Starzenie można spowolnić, a nawet częściowo odwrócić – przełomowy raport naukowców z Polski i USA

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Starzenie to nie tylko upływ czasu, ale biologiczny proces, który można modyfikować – wynika z nowego raportu zespołu dr. Piotra Chmielewskiego z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Naukowcy wskazują, że eliminacja tzw. komórek senescentnych, aktywność fizyczna, zdrowa dieta i sen mogą realnie spowolnić starzenie i zmniejszyć ryzyko chorób przewlekłych.
starzenie się starość zdrowe starzenie długowieczność komórki senescentne metformina a starzenie senolityki styl życia a zdrowie dieta śródziemnomorska profilaktyka chorób Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Piotr Chmielewski senior emeryt wiek emerytalny emerytura
Starzenie można spowolnić, a nawet częściowo odwrócić – przełomowy raport naukowców z Polski i USA
Shutterstock

Starzenie można spowolnić, a być może nawet częściowo odwrócić - wynika z raportu przygotowanego przez zespół badaczy z Polski, USA i Wielkiej Brytanii pod kierownictwem dr. Piotra Chmielewskiego z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Uczelnia właśnie opublikowała jego rezultaty.

Czym naprawdę jest proces starzenia?

Zespół, którym kierował dr Piotr Chmielewski z z Katedry Morfologii i Embriologii Człowieka Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu opublikował przegląd tego, co nauka wie o starzeniu się i związanych z tym procesem chorobach.

Jak podkreślają autorzy raportu starzenie to nie tylko upływ czasu, ale przede wszystkim stopniowa utrata integralności biologicznej, która prowadzi do rozwoju wielu chorób, takich jak schorzenia układu krążenia, nowotwory czy choroby neurodegeneracyjne, na przykład demencje.

- Na poziomie molekularnym obserwujemy uszkodzenia DNA, zaburzenia regulacji ekspresji genów, stres oksydacyjny oraz obniżoną efektywność systemów naprawczych – wyjaśnia dr Chmielewski.

Komórki senescentne – wróg czy sprzymierzeniec?

Autorzy raportu przytaczają jedno z najważniejszych odkryć ostatnich lat. Jest nim rola komórek senescentnych. To komórki, które utraciły zdolność do podziałów, ale nie uległy apoptozie, czyli naturalnej eliminacji z organizmu. Choć nie wykonują już swojej normalnej funkcji, pozostają bardzo aktywne metabolicznie i wydzielają szkodliwe substancje (tzw. SASP, czyli senescence-associated secretory phenotype), wywołując przewlekły stan zapalny w całym organizmie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Eliminacja komórek starych replikacyjnie to obecnie jeden z najważniejszych celów terapeutycznych – podkreśla dr Chmielewski. Jak wyjaśnia, gromadzenie się takich komórek w tkankach sprzyja przewlekłemu stanowi zapalnemu, dysfunkcji narządów i zwiększonemu ryzyku chorób związanych ze starzeniem się. Dr Chmielewski zaznacza przy tym, że mają również pozytywną rolę ponieważ wspierają naprawę tkanek, gojenie się ran i chronią przed rozwojem nowotworów na krótką metę. Dlatego ich usuwanie nie jest rozwiązaniem uniwersalnym.

Leki przeciwstarzeniowe – metformina i senolityki pod lupą

Zespół dr Chmielewskiego analizował również wpływ leków przeciwstarzeniowych jak senolityki czy metformina. Pytanie czy ich zastosowanie ma sens dzieli środowisko naukowe. Naukowiec uważa, że metformina, choć bezpieczna w leczeniu cukrzycy typu 2, oddziałuje na wiele szlaków zdrowotnych, a jej wpływ na procesy starzenia u osób zdrowych pozostaje niejasny. Obecnie trwają badania mające ocenić, czy lek ten może rzeczywiście spowolnić biologiczne starzenie się u ludzi. Na razie jednak brakuje na to jednoznacznych odpowiedzi.

Dr Chmielewski zaznacza przy tym, że wciąż odległą pespektywą są interwencje w procesy starzenia oparte na indywidualnych profilach miRNA, markerach epigenetycznych czy wskaźnikach metabolicznych. Choć - jego zdaniem - to obiecująca koncepcja, jest na wczesnym etapie rozwoju i daleka od praktycznego zastosowania klinicznego.

Co naprawdę działa już teraz? Sprawdzone strategie na starzenie

Jak przekonują autorzy raportu najlepiej udokumentowanymi strategiami przeciwdziałania starzeniu pozostają proste interwencje w styl życia: regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta (np. śródziemnomorska), unikanie używek i dbanie o relacje społeczne. Eksperci radzą również, aby zadbać o odpowiednią jakość snu, którego długość powinna mieć od 7 do 8 godzin. Niedobór snu zaburza regenerację komórek, podnosi poziom stanu zapalnego i przyspiesza starzenie mózgu.

Kolejnym ważnym elementem w walce przeciw starzeniu jest masa mięśniowa. Z wiekiem organizm traci mięśnie, co obniża metabolizm i sprawność. Dlatego warto włączyć do zestawu ćwiczenia siłowe, nawet z lekkim obciążeniem.

Jednym z silniejszych czynników ryzyka śmiertelności u osób starszych jest samotność, dlatego warto dbać o relacje społeczne. Nie bez znaczenia jest również rezygnacja z używek - palenia tytoniu i picia alkoholu. Te nawyki - jak zaznaczają autorzy raportu - skracają telomery, uszkadzają DNA i zwiększają ryzyko nowotworów oraz chorób sercowo-naczyniowych. Lekarze zalecają również dbałość o równowagę metaboliczną, czemu służy monitorowanie poziomu glukozy, lipidów i ciśnienia krwi.

©℗
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję.
Zapisz się na newsletter
Chcesz wiedzieć jak dbać o swoje zdrowie? Chcesz uniknąć błędów żywieniowych? Być na czasie z najnowszymi zmianami w przepisach prawa medycznego, farmaceutycznego i praw pacjenta? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Newsletter
Drukuj
Skopiuj link