
Spis treści
Czym jest choroba wrzodowa i jakie ma objawy?
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy to jedno z najczęściej diagnozowanych schorzeń układu pokarmowego. Polega na powstawaniu ubytków w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy, które sięgają aż do warstwy mięśniowej. Schorzenie ma charakter nawrotowy, tzn. po okresach bezobjawowych trwających od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy, występują nawroty choroby. Wrzody mają skłonność do pojawiania się w tych samych miejscach. Do najczęstszych objawów należą ból lub dyskomfort w nadbrzuszu, który może wystąpić w nocy lub wcześnie rano. Ból może też pojawić się w ciągu 1-3 godzin po posiłku.
Do najczęściej występujących przyczyn wrzodów należą zakażenie bakterią Helicobacter pylori oraz przewlekłe stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). W leczeniu choroby wrzodowej ogromną rolę odgrywa nie tylko farmakoterapia, ale także odpowiednio dobrana dieta.
Dieta w chorobie wrzodowej – dlaczego ma znaczenie?
Dieta jest elementem wspomagającym leczenie farmakologiczne i może wpływać na łagodzenie objawów choroby. Modyfikacja sposobu żywienia jest szczególnie zalecana w okresach zaostrzenia.
Postępowanie dietetyczne polega na wprowadzeniu diety lekkostrawnej z eliminacją produktów i pokarmów źle tolerowanych. Rolą diety lekkostrawnej jest odciążenie przewodu pokarmowego przez ułatwienie trawienia i wchłaniania składników odżywczych. W okresie remisji dietę lekkostrawną należy rozszerzać w kierunku zasad zdrowego żywienia z uwzględnieniem indywidualnej tolerancji na poszczególne produkty. Ze względu na duże zróżnicowanie objawów choroby wrzodowej, dieta powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb. W tym celu warto skorzystać z pomocy dietetyka, który będzie wsparciem w procesie zmiany sposobu żywienia.
Zasady diety lekkostrawnej – krok po kroku
Zasady diety lekkostrawnej, które warto wprowadzić w życie, by złagodzić dolegliwości związane z chorobą wrzodową:
- jedz 5-6 niewielkich posiłków dziennie, w odstępach co 2-3 godziny,
- zwróć także uwagę na temperaturę posiłku, tempo jedzenia i dokładne gryzienie,
- stosuj metody przygotowywania potraw takie jak gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie bez obsmażania oraz pieczenie w folii, pergaminie lub naczyniach żaroodpornych bez dodatku tłuszczu,
- unikaj dosalania posiłków i używania ostrych przypraw.
Produkty tłuste zamień na te zawierające mniej tłuszczu. Na co dzień wykorzystuj przede wszystkim:
- mleko do 2% tłuszczu,
- naturalne produkty mleczne (jogurt, kefir, maślanka, twaróg półtłusty),
- chude mięsa i wędliny (zwłaszcza drób).
Jedz jajka i ryby, ale zrezygnuj ze smażenia ich. Unikaj produktów wysoko przetworzonych, takich jak:
- słodycze,
- słone przekąski,
- gotowe dania,
- żywność typu fast food,
- konserwy mięsne i rybne,
- warzywa w occie i konserwowe, czy produkty wędzone.
Błonnik w diecie wrzodowca – jak go nie przedawkować?
W leczeniu choroby wrzodowej i w złagodzeniu związanych z nią dolegliwości, pomoże Ci zmiana sposobu odżywiania. Dlatego ogranicz produkty pełnoziarniste oraz surowe warzywa i owoce, które należą do głównych źródeł błonnika.
By nie rezygnować całkowicie z warzyw i owoców w diecie, stosuj metody, dzięki którym błonnik pokarmowy będzie lepiej tolerowany:
- usuwaj skórki i pestki,
- oddzielaj i usuwaj twarde i zwłókniałe części roślin (np. z fasolki, szparagów czy kalarepy),
- wydłużaj czas gotowania,
- rozdrabniaj (np. przez miksowanie, tarcie na tarce).
Z produktów zbożowych wybieraj:
- pieczywo jasne, drobne kasze (np. jaglana, manna, kuskus, kukurydziana),
- ryż biały,
- jasne makarony pszenne i ryżowe,
- płatki owsiane błyskawiczne i ryżowe oraz mąki oczyszczone (pszenna, kukurydziana, ryżowa, ziemniaczana).
Co pić przy chorobie wrzodowej?
Bardzo ważne jest właściwe nawodnienie. Dlatego wypijaj minimum 1,5-2 litrów płynów dziennie. Wybieraj przede wszystkim:
- niegazowaną wodę,
- słabe napary herbaty,
- napary ziołowe.
Uważaj na kawę, zwłaszcza jej mocny napar. Jeśli to koniecznie okresowo zrezygnuj z picia kawy oraz mocnych naparów herbat.