Temperatura człowieka nie jest stała — zmienia się w ciągu dnia i zależy od wieku, hormonów, aktywności czy sposobu pomiaru. Dlatego dziś wiemy, że zamiast jednej liczby należy brać pod uwagę szerszy, fizjologiczny zakres wartości.
Jaka jest prawidłowa temperatura ciała człowieka?
U osób dorosłych typowa temperatura mieści się najczęściej pomiędzy 36,1°C a 37,2°C. Oznacza to, że wynik 37,0°C czy nawet 37,1°C nadal jest prawidłowy i nie świadczy o początku choroby. Organizm podlega dobowym wahaniom — najniższe wartości obserwuje się rano, a najwyższe późnym popołudniem. Duże znaczenie ma również wiek. Dzieci i seniorzy często mają temperatury odbiegające od tzw. średniej. Hormony także odgrywają ważną rolę, na przykład podczas owulacji temperatura kobiet może wzrosnąć nawet o pół stopnia. Podwyższenie może wystąpić także po wysiłku fizycznym lub w sytuacjach stresowych, co jest całkowicie naturalną reakcją organizmu.
Warto pamiętać, że wynik pomiaru zależy również od miejsca, w którym go dokonujemy. Temperatury mierzone pod pachą są zwykle najniższe i najmniej precyzyjne. Pomiary w ustach są dokładniejsze, natomiast te w uchu lub doodbytniczo najlepiej odzwierciedlają temperaturę wewnętrzną organizmu. Różnice pomiędzy tymi metodami mogą wynosić nawet ponad jeden stopień, co wyraźnie pokazuje, że nie da się ustalić jednej idealnej wartości dla wszystkich sytuacji.
Skąd się wzięła wartość 36,6°C?
Słynna wartość 36,6°C została spopularyzowana w XIX wieku na podstawie badań prowadzonych w zupełnie innych warunkach niż współczesne. Była to średnia wyciągnięta z pomiarów wykonanych na dużej grupie osób, ale nie uwzględniała dobowych zmian, indywidualnych różnic, wpływu hormonów czy odmiennej dokładności urządzeń. Dzisiejsza wiedza pokazuje jednoznacznie, że prawidłowa temperatura to przedział, a nie sztywna liczba.
Temperatura ciała staje się niepokojąca dopiero po przekroczeniu określonych wartości. O stanie podgorączkowym mówi się zazwyczaj wtedy, gdy mierzona temperatura zbliża się do 37,3–37,5°C, choć wiele zależy od metody pomiaru. Gorączka rozpoznawana jest zwykle od około 38°C, a wartości powyżej 39°C uznaje się za wysoką gorączkę. Z kolei temperatura poniżej 35°C lub powyżej 40°C wymaga pilnej konsultacji medycznej.
U dzieci normy są nieco inne, ponieważ ich organizm szybciej się nagrzewa i szybciej traci ciepło. Dlatego wartości sięgające nawet 37,5°C mogą być dla nich zupełnie naturalne, o ile maluch czuje się dobrze i nie prezentuje objawów chorobowych. U dorosłych z kolei duży wpływ na temperaturę ma funkcjonowanie tarczycy. Niedoczynność może ją obniżać, natomiast nadczynność często powoduje jej podwyższenie. Na termoregulację wpływają również odwodnienie, przegrzewanie organizmu, a nawet grube ubrania noszone w domu czy gorący prysznic.
Podsumowując, prawidłowa temperatura ciała człowieka nie jest jedną wartością, lecz mieści się w szerokim, fizjologicznym zakresie. Za normę przyjmuje się zwykle 36,1–37,2°C u dorosłych, choć wyniki mogą się różnić zależnie od wieku, pory dnia, hormonów, stylu życia oraz miejsca pomiaru.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak