
Spis treści
Przeszczep komórek macierzystych – na czym polega?
Przeszczep komórek macierzystych, często określany jako przeszczep szpiku kostnego, jest procedurą medyczną polegającą na zastąpieniu uszkodzonych lub zniszczonych krwiotwórczych komórek macierzystych nowymi, zdrowymi. Standardowo wykorzystuje się go w leczeniu chorób hematologicznych, przede wszystkim białaczek i chłoniaków.
Siódmy pacjent wolny od HIV
Opisywany przypadek dotyczy mężczyzny z Niemiec, u którego w 2015 roku rozpoznano białaczkę. W trakcie leczenia onkologicznego przeprowadzono przeszczep komórek macierzystych, po uprzedniej chemioterapii praktycznie niszczącej jego układ odpornościowy. Pozwoliło to komórkom dawcy odbudować zdrowy system immunologiczny.
Dotychczas większość udokumentowanych przypadków wyleczenia HIV dotyczyła pacjentów, którzy otrzymali komórki odporne na wirusa — pochodzące od dawców z rzadką mutacją w obu kopiach genu CCR5, uniemożliwiającą HIV wnikanie do komórek odpornościowych.
Przełom: wyleczenie bez odporności dawcy na HIV
W tym przypadku wykorzystano komórki z jedną zdrową i jedną zmutowaną kopią CCR5, czyli niewystarczające do pełnej odporności na zakażenie. Mimo to wynik terapii okazał się spektakularny. Około trzy lata po przeszczepie pacjent odstawił terapię antyretrowirusową, a kolejne badania nie wykazały obecności wirusa w jego krwi. Obecnie pozostaje wolny od HIV już ponad siedem lat.
Osiągnięcie to wskazuje, że wyleczenie HIV może być możliwe także bez pełnej mutacji CCR5 u dawcy, co otwiera nowe możliwości badawcze i terapeutyczne.
Co to oznacza dla przyszłości leczenia HIV?
Choć przypadek ten wnosi nową wiedzę i daje ogromną nadzieję, eksperci podkreślają, że przeszczepy komórek macierzystych nie są metodą leczenia HIV u osób bez nowotworów. Procedura wiąże się ze znacznym ryzykiem, w tym ciężkimi powikłaniami i zagrażającymi życiu infekcjami. Dlatego stosuje się ją wyłącznie wtedy, gdy istnieją wskazania onkologiczne.
Obecnie standardem leczenia HIV pozostaje skuteczna terapia antyretrowirusowa, która pozwala utrzymać niewykrywalne miano wirusa i prowadzić normalne życie.
Opisany przypadek stanowi ważny krok naprzód w zrozumieniu mechanizmów prowadzących do eliminacji wirusa z organizmu. Wskazuje, że skuteczne wyleczenie HIV może być możliwe przy szerszym zakresie typów przeszczepów komórek macierzystych niż sądzono do tej pory. Nadal jednak potrzebne są dalsze badania, by określić, jakie czynniki pozwalają osiągnąć trwałą remisję wirusa.



