Kryzys wieku średniego czy menopauza u mężczyzn - co trzeba o tym wiedzieć, czy terapia hormonalna testosteronem ma sens

Do tej pory zaprogramowany przez naturę spadek poziomu hormonów, który rozpoczyna się około 50 roku życia, był wyłącznie problemem kobiet, ale spustoszenie spowodowane upływem czasu wpływa również na ciała, umysły i doświadczenia seksualne mężczyzn.

"Menopauza" u mężczyzn: andropauza, PADAM czy klimakteryczny okres męski?

Istnieją rozbieżności co do prawidłowej nazwy spadku poziomu hormonów u starzejących się mężczyzn: niektórzy określają te objawy mianem klimakterium męskiego lub andropauzy, inni kryzysem wieku średniego, a jeszcze inni PADAM - częściowym niedoborem androgenów u starzejących się mężczyzn.
Ale który termin jest najbardziej odpowiedni?

Terminy "klimakterium męskie" i "andropauza" (odnoszące się do menopauzy u kobiet) opisują fazę życia mężczyzny, w której następuje spadek poziomu testosteronu.
Nie można ich jednak porównywać z menopauzą u kobiet.

Chociaż w obu przypadkach zachodzą zmiany hormonalne, żeńskie hormony płciowe nie dominują już u kobiet po menopauzie. U mężczyzn natomiast testosteron dominuje przez całe życie.
Dlatego też, z biologicznego i naukowego punktu widzenia, terminy "klimakterium męskie" i "andropauza" nie opisują dokładnie spadku poziomu męskich hormonów płciowych u starszych mężczyzn.

Z drugiej strony, termin "kryzys wieku średniego" uwzględnia jedynie aspekty psychospołeczne.
Szczególnie endokrynolodzy polubili termin PADAM - częściowy niedobór androgenów u starzejących się mężczyzn - który najlepiej opisuje rzeczywiste warunki biologiczne.

"Menopauza" u mężczyzn: czym są androgeny?

Androgeny to hormony płciowe, które kontrolują rozwój męskich cech płciowych, takich jak wzrost zarostu, rozwój głosu i mięśni.
Produkcja androgenów - głównym przedstawicielem jest testosteron - odbywa się w jądrach i korze nadnerczy, a w mniejszych ilościach w jajnikach.

"Menopauza" u mężczyzn: po 40 roku życia poziom testosteronu spada

W przeciwieństwie do kobiet, u których poziom hormonów płciowych spada stosunkowo gwałtownie wraz z ostatnią miesiączką, produkcja testosteronu u wielu mężczyzn - choć nie u wszystkich - spada powoli, ale systematycznie. Proces ten zazwyczaj zachodzi między 40 a 70 rokiem życia.
Krew zdrowego mężczyzny zawiera od 12 do 30 nanomoli testosteronu na litr surowicy, w zależności od pory dnia i stylu życia. Udowodniono, że poziom testosteronu naturalnie spada od 1 do 2 procent rocznie od 40 roku życia.

"Menopauza" u mężczyzn: PADAM - Częściowy niedobór androgenów u starzejących się mężczyzn

Niedobór testosteronu u starzejących się mężczyzn jest ogólnie określany jako zespół niedoboru testosteronu lub częściowy niedobór androgenów u starzejącego się mężczyzny.
Zjawisko spadku poziomu testosteronu można zaobserwować u każdego mężczyzny, ale jego początki są różne.
Oprócz predyspozycji genetycznych, na produkcję hormonów wpływają również czynniki zewnętrzne.
Należą do nich między innymi:

• sposób odżywiania, otyłość
• używki: narkotyki, alkohol
• stres
• ruch
• choroby przewlekłe: miażdżyca, cukrzyca, choroby wątroby lub nerek
• niektóre leki, takie jak leki psychotropowe lub leki obniżające ciśnienie krwi.

"Menopauza" u mężczyzn: PADAM: jakie objawy

Oczywiste jest, że spadek poziomu testosteronu jest naturalnym elementem starzenia się.
Udowodniono również związek między pacjentami z ogólnymi schorzeniami, takimi jak cukrzyca, a niskim poziomem testosteronu.
Zatem ogólny stan zdrowia może być odpowiedzialny za poziom testosteronu we krwi. Podobnie jak funkcje męskich hormonów płciowych są różnorodne, tak objawy spowodowane niedoborem androgenów - a zwłaszcza testosteronu - mogą być bardzo różnorodne.

Możliwe objawy obejmują:

• obniżenie nastroju, brak motywacji, spadek wydajności i koncentracji
• zaburzenia snu, wzmożone nocne pocenie, szybkie bicie serca
• seksualność, libido, aktywność seksualna, siła i czas trwania erekcji ulegają zmniejszeniu
• zmniejsza się siła mięśni i wzrasta ryzyko osteoporozy.

Starsi mężczyźni przybierają na wadze i gromadzą tkankę tłuszczową, szczególnie w okolicy brzucha.
W wyniku niedoboru androgenów może rozwinąć się anemia, ze wszystkimi możliwymi konsekwencjami zmniejszonej podaży nośników tlenu.

