
Spis treści
- Czy dłuższe wakacje to lepszy relaks
- Dłuższe wakacje to lepszy relaks: powrót do równowagi psychicznej
- Wakacje również nie zapewniają relaksu na jaki wszyscy czekają
- Dłuższe wakacje to lepszy relaks: czym może grozić brak wypoczynku
- Dłuższe wakacje to lepszy relaks: ile czasu ładuje się bateria psychiczna
- Dłuższe wakacje to lepszy relaks: podróże pobudzają kreatywność!
- Dłuższe wakacje to lepszy relaks: hełm chroniący mózg przed stresem
Krótsze, ale regularne przerwy przynoszą lepsze rezultaty, podobnie jak regularne fazy relaksu w codziennej rutynie. Lepiej podróżować cztery razy w roku niż raz przez cztery tygodnie.
Czy dłuższe wakacje to lepszy relaks
Dopiero od przełomu tysiącleci naukowcy badają, jak ludzie najlepiej się regenerują.
Głębokie zmiany w świecie pracy przyczyniły się do wzrostu znaczenia tych badań.
Podczas gdy dawniej ludzie pracowali fizycznie, dziś praca wymaga przede wszystkim wysiłku umysłowego.
Pracownicy cierpią na depresję związaną z wyczerpaniem, a liczba zwolnień lekarskich z powodu przeciążenia psychicznego rośnie od lat.
Dłuższe wakacje to lepszy relaks: powrót do równowagi psychicznej
Wiele osób uważa, że powrót do równowagi psychicznej jest ważniejszy niż kiedykolwiek. Jednak nie ma złotej recepty ze wskazówkami jak tego dokonać.
Z naukowego punktu widzenia równowaga psychiczna to złożony stan, którego nie da się łatwo zmierzyć fizjologicznie.
Powrót do równowagi to subiektywne odczucie. Nie ma jasnej biologicznej definicji tego, czym właściwie jest powrót do zdrowia.
Problem polega na tym, że takie procesy umysłowe zachodzą u każdego inaczej.
Na razie badacze mogą dowiedzieć się więcej o procesie regeneracji głównie za pomocą ankiet.
Uczestnicy są proszeni o podanie jak najwięcej informacji na temat swojego stanu wewnętrznego: czy czujesz się wyczerpany? Ile masz energii? Czy jesteś szczęśliwy? Czy dobrze spałeś? Czy często myślisz o pracy? Jaki jest twój nastrój?
Dane naukowców potwierdzają to, co wiele osób wie z własnego doświadczenia: ćwiczenia relaksacyjne, spacer w przerwie na lunch, praca w ogrodzie, inspirujące rozmowy z przyjaciółmi, wspólne muzykowanie czy wolontariat, mogą pomóc w regeneracji.
Wrogami każdego relaksu są jednak stres w pracy, służbowe e-maile po pracy, intensywne korzystanie z mediów społecznościowych i problemy rodzinne.
Nie dotyczy to wszystkich w równym stopniu.
Podczas gdy niektórzy czują się spokojniejsi po ćwiczeniach oddechowych, inni uważają je za irytujące. Gdy niektórzy relaksują się w towarzystwie, inni wolą być sami.
Wakacje również nie zapewniają relaksu na jaki wszyscy czekają
Niedokończone zadania w pracy mogą być równie stresujące, co zmartwienia finansowe.
Spóźnione pociągi przesiadkowe są równie irytujące, jak hałas budowy w pobliżu hotelu czy zła pogoda.
Niektórzy czują się zestresowani, gdy nagle muszą spędzić dużo czasu ze swoim partnerem. A presja oczekiwań, że najlepsze tygodnie w roku muszą być udane, uniemożliwia głęboki relaks. W rezultacie może to prowadzić do tego, że po wakacjach czujemy się mniej wypoczęci niż przed nimi.
Tylko jedna rzecz wydaje się przynosić wszystkim równe korzyści: zdrowy sen.
Przyczynia się on do regeneracji zdolności umysłowych i usuwania z mózgu produktów przemiany materii.
Jest również ważny dla utrwalania nowych treści w pamięci długotrwałej. Bez snu nikt nie mógłby nauczyć się języka.
Jeśli źle śpimy, niezależnie od tego, jak dobrze radzimy sobie z innymi sprawami i tak nie relaksujemy się w pełni.
Niedobór snu upośledza koncentrację, uwagę i czas reakcji, osoby dotknięte tym problemem tracą równowagę emocjonalną.
Wiele osób zdaje się mieć pojęcie o tym, jak regenerujący jest dobry sen. Większość ludzi uważa odpoczynek w łóżku w weekend za ważniejszy niż seks, wycieczki czy rodzinne uroczystości.
Czasem wakacje często przynoszą coś przeciwnego do dobrego snu. Wiele czynników może negatywnie wpłynąć na nocny wypoczynek w podróży: jet lag, alkohol, hałas, niewygodne materace, upały.
Dłuższe wakacje to lepszy relaks: czym może grozić brak wypoczynku
Podróże wakacyjne to stosunkowo nowe zjawisko w historii ludzkości.
W średniowieczu ludzie podróżowali po kraju wozami i furmankami, aby przewozić towary lub prowadzić wojnę – a nie po to, by się zrelaksować.
Zamiast jechać na wakacje, ludzie spędzali swój często długi wolny czas na wystawnych uroczystościach.
Sam okres karnawału trwał nawet dwa miesiące. W dzisiejszej rzeczywistości większość ludzi nie może przetrwać bez wakacji.
Badania epidemiologiczne sugerują nawet, że mogą one ratować życie.
Długoterminowe amerykańskie badanie z udziałem ponad 15 000 uczestników wykazało między innymi, że kobiety, które przez lata nie były na urlopie, miały ośmiokrotnie wyższe ryzyko zawału serca i choroby wieńcowej niż te, które odpoczywały co najmniej dwa razy w roku.
Podobnego odkrycia dokonano w badaniu przeprowadzonym przez fińskich naukowców, którzy przez dziesięciolecia obserwowali ponad 1 200 mężczyzn zajmujących stanowiska managerskie.
Mężczyźni, którzy korzystali z urlopu krócej niż trzy tygodnie rocznie, mieli o 37% wyższe ryzyko zgonu – niezależnie od tego, czy zdrowo się odżywiali lub palili papierosy.
Dłuższe wakacje to lepszy relaks: ile czasu ładuje się bateria psychiczna
Relaks to coś w rodzaju ładowania wewnętrznej baterii. U większości ludzi dzieje się to szybko, dlaczego długie wakacje nie są bardziej relaksujące niż te krótkie.
Gdy bateria psychiczna jest pełna, nie da się jej już bardziej naładować. To tak, jak ze spaniem: nie da się wyspać na zapas.
Badania pokazują, że odpoczywający są maksymalnie zrelaksowani już po siedmiu dniach.
Przerażające jest jednak to, jak szybko rozładowują się baterie po urlopie.
Regeneracja zazwyczaj gwałtownie spada w ciągu pierwszego tygodnia pracy. Równie ważne jest to, jak upływa czas przed urlopem.
Często pilne zadania w pracy wymagają szybkiego wykonania, podobnie jak intensywne przygotowania do podróży – to przeciwieństwo spokojnego początku wakacji.
Badacze odkryli, że samopoczucie spada również w tygodniu poprzedzającym wyjazd.
Doświadczenie pokazuje, że szczególnie kobiety mają wiele zajęć przed wakacjami, zarówno w pracy, jak i w domu.
Dlatego niektóre osoby chorują wkrótce po rozpoczęciu podróży: źle śpią, mają podwyższone ciśnienie krwi i osłabiony układ odpornościowy.
Dane dotyczące tego, który rodzaj wakacji jest bardziej relaksujący przeszły pewnego rodzaju metamorfozę.
Według wcześniejszych badań, nie miało znaczenia, czy rozpieszczaliśmy się w hotelu wellness, czy jechaliśmy psim zaprzęgiem przez Laponię, czy relaksowaliśmy się na pokładzie statku wycieczkowego, czy też wędrowaliśmy po brazylijskiej dżungli.
Jednak najnowsze badania sugerują, że bardziej aktywne wakacje zazwyczaj prowadzą do głębszej regeneracji.
Oczywiście, jazda na rowerze jest bardziej wyczerpująca niż zwykłe opalanie się przy basenie, ale potem czujemy się lepiej.
Ćwiczenia fizyczne najlepiej sprawdzają się w przypadku uzyskania dystansu psychicznego do pracy.
Różnice nie są jednak aż tak duże, więc nikt, kto woli relaksować się na plaży z książką, nie powinien zmuszać się do górskiej wędrówki.
Dłuższe wakacje to lepszy relaks: podróże pobudzają kreatywność!
Ale nawet jeśli uda się zrelaksować i nabrać sił w ciągu kilku dni, mogą istnieć dobre powody, by wybrać dłuższy urlop.
Chodzi nie tylko o odpoczynek, ale także o zaspokojenie innych potrzeb psychologicznych. A to może zająć więcej niż kilka dni.
Wiele osób szuka inspiracji lub wyzwania sportowego na wakacjach, chce dowiedzieć się więcej o obcych krajach i kulturach lub spędzić czas z przyjaciółmi i rodziną.
Jeśli chcemy zwiedzić Kanadę kamperem lub nauczyć się włoskiego w Rzymie, tydzień oczywiście nie wystarczy.
Podróże pobudzają kreatywność.
Naukowcy zlecili 46 mężczyznom i kobietom opracowanie jak największej liczby pomysłów na wykorzystanie określonych przedmiotów przed i po trzy tygodniowych wakacjach.
Efekt wakacji był zdumiewający. Po urlopie osoby badane miały bardziej zróżnicowane pomysły i wykazywały się większą elastycznością poznawczą.
Kilka badań potwierdza, że nie trzeba podróżować, aby się zrelaksować. Jednak trzeba umieć zdystansować się od codziennej rutyny zawodowej w domu.
Ponieważ coraz więcej osób pracuje zdalnie, dystans od pracy stał się jeszcze ważniejszy.
Czytanie służbowych e-maili po pracy lub przerywanie wypoczynku przez przełożonego w czasie wolnym ewidentnie negatywnie wpływa na relaks.
Jeśli nie potrafimy oddzielić życia prywatnego od zawodowego, powinniśmy podróżować daleko; im więcej stref czasowych, tym lepiej.
Dłuższe wakacje to lepszy relaks: hełm chroniący mózg przed stresem
Stres towarzyszy niemal każdemu pracownikowi – bez względu na branżę.
Choć krótkotrwałe napięcie może działać mobilizująco, przewlekły stres szkodzi zdrowiu psychicznemu i fizycznemu.
Metody na organizację „małych wakacji w ciągu dnia” pomogą zbudować hełm chroniący mózg przed stresem.
Relaks w pracy to nie luksus – to potrzeba.
Regularne stosowanie drobnych technik antystresowych takich jak: mikroprzerwy w pracy, ćwiczenia oddechowe, relaksacja mięśniowa czy technika mindfulness, pozwala utrzymać równowagę psychiczną, poprawia efektywność i zapobiega przeciążeniu.