Spis treści
- Szczepionka, która może ochronić przed demencją: czym jest półpasiec?
- Szczepienie przeciwko półpaścowi: czy zmniejsza również ryzyko poważnych chorób
- Szczepienie przeciwko półpaścowi: zmniejsza ryzyko wystąpienia demencji?
- Szczepionka, która może ochronić przed demencją: dlaczego efekt jest znacznie większy u kobiet
- Szczepienie przeciwko półpaścowi: czy zmniejsza ryzyko niewydolności serca, arytmii i choroby niedokrwiennej serca?
Zachorowałam na ospę wietrzną akurat w Boże Narodzenie i zamiast bawić się prezentami musiałam iść do łóżka. Ale to nie jedyny powód, dla którego ta infekcja była tak ważnym wydarzeniem w moim dzieciństwie: od tamtej pory wirus ospy wietrznej i półpaśca pozostaje uśpiony w moich komórkach nerwowych – tak jak u każdego, kto kiedykolwiek chorował na ospę wietrzną.
I może się reaktywować, wywołując nie tylko bolesny półpasiec, ale także zwiększa ryzyko demencji, zawału serca i udaru.
Specjaliści zalecają, aby każda osoba powyżej 60 roku życia przyjęła szczepionkę przeciwko półpaścowi.
Szczepionka, która może ochronić przed demencją: czym jest półpasiec?
Półpasiec to, bolesna, wirusowa choroba skóry wywołana przez reaktywację wirusa ospy wietrznej.
Może prowadzić to poważnych powikłań, szczególnie u osób starszych:
- neurologia półpaścowa – przewlekły ból utrzymujący się nawet po ustąpieniu wysypki,
- zapalenie rogówki i utrata wzroku – (w przypadku półpaśca ocznego)
- zapalenie mózgu,
- zapalenie płuc,
- wtórne infekcje bakteryjne skóry.
Rozpoznanie choroby opiera się na obrazie klinicznym – charakterystyczna jednostronna wysypka i nerwoból zazwyczaj wystarczą. W trudniejszych przypadkach pomocne w diagnozie są testy PCR.
Szczepienie przeciwko półpaścowi: czy zmniejsza również ryzyko poważnych chorób
Kilka badań pokazuje, że szczepienia mogą mieć bardzo pozytywne skutki uboczne.
Szczepienie przeciwko półpaścowi nie tylko chroni przed półpaścem, ale prawdopodobnie również zmniejsza ryzyko rozwoju demencji w późniejszym życiu.
Co więcej, niedawno przeprowadzone badanie pokazuje, że szczepienie może również chronić przed chorobami układu krążenia.
Szczepienie przeciwko półpaścowi: zmniejsza ryzyko wystąpienia demencji?
Uważa się, że szczepienie przeciwko półpaścowi zmniejsza ryzyko późniejszej demencji średnio o 20 procent – ten efekt jest jeszcze wyraźniejszy u kobiet.
Czy można uwierzyć w te wyniki?
Do przyjęcia szczepionki zaproszono wszystkie osoby urodzone 2 września 1933 r. lub później. Osoby urodzone przed 2 września 1933 r. nie miały możliwości przyjęcia szczepionki. To zaproszenie dało naukowcom wyjątkową okazję do zbadania skuteczności szczepień – ponieważ nie było istotnych różnic między osobami urodzonymi krótko przed i krótko po dacie granicznej.
Można zatem założyć, że różnica w ryzyku demencji wynika wyłącznie z wpływu tego szczepienia. Nawet dla wirusologów ten efekt jest dość zdumiewający i niełatwy do wyjaśnienia.
Najpierw musielibyśmy wyjaśnić, do jakiego rodzaju demencji odnosi się ten efekt ochronny.
Czy to choroba Alzheimera, czy może tzw. otępienie naczyniowe, które rozwija się z powodu upośledzenia przepływu krwi w mózgu?
To wciąż pozostaje otwartą kwestią. Bardzo prawdopodobne jest, że sam wirus ospy wietrznej i półpaśca sprzyja rozwojowi demencji. Jednak węzły nerwowe, w których ten wirus pozostaje w stanie uśpienia, znajdują się, o ile nam wiadomo, głównie w rdzeniu kręgowym i jelitach.
Anatomicznie jest to dość daleko od mózgu.
Oczywiście można teraz spekulować: reaktywacja wirusa wysyła sygnały zapalne, które docierają do mózgu, są absorbowane i wzmacniane przez znajdujące się tam komórki odpornościowe, co prowadzi do wywołanego wirusem stanu zapalnego w mózgu, który sprzyja rozwojowi demencji.
Demencja rozwija się jednak powoli. Czy wirus nie powinien następnie reaktywować się wielokrotnie przez dłuższy czas? Aby zrozumieć wpływ szczepionki przeciwko półpaścowi, z pewnością potrzebne są znacznie bardziej rozszerzone badania.
Szczepionka, która może ochronić przed demencją: dlaczego efekt jest znacznie większy u kobiet
Kobiety są bardziej narażone na półpasiec i demencję niż mężczyźni.
To kolejny dowód na powiązanie tych dwóch procesów chorobowych. Może to również przyczyniać się do większej skuteczności szczepionki przeciwko demencji u kobiet. Jednak również w tym przypadku wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi.
Szczepienie przeciwko półpaścowi: czy zmniejsza ryzyko niewydolności serca, arytmii i choroby niedokrwiennej serca?
Efekty dużego badania z Korei z pewnością tak sugeruje. Efekt ten można prawdopodobnie wytłumaczyć faktem, że wirus ospy wietrznej i półpaśca infekuje również komórki w naszych naczyniach krwionośnych.
Od dawna wiadomo, że właśnie dlatego półpasiec tymczasowo zwiększa ryzyko udaru.
Z naukowego punktu widzenia jest jeszcze za wcześnie na sformułowanie ostatecznych wniosków w tej sprawie. Jeśli ten wirus rzeczywiście odgrywa rolę w rozwoju demencji, a być może także w rozwoju chorób układu krążenia, to prawdopodobne jest, że szczepienie przeciwko ospie wietrznej zmniejszyłoby ryzyko tych chorób.
Ale to wciąż spekulacja. Dowiemy się tego dopiero wtedy, gdy pokolenie osób poniżej 21. roku życia, które zostało zaszczepione przeciwko ospie wietrznej, osiągnie wiek, w którym występują demencja i zawały serca. A to zajmie dużo czasu.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak