Spis treści
Mikroplastik a miażdżyca — nowe dowody na bezpośredni związek
Zespół badawczy dowiódł, że rutynowy kontakt z mikroplastikiem może nasilać proces zwężania tętnic, który prowadzi do zawałów serca i udarów mózgu. W eksperymencie wykorzystano myszy karmione zdrową, niskotłuszczową dietą, aby wykluczyć tradycyjne czynniki ryzyka, takie jak otyłość czy wysoki cholesterol. Wyniki były zaskakujące: tylko samce myszy rozwijały znacznie większe ilości blaszki miażdżycowej niż osobniki z grupy kontrolnej. W niektórych tętnicach wzrost był nawet kilkukrotny. Samice nie wykazały podobnych zmian. Zdaniem autorów różnice te mogą wynikać m.in. z odmiennych mechanizmów hormonalnych — np. ochronnego działania estrogenów.
Co mikroplastik robi z komórkami naczyń?
Badacze odkryli, że mikroplastik gromadzi się w śródbłonku, czyli warstwie komórek wyściełających tętnice. To właśnie te komórki są pierwszą barierą kontaktu z krążącą cząstką.
Mikroplastik:
- zmieniał funkcjonowanie komórek śródbłonka,
- aktywował geny związane ze stanem zapalnym i procesem tworzenia blaszek,
- przenikał bezpośrednio do rozwijających się zmian miażdżycowych.
Co istotne, podobne reakcje zaobserwowano zarówno u myszy, jak i w ludzkich komórkach — co sugeruje, że mechanizm ten jest uniwersalny.
Dlaczego to badanie jest przełomowe?
To jedno z pierwszych badań, które tak wyraźnie wskazuje, że mikroplastik może bezpośrednio przyczyniać się do chorób układu krążenia, a nie tylko z nimi korelować. Wcześniej udowadniano jedynie jego obecność w organizmie i korelację z ryzykiem chorób serca. Nowe wnioski są szczególnie istotne, biorąc pod uwagę rosnące zanieczyszczenie środowiska tworzywami sztucznymi.
Czy można się przed nim chronić?
Choć całkowite uniknięcie mikroplastiku jest niemożliwe, naukowcy zalecają ograniczanie ekspozycji poprzez:
- redukcję korzystania z plastikowych pojemników na żywność i wodę,
- unikanie jednorazowych opakowań,
- ograniczenie spożycia wysoko przetworzonej żywności,
- wybieranie filtrów do wody zmniejszających ilość cząstek,
- dbanie o ogólną kondycję układu krążenia (dieta, aktywność, sen, kontrola ciśnienia).
Nie istnieją obecnie skuteczne metody usuwania mikroplastiku z ciała, dlatego profilaktyka jest kluczowa.
Co dalej? Planowane badania
Naukowcy chcą teraz sprawdzić:
- dlaczego mężczyźni mogą być bardziej podatni na szkodliwe działanie mikroplastiku,
- jak różne typy i rozmiary mikroplastiku wpływają na komórki naczyń,
- czy podobne mechanizmy występują w organizmach ludzkich.
W obliczu rosnącego globalnego zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi, zrozumienie wpływu mikroplastiku na zdrowie serca staje się pilniejsze niż kiedykolwiek.
Źródło: University of California - Riverside
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak