Alergie w lecie: najczęstsze alergeny, domowe sposoby i leczenie u specjalisty

Sezon letni to dla wielu osób czas upragnionych urlopów i beztroski, jednak dla alergików może oznaczać ciągłą walkę z uporczywymi objawami: kichaniem, łzawieniem oczu, a nawet dusznością. Według danych Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej (EAACI), odsetek dorosłych cierpiących z powodu alergii sezonowych w krajach UE sięga 20–30% populacji . Warto poznać źródła tych reakcji i z wyprzedzeniem przygotować zarówno domową apteczkę, jak i plan wizyty lekarskiej.

Najczęstsze alergeny letnie

Pyłki roślin

• Trawy (np. życica trwała, kostrzewa czerwona) – szczyt pylenia: maj–lipiec
• Zboża i chwasty (bylica, komosa) – czerwiec–wrzesień

Roztocza kurzu domowego

Choć nieletniepy, rozwojowi sprzyja wysoka wilgotność i ciepło, szczególnie w alergologicznych domach z klimatyzacją .

Pleśnie

Wilgotne piwnice, resztki organiczne w ogródkach lub wokół klimatyzatorów – pleśnie uwalniają alergenne zarodniki przez cały rok, ale latem wzrastają ich stężenia .

Jad owadów

Użądlenia os, pszczół, szerszeni mogą u niektórych wywołać reakcję ogólnoustrojową (anafilaksję) .

Objawy alergii letnich

• Katar sienny: wodnisty wyciek, świąd nosa, kichanie
• Zapalenie spojówek: łzawienie, zaczerwienienie, obrzęk powiek
• Świąd skóry i pokrzywka: czerwone, swędzące bąble
• Duszność i świsty oskrzelowe: objaw astmy alergicznej

Samodzielne metody łagodzenia objawów

1. Ograniczenie ekspozycji:
2. • Sprawdzanie prognozy pylenia (aplikacje mobilne, serwisy pogodowe).
   • Unikanie przebywania na otwartej przestrzeni między 5:00 a 10:00 rano, gdy stężenie pyłków jest najwyższe.
2. Higiena osobista i domowa:
3. • Częste pranie pościeli w temperaturze ≥60 °C.
   • Wietrzenie mieszkania krótko i wieczorem, przy zamkniętych oknach w okresie szczytu pylenia.
   • Mycie włosów i zmiana ubrań po powrocie z zewnątrz.
3. Preparaty dostępne bez recepty:
4. • Krople do oczu z azelastyną lub antazoliną.
   • Leki przeciwhistaminowe (loratadyna, cetyryzyna).
   • Spraye do nosa z solą fizjologiczną.

Wsparcie medyczne i leczenie specjalistyczne

Konsultacja alergologa

• Rozmowa o objawach oraz ekspozycji na konkretne alergeny.
• Badania: testy skórne punktowe (prick), pomiar specyficznego IgE we krwi .

Leczenie farmakologiczne

• Leki przeciwhistaminowe II generacji – minimalne działania niepożądane.
• Glukokortykosteroidy donosowe – w cięższych postaciach nieżytów nosa.
• Leki przeciwleukotrienowe – dodatek przy astmie.

Immunoterapia swoista

• Podskórna (SCIT) lub podjęzykowa (SLIT) – jedyna metoda odczulająca, zmniejszająca wrażliwość na alergen .

Profilaktyka i zapobieganie nawrotom

• Rozpoczęcie odczulania na kilka miesięcy przed sezonem pylenia.
• Monitorowanie stężenia pyłków i wilgotności.
• Utrzymywanie czystości klimatyzatorów i filtrów powietrza.

Zestawienie: najważniejsze leki i środki zaradcze

Kalendarz pylenia roślin w Polsce (wersja skrócona)

FAQ - pytania i odpowiedzi

1. Czy warto zaczynać odczulanie latem?
Optymalny czas to kilka miesięcy przed sezonem pylenia (zima–wiosna), ale w razie silnych objawów lekarz może wdrożyć terapię odczulającą również w sezonie.

2. Jak odróżnić przeziębienie od alergii?
Alergia przebiega bez gorączki, z uporczywym świądem nosa i oczu, typowo nasilając objawy po kontakcie z alergenem.

3. Czy dzieci mogą przyjmować wszystkie leki przeciwhistaminowe?
Większość leków II generacji jest bezpieczna od 2–6. roku życia; zawsze jednak konsultuj dobór i dawkę z pediatrą.

4. Jak często prać pościel w sezonie pylenia?
Co najmniej raz w tygodniu w temperaturze co najmniej 60 °C.

Źródła naukowe

1. European Academy of Allergy and Clinical Immunology (EAACI). Allergy Facts and Figures (2021).
   https://www.eaaci.org/about/what-is-allergy
2. Szczepanek, E. i wsp. „Pylenie traw w Polsce – analiza sezonowa”, Alergia Polska, 2019.
   https://journals.viamedica.pl/alergologia_polska/article/view/60130
3. Platts-Mills, T. A. E. „Dust mite allergens and asthma — a worldwide problem”, Journal of Allergy and Clinical Immunology, 2015.
   https://www.jacionline.org/article/S0091-6749(15)00937-1/fulltext
4. Górny, R. L. „Alergeny pleśni w środowisku domowym i ich wpływ na zdrowie człowieka”, Medycyna Pracy, 2018.
   https://medpr.imp.lodz.pl/Alergeny-plesni-w-srodowisku-domowym-i-ich-wplyw-na-zdrowie-czlowieka,75723,0,2.html
5. Golden, D. B. K. „Insect Sting Anaphylaxis”, Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice, 2016.
   https://www.jaci-inpractice.org/article/S2213-2198(15)01056-1/fulltext
6. Johansson, S. G. O. et al. „Revised nomenclature for allergy”, Clinical and Experimental Allergy, 2004.
   https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2222.2004.01957.x
7. Campo, P. et al. „Current practice and new developments in allergen-specific immunotherapy”, Allergy, 2016.
   https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/all.12986

Artykuł przygotowano w oparciu o aktualne wytyczne i badania naukowe. W razie wątpliwości zawsze skonsultuj się z lekarzem alergologiem.

Powiązane

Polskie Towarzystwo Postępów Medycyny - MEDYCYNA XXI

Co warto wiedzieć o rotawirusach? [Objawy, leczenie, szczepienie]

Tomasz Kowalski

Choroba Alzheimera – objawy, przyczyny, leczenie i sposoby na opóźnienie rozwoju demencji

Uczelnia Łazarskiego

Będzie skuteczna terapia na chorobę Leśniowskiego-Crohna, stwardnienie rozsiane i łuszczycę? Polska naukowczyni odkryła leczniczy potencjał mimików (białek nicieni)

Zapisz się na newsletter

Chcesz wiedzieć jak dbać o swoje zdrowie? Chcesz uniknąć błędów żywieniowych? Być na czasie z najnowszymi zmianami w przepisach prawa medycznego, farmaceutycznego i praw pacjenta? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.

Zapoznałam/łem się z treścią regulaminu i akceptuję jego postanowienia

Zaznacz wymagane zgody

Zapisz się

Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich

Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

Coś poszło nie tak

Spróbuj ponownie