jej korzystne działanie nie dotyczy każdej osoby. Szczególną ostrożność powinny zachować kobiety cierpiące na:
- nadciśnienie tętnicze,
- choroby serca,
- zaburzenia lękowe,
- problemy ze snem.
U nich bowiem nadmierna ilość kofeiny może prowadzić do pogorszenia objawów. Warto też pamiętać, że każdy organizm inaczej metabolizuje kofeinę – to, co jednej osobie służy, drugiej może szkodzić. Co ciekawe, autorzy badań zaznaczają również, że więcej niż trzy filiżanki kawy dziennie nie musi być szkodliwe, ale zależy to od indywidualnych predyspozycji. To nie tyle sama ilość, co kontekst zdrowotny i pora picia mają kluczowe znaczenie.
Czy pora dnia ma znaczenie? Zaskakujące wyniki badań
Choć wnioski płynące z Nurses’ Health Study są jednoznaczne, nowe analizy pokazują kolejny ciekawy aspekt. Badania opublikowane w styczniu 2025 roku w European Heart Journal wskazują, że najwięcej korzyści przynosi picie kawy rano. Na potrzeby tych analiz przebadano 40 725 osób w wieku powyżej 18 lat. Główny autor, prof. Lu Qi z Tulane University, odkrył, że:
- u osób pijących kawę głównie rano ryzyko chorób sercowo-naczyniowych spadało o 31 proc.,
- zagrożenie zgonem zmniejszało się o 16 proc.,
- osoby pijące kawę w ciągu całego dnia nie miały takich korzyści.
Co więcej, nie miało znaczenia, czy rano wypijano jedną, trzy czy więcej filiżanek. Kluczowy był sam moment konsumpcji. Prof. Lu Qi tłumaczy to tym, że kawa pita po południu i wieczorem może negatywnie wpływać na rytm serca oraz poziom melatoniny. Zbyt niski poziom tego hormonu to większe ciśnienie krwi i wyższy stres oksydacyjny – a to prosta droga do problemów z sercem.
Kawa jako element zdrowego stylu życia – ale nie cudowny lek
Naukowcy podkreślają, że choć wyniki badań są obiecujące, należy pamiętać o jednym – kawa nie zastąpi zdrowego stylu życia. To tylko jeden z elementów układanki. Zdrowa dieta, aktywność fizyczna i unikanie używek są równie ważne. "Są to jednak badania obserwacyjne, nie wykazujące związku przyczynowego między spożyciem kawy i zachowaniem zdrowia. Potwierdzają one jednak wcześniejsze obserwacje, że spożycia kawy, przynajmniej w umiarkowanych ilościach, jest korzystne zdrowia" – zaznacza prof. Mahdavi.
Dlatego też, zamiast traktować kawę jako magiczne rozwiązanie, warto postrzegać ją jako część codziennych, zdrowych nawyków. Regularne picie tego napoju w rozsądnych ilościach może wspierać organizm, ale nie zastąpi odpowiedniej profilaktyki i badań kontrolnych.
Filiżanka, która daje więcej niż energię
Nowe badania potwierdzają to, co od dawna podejrzewali naukowcy: kawa może być czymś więcej niż tylko porannym rytuałem. Umiarkowane jej spożycie – zwłaszcza w godzinach porannych – wydaje się chronić przed wieloma poważnymi chorobami, które zagrażają kobietom po 50. roku życia. Najważniejsze wnioski są jasne:
- 1–3 filiżanki kawy dziennie mogą wydłużać zdrowe życie,
- największe korzyści pojawiają się przy piciu kawy rano,
- kawa chroni m.in. przed cukrzycą typu 2 i chorobami serca,
- nie każdy jednak powinien sięgać po nią regularnie – osoby z problemami sercowymi czy zaburzeniami snu muszą zachować ostrożność.
To odkrycie sprawia, że zwykła filiżanka kawy może stać się nie tylko źródłem energii, ale i sprzymierzeńcem w walce o długie i zdrowe życie. Smacznego!
Źródło: Na podstawie informacji PAP
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak