
Spis treści
Czynniki środowiskowe wpierające pogłębianie się krótkowzroczności
Szacuje się, że do 2050 r. połowa światowej populacji będzie krótkowidzami, z u 10% ta wada będzie na bardzo zaawansowanym poziomie. Już teraz diagnozowana jest u coraz młodszych dzieci. W Hiszpanii zarejestrowano wzrost 1,7% do 3,6% liczby dzieci w wieku od 5 do 7 lat, które są bliskowidzami. Co na to wypływa?
Po pierwsze jest to długotrwałe wykonywanie pracy z bliska. Jak się okazuje czytanie przez ponad 30 minut, zwiększa ryzyko rozwoju krótkowzroczności o około 1,5 raza (50%). Dodatkowo, trzymanie książki lub urządzenia na odległość mniejszą niż 30 cm powoduje wzrost ryzyka nawet o 2,5 raza (150%). To oznacza, że długotrwała praca z bliska i bliska odległość są istotnymi czynnikami sprzyjającymi krótkowzroczności.
Po drugie natężenie światła. Wyższe poziomy światła naturalnego, powyżej 3000 luksów, są związane ze spowolnieniem wydłużania osiowego oka, co zmniejsza ryzyko wystąpienia i pogłębiania się myopii. Naturalne światło stymuluje wydzielanie dopaminy w siatkówce, która hamuje wzrost gałki ocznej odpowiedzialny za krótkowzroczność.
Czynników środowiskowych może być więcej np. sen i rytm okołodobowy, dieta uboga w witaminy i minerały. Ale obecne badania wykazują raczej słabą korelację.
Na krótkowzroczność pomaga czas spędzony na zewnątrz
Jak wynika z badań najsilniejszym czynnikiem ochronnym jest czas spędzany na zewnątrz. Już 40-80 minut dziennie spędzone na dworze zmniejsza ryzyko wystąpienia miopii u dzieci. Zwiększenie czasu na zewnątrz o około 76 minut dziennie wiąże się z 50% mniejszym ryzykiem pojawienia się krótkowzroczności.
Powód? Naturalne światło może działać poprzez stymulację wydzielania dopaminy w siatkówce, co hamuje wzrost gałki ocznej. Dzieci spędzające więcej czasu na zewnątrz mają wolniejsze wydłużanie osiowe oka.
Ćwiczenia oczu dla bliskowidzów
Ćwiczenia oczu wspomagające zahamowanie krótkowzroczności opierają się na rozluźnianiu mięśni oczu oraz poprawie akomodacji (zdolności ostrzenia wzroku z bliska i z daleka). Popularne i efektywne ćwiczenia to:
- Ruchy gałek ocznych śledzące obiekt blisko i dalej (np. długopis przesuwany powoli od nosa w dal i na boki). Ćwiczenie to wzmacnia mięśnie i poprawia zdolność akomodacji oraz zmianę ogniskowania.
- Ćwiczenie „ołówek na nosie”, czyli wyobrażenie sobie ołówka przed nosem i śledzenie nim wzrokiem obiektów, pomaga na rozluźnienie mięśni i poprawę spostrzegawczości.
- Dynamiczny relaks oczu: częste mruganie, chwilowe zasłonięcie oczu i ponowne mruganie wpływa na zmniejszenie zmęczenia i poprawę nawilżenia oczu.
- Ćwiczenia polegające na naprzemiennym patrzeniu z bliska i w dal pozwalają na stymulowanie mięśni i pomagają kontroli rozwoju krótkowzroczności.
- Kąpiel słoneczna (ekspozycja twarzy na światło z zamkniętymi oczami, nigdy bezpośrednio na słońce) ma działanie pobudzające wzrok.
Systematyczne wykonywanie takich ćwiczeń może wspomagać hamowanie postępu krótkowzroczności poprzez poprawę elastyczności i funkcji mięśni oka oraz lepszą akomodację.