Jedno jest pewne: niedobór testosteronu nie objawia się wyraźnym objawem klinicznym, lecz jego objawy mogą być zróżnicowane.
Możliwe jest również, że PADAM nie jest wyłącznie wynikiem niedoboru testosteronu, ale zaburzonej równowagi między różnymi hormonami, takimi jak testosteron, hormon wzrostu, estrogeny.

"Menopauza" u mężczyzn: terapia hormonalna testosteronem

Należy rozważyć celowaną hormonalną terapię zastępczą, jeśli u mężczyzny, oprócz objawów PADAM, występuje również wyraźny niedobór testosteronu poniżej 3,5 nanograma na mililitr krwi.

Testosteron w formie zastrzyków, kapsułek lub plastrów.
obiety w okresie menopauzy mają większe szanse na sukces w leczeniu objawów. Ginekolodzy mogą wybierać spośród ponad pięćdziesięciu leków w różnych dawkach, w różnych formach podania - przezskórnej (w formie plastrów), doustnej, dopochwowej i domięśniowej.
Jednak dla mężczyzn z klinicznie udowodnionym niedoborem testosteronu chemia farmaceutyczna oferuje tylko jedną substancję: testosteron. Testosteron można podawać w postaci zastrzyku, kapsułek, plastrów lub żelu. Lekarz musi zdecydować, która z tych form dawkowania jest najodpowiedniejsza dla pacjenta.
Generalnie jednak, jedynie łagodne niedobory testosteronu leczy się przez skórę - tj. za pomocą plastrów lub żelu.

"Menopauza" u mężczyzn: efekty terapii testosteronem to wzrost beztłuszczowej masy ciała

Około szóstej dekady życia u wielu mężczyzn obserwuje się spadek masy mięśniowej i siły.
70-latek ma o około 12 kilogramów mniej beztłuszczowej masy ciała, z której największą część stanowią mięśnie niż 25-latek. Jednocześnie wzrasta tkanka tłuszczowa.
Terapia zastępcza testosteronem może temu zaradzić.

"Menopauza" u mężczyzn: efekty terapii testosteronem a osteoporoza spowodowana niedoborem testosteronu

Chociaż osteoporoza nadal dotyka w większości przypadków kobiety, cierpią na nią również mężczyźni.
Niedobór testosteronu w podeszłym wieku również zmniejsza mineralizację kości, sprzyjając tym samym rozwojowi osteoporozy. Terapia hormonalna testosteronem może poprawić gęstość kości.

"Menopauza" u mężczyzn: efekty terapii testosteronem a wspomaganie tworzenia krwi

Naukowo udowodniono, że substytucja testosteronem stymuluje erytropoezę, czyli powstawanie krwi.
Zwolennicy terapii zastępczej testosteronem twierdzą, że zwiększona wydolność organizmu na transport tlenu i poprawia ogólną wydolność fizyczną. Jednak nie zostało to ostatecznie udowodnione.

"Menopauza" u mężczyzn: utrata libido i zaburzenia erekcji

Istotnym aspektem jakości życia są funkcje seksualne, które również pogarszają się wraz z wiekiem.
Szacunki wskazują, że około połowa mężczyzn po 60 roku życia cierpi na zaburzenia erekcji, a około 15% cierpi na impotencję.
Chociaż spadek libido prawdopodobnie wynika z niedoboru testosteronu, często zgłaszane zaburzenia erekcji prawie zawsze mają wiele przyczyn i rzadko udaje się je wyleczyć terapią zastępczą testosteronem. Dlatego też, zaburzenia erekcji jako izolowany objaw nie uzasadniają terapii testosteronem.

"Menopauza" u mężczyzn: przeciwwskazania do terapii zastępczej testosteronem

Terapia hormonalna testosteronem powinna być bezwzględnie unikana w przypadku raka prostaty, ponieważ dodatkowe podawanie testosteronu przyspieszyłoby wzrost guza.
Przeciwwskazaniem są również trudności z odpływem moczu spowodowane powiększeniem prostaty. Aby uniknąć możliwych powikłań, mężczyźni leczeni terapią hormonalną powinni regularnie poddawać się badaniom krwi, wątroby i prostaty.

Ostatecznie nie ma wiarygodnych dowodów naukowych na to, że terapia testosteronem jest odpowiednia w przypadku niskiego poziomu testosteronu odpowiedniego do wieku.
Z tego powodu większość lekarzy odradza sztuczne podawanie testosteronu pacjentom z nieznacznie zależnym od wieku niskim poziomem testosteronu.

Zapisz się na newsletter

Chcesz wiedzieć jak dbać o swoje zdrowie? Chcesz uniknąć błędów żywieniowych? Być na czasie z najnowszymi zmianami w przepisach prawa medycznego, farmaceutycznego i praw pacjenta? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.

Zapoznałam/łem się z treścią regulaminu i akceptuję jego postanowienia

Zaznacz wymagane zgody

Zapisz się

Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich

Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

Coś poszło nie tak

Spróbuj ponownie