Spis treści
Czym właściwie jest tłuszcz trzewny? Tłuszcz trzewny to rodzaj tkanki tłuszczowej, która odkłada się głęboko w jamie brzusznej — wokół narządów takich jak wątroba, trzustka czy jelita. W odróżnieniu od tłuszczu podskórnego, nie jest on widoczny gołym okiem, ale stanowi dużo większe zagrożenie dla zdrowia. Zdarza się więc, że nawet u osób z prawidłową masą ciała występuje w dużych ilościach.
Utrata elastyczności i rozwój stanów zapalnych w sercu
Analiza obejmowała m.in. badania obrazowe serca i całego ciała wykonane metodą rezonansu magnetycznego. Wykorzystując algorytmy uczenia maszynowego naukowcy oszacowali tzw. wiek serca badanych, a następnie porównali go z ich faktyczną metryką.
Okazało się, że nagromadzenie tłuszczu trzewnego prowadzi do utraty elastyczności i rozwoju stanów zapalnych w sercu, podczas gdy podskórna tkanka tłuszczowa odkładająca się na biodrach i udach może mieć wręcz działanie ochronne, ale tylko u kobiet.
- Wykazaliśmy, że ten „zły” tłuszcz, zlokalizowany głęboko wokół narządów, istotnie przyspieszał starzenie serca. Inne rodzaje tkanki tłuszczowej nie dawały takiego efektu - powiedział główny autor publikacji prof. Declan O’Regan. - Dowodzi to, że wskaźnik BMI nie jest dobrym narzędziem do przewidywania wieku serca. Najważniejsze jest bowiem określenie, gdzie odkłada się tłuszcz w naszym organizmie, a nie ile go mamy łącznie - dodał. Podkreślił, że choć aktywność fizyczna jest bardzo ważna, to ukryty tłuszcz może być szkodliwy nawet u osób sprawnych fizycznie.
Naukowcy zwrócili też uwagę na wyraźne różnice między płciami. Otyłość brzuszna była szczególnie związana z przyspieszonym starzeniem serca u mężczyzn. Z kolei kobiety, u których tkanka tłuszczowa odkładała się głównie w okolicy bioder i ud, były w pewnym stopniu chronione przed tym procesem.
Teraz badacze planują sprawdzić, czy nowe terapie farmakologiczne, m.in. leki z grupy inhibitorów GLP-1, stosowane dotąd w leczeniu cukrzycy i otyłości, mogą ograniczać niekorzystny wpływ tłuszczu trzewnego na procesy starzenia.
- Już wcześniejsze badania sugerowały, że nadmiar tłuszczu trzewnego wokół serca i wątroby zwiększa ryzyko nadciśnienia i podwyższonego poziomu cholesterolu. Teraz pokazaliśmy, że może on również przyspieszać starzenie się serca i naczyń krwionośnych - podkreślił prof. Bryan Williams, współautor publikacji.
Tłuszcz trzewny — jak zapobiegać jego odkładaniu się?
Aby zapobiegać odkładaniu się tłuszczu trzewnego, kluczowe znaczenie ma zdrowa, zbilansowana dieta. Produkty wysoko przetworzone, słodkie napoje i żywność bogata w cukry proste sprzyjają gromadzeniu tłuszczu w jamie brzusznej, dlatego warto ograniczać je w codziennym jadłospisie. Z kolei błonnik pochodzący z pełnych ziaren, warzyw i owoców wspiera metabolizm i stabilizuje poziom cukru we krwi. Warto również zastępować tłuszcze nasycone zdrowymi tłuszczami roślinnymi oraz tymi obecnymi w rybach, oliwie z oliwek czy orzechach.
Równie ważna jak dieta jest regularna aktywność fizyczna. Ćwiczenia aerobowe, takie jak szybki marsz, jazda na rowerze czy pływanie, pomagają spalać kalorie i obniżają poziom tłuszczu trzewnego. Z kolei trening siłowy sprzyja budowaniu masy mięśniowej, która zwiększa tempo przemiany materii. Nie można też lekceważyć codziennego ruchu — spacer, schody zamiast windy czy krótkie przerwy na rozciąganie w pracy mają duże znaczenie, zwłaszcza gdy prowadzi się siedzący tryb życia.
Psychologia zdrowia zwraca uwagę również na wpływ stresu i snu. Przewlekły stres podnosi poziom kortyzolu, hormonu odpowiedzialnego za odkładanie tłuszczu w okolicy brzucha. Techniki relaksacyjne, medytacja, joga czy zwykły spacer mogą skutecznie obniżać jego poziom. Z kolei brak odpowiedniej ilości snu zaburza gospodarkę hormonalną, co zwiększa apetyt i sprzyja gromadzeniu tłuszczu trzewnego. Dlatego dorośli powinni dbać o 7–9 godzin dobrej jakości snu każdej nocy. Warto też wspomnieć o alkoholu, który dostarcza pustych kalorii i w dużej mierze odkłada się właśnie w postaci tłuszczu brzusznego.
Jak skutecznie usunąć tłuszcz trzewny?
Jeśli tłuszcz trzewny już się nagromadził, nie oznacza to, że nie da się go zredukować. Nawet niewielka utrata masy ciała, rzędu 5–10 procent, znacząco obniża jego poziom i zmniejsza ryzyko rozwoju chorób metabolicznych. Szczególnie skuteczne w walce z tłuszczem trzewnym są treningi interwałowe o wysokiej intensywności, które spalają dużą ilość kalorii w krótkim czasie. Ważne jest także monitorowanie postępów — regularny pomiar obwodu talii lub analiza składu ciała motywują do utrzymania zdrowych nawyków. W trudniejszych przypadkach warto skorzystać z pomocy dietetyka, trenera personalnego lub psychologa, którzy pomogą wypracować indywidualny plan działania.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